انواع سیستمهای اتصال سازه های فولادی

انواع سیستمهای اتصال سازه های فولادی

 

در انتخاب یک سیستم مناسب اتصال جهت انتقال بار، علاوه بر نگرش سازه ای، به قابل اجرا بودن آن نیز باید توجه کرد. انواع سیستمهای اتصال – پرچ، پیچ، جوش و اتصالات خاص – زمانی مناسب می باشد که از مطابقت آن با عملکرد سازه ای، تکنولوژی اتصال و اقتصاد آن اطمینان حاصل شود.

انواع سیستمهای اتصال سازه های فولادی
در انتخاب یک سیستم مناسب اتصال جهت انتقال بار، علاوه بر نگرش سازه ای، به قابل اجرا بودن آن نیز باید توجه کرد. انواع سیستمهای اتصال – پرچ، پیچ، جوش و اتصالات خاص – زمانی مناسب می باشد که از مطابقت آن با عملکرد سازه ای، تکنولوژی اتصال و اقتصاد آن اطمینان حاصل شود.
پرچ
پرچ از قدیمی ترین وسایلی است که از آن برای اتصال در سازه های فولادی استفاده می شود ولی امروزه کاربرد آن منسوخ شده است. پرچ شامل یک استوانه توپر فولادی است که سر آن شکل داده شده است. این قطعه بصورت گرم در سوراخ اتصال قرار داده شده سر دیگر آن بوسیله چکش بادی شکل داده می شود. پرچ پس از سرد شدن منقبض می شود و انقباض باعث فشردگی دو قطعه اتصال می شود. بدین صورت یک اتصال اصطکاکی کامل بدست می آید از آنجایی که میزان انقباض و نیروی بوجود آمده در پرچ قابل محاسبه نیست نمی توان از آن در محاسبات طراحی استفاده کرد. پرچ را می توان بصورت سرد نیز کوبید که دیگر هیچ نیروی پیش تنیدگی در آن بوجود نمی آید.امروزه بدلایل زیر از پرچ در سازه های فولادی استفاده نمی شود :
§ پیشرفت تکنولوژی جوشکاری
§ تولید پیچ های با مقاومت بالا
§ نیاز به نیروی انسانی زیاد و ماهر برای پرچکاری
§ احتیاج به نظارت دقیق
§ سر و صدای زیاد در حین اجرا
§ خطر آتش سوزی در حین کار
پیچ
پیچهایی که در اتصالات سازه های فولادی مورد استفاده قرار می گیرند، به دو دسته تقسیم می شوند : 1- پیچهای معمولی 2- پیچهای با مقاومت بالا
از پیچهای معمولی در اتصالاتی استفاده می شود که نیروهای موجود در اتصال کم باشد. از این پیچها که بصورت یاتاقانی یابرشی عمل می کنند در ساخت مهاربندیها، خرپاهای کوچک، لاپه ها و اعضای درجه دوم سازه های فولادی استفاده می شود. پیچهای با مقاومت بالا در هنگام تولید به منظور افزایش مقاومت، بصورت گرم نورد می شوند. نحوه اتصال و انتقال بار در این پیچ های با مقاومت بالا در سوراخهایی قرار می گیرند که قطر آن از قطر پیچ بیشتر است و در هنگام اتصال برای ثابت نگه داشتن پیچ و جلوگیری از سائیدگی قطعات فولادی، از واشر استفاده می گردد.
جوش
جوشکاری فرایندی است که در آن دو قطعه فلز بوسیله حرارت به یکدیگر جوش می خورند تا یک اتصال بوجود آید. عمل جوش در اتصالات ساختمان درست شبیه بستهای مکانیکی می باشد. جوشها برای ساخت اتصالات، جهت انتقال نیرو بین اعضای سازه و همچنین برای انتقال دادن تنشهای محاسباتی از یک قسمت عضو ساخته شده به قسمتهای دیگر به کار می روند. قوانین و ضوابط جوشکاری در ساختمان سازی بوسیله انجمن امریکایی جوشکاری " aws " به صورت مدون گردآوری شده است. این مجموعه بصورت آیین نامه ای در زمینه جوشکاری در ساخت ساختمانهای فولادی aws(d1.0) و همچنین مشخصات جوشکاری در پلها، بزرگراهها و راه آهن ها aws (d.1.0 ) گردآوری شده است. مشخصات اتصالات جوش شده در ساخت ساختمانهای فلزی در aisc آورده شده است. Aisc نیز در مواقع لزوم به استاندارد aws(d.1.0) ارجاع می دهد.
انواع روشهای جوشکاری
الف) جوش قوس الکتریکی با الکترود روکشدار
جوش قوس الکتریکی با الکترود روکشدار از رایج ترین روشهای جوشکاری هستند که هم در جوشکاریهای کارخانه ای و هم در جوشکاریهای کارگاهی کاربرد دارند.
ب) جوش قوس الکتریکی غوطه ور ( زیر پودری )
جوش قوس الکتریکی از مهمترین روشهای جوشکاری کارخانه ای است. این روش هم بصورت تمام خودکار و هم بصورت نیمه خودکار قابل اجراست.پودر نرم، روی محلی که باید جوشکاری شود ریخته می شود و الکترود به سمت آن روانه می گردد. هنگامی که قوس الکتریکی تشکیل می شود، قسمتی از پودر ذوب می شود و به صورت تفاله جوشکاری در می آید و روی فلز مذاب را می پوشاند. جوش قوس الکتریکی غوطه ور نسبت به جوش الکتریکی با الکترود روکشدار دارای نفوذ بیشتر و همچنین سرعت جوشکاری بیشتر می باشد. در این نوع جوشکاری، سطح جوشکاری شده صاف است و ترشحات جوشکاری تشکیل نمی گردد. لازم است گل جوش پس از انجام هر مرحله جوشکاری برداشته شود. پودر ذوب نشده نیز در جوشکاریهای بعدی قابل استفاده است. در روش تمام خودکار، دستگاه کنترل الکتریکی، پودر و سیم جوشکاری ( الکترود ) را از دو مجاری مجزا در حین حرکت در امتداد درز، تامین می کند.
ج) جوش قوس الکتریکی تحت حفاظت گاز
جوشکاری با روش قوس الکتریکی تحت حفاظت گاز به دلیل انطباق آن با تمام شرایط کاری، دارای اهمیت روز افزونی در جوشکاری کارخانه ای شده است. در این روش جوشکاری که ممکن است بصورت تمام خودکار یا نیمه خودکار انجام شود، از سیستم الکترود بدون پوشش با قوس الکتریکی و پوشش گازی استفاده می گردد. بوسیله تغییر دادن نوع گاز یا تعویض قطب قوس الکتریکی ، می توان مقطع عرضی فلز جوش شده را کنترل نمود. بدین ترتیب که می توان مقطع را بصورت عریض با نفوذ کم و یا عرض کم با نفوذ زیاد، در مرکز خط جوش در آورد. به جوشی که از دی اکسیدکربن به عنوان گاز محافظ استفاده می شود ، جوش co2 گفته می شود.
د) جوش قوس الکتریکی با پودر مغزی
از این روش جوشکاری می توان بصورت خودکار یا نیمه خودکار در کارگاههای بزرگ یا کارخانه ها استفاده کرد. این روش شبیه جوشکاری به روش قوس گازی است با این تفاوت که الکترود ممتد فلزی آن لوله ای شکل بوده و مواد پودر در داخل آن لوله قرار دارد. البته این روش مزایایی نیز نسبت به روشهای قبلی دارد، بعنوان نمونه در این روش محافظ قوس الکتریکی تحت تاثیر وزش باد در فضای آزاد قرار نمی گیرد.
ه) جوش الکتروگاز
جوش الکترو گاز نوعی جوشکاری به روش قوس الکتریکی یا قوس الکتریکی با پودر مغزی می باشد که برای اتصالات قائم تا ضخامت 3 اینچ قابل اجرا است. این نوع جوشکاری بصورت تمام خودکار انجام می شود. این حفره می تواند بین دو لبه کار ( جوش تخت ) و یا بین لبه و سطح کار ( جوش گوشه ) باشد. صفحات مسی که بوسیله آب خنک می شوند، دو طرف حفره جوش را میپوشانند. داخل این حفره فلز مذاب جوش قرار دارد و با خنک شدن فلز جوش، صفحات مسی به تدریج و به این صورت جوشکاری از پایین به سمت بالا کامل می گردد. قوس الکتریکی و محافظ فلز جوش بوسیله گاز یا بخار ایجاد شده از پودر مغزی قابل تامین هستند.
و) جوش الکترو اسلاگ
در جوشکاری به روش الکترو اسلاگ، برای جوشهای تخت و یا گوشه، جوشها به صورت قائم و از پایین به بالا در حفره جوشکاری کامل می گردند. آب خنک کننده و صفحات مسی، دو طرف سطح اتصال را میگیرند و به صورت یک قالب مواد مذاب حاصل از عمل جوشکاری را در خود جای می دهند و به تدریج جوش را از پایین به بالا کامل می کنند. به خاطر توزیع یکنواخت گرما در اتصال، جوشکاری به روش الکترواسلاگ در مواردی مناسب است که حداقل تغییر شکل در اجزای اتصال، مورد نظر باشد. در صورتی عمل جوشکاری با موفقیت انجام می شود که اتصالات قائم ارتفاع قطعات اتصالی حداکثر 20 اینچ باشد.
ز) جوش گلمیخ
این نوع جوشکاری روشی است که بوسیله آن انتهای گلمیخها به اعضای سازه ای جوش داده می شوند. دستگاه نوع تفنگی با کنترلهای مخصوص، گلمیخ را در جای خودش نگه می دارد و پس از آن بین گلمیخ و عضو سازه ای قوس الکتریکی ایجاد می کند و هنگامی که درجه حرارت به نقطه ذوب رسید، به طور خودکار گلمیخ را به داخل حوضچه مذاب فشار می دهد.
ح) جوش مقاومتی
در جوش مقاومتی، گرمای لازم برای رسیدن به نقطه ذوب، بوسیله مقاومت الکتریکی جریان عبور داده شده از نقطه اتصال تامین می شود. هنگامی که فلز به دمای مناسبی رسید، دو نقطه به هم فشرده می شوند تا در محل اتصال بصورت یکپارچه درآیند. در کارهای ساختمانی، جوش مقاومتی اساسا" برای ساخت مقاطع کوچک و قطعات سبکتر بکار می روند ( مثل ساختن تیرچه های خرپایی )

شرحی مفید و مختصر بر معماري

شرحی مفید و مختصر بر معماري

 

 

معماري گونه اي از ايجاد هنري است كه معمار به عنوان هنرمند خالق آن ،فضايي مي سازد براي انسان تا خود را در آن بيابد. اثر معماري آن هنگام درك مي شود كه فرد به عنوان بهره بردار در فضاي محصول معماري قرار گيرد.از اين رو در عرصه زندگي اجتماعي انسان،شالوده آنچه كه شهر و توده هاي زندگي جمعي انساني ناميده مي شود، همان معماري است.

اگر فرد و جامعه را در رابطه اي دو طرفه ،همانند جزء به كل و برعكس ،در حال تاثير و تاثر بر يكديگر بررسي كنيم؛معماري در عرصه زندگي فردي و جمعي انسان ظرف اين رابطه مي باشد.ظرفي كه مظروف آن در هر لحظه از زمان در حال تغيير و حركت است . اين حركت مي تواند در جهت رشد و يا تخريب ظرف باشد.
عشق،آزادي،توليد احساس و انديشه،رشد صنعت،آسايش و راحتي روز افزون همه از مفاهيمي است كه انسان در جمع و فرديت خويش به جستجوي آن مي پردازد. بشر در تلاشهاي مزمن خود در طول تاريخش همواره كوشيده تا در كشمكش ميان خود و اجتماع براي جستجوهاي خويش معنايي بيابد.اين معنا كه از سويي انگيزه خاموش او و از سوي ديگر هدف ارتقاء اوست ؛ در ظرف زندگي بشر، يعني معماري بوجود مي آيد.
با توجه به آنچه گذشت،معماري به عنوان يكي از عناصر فرهنگ ساز رابطه اي دو طرفه با فرهنگ هر جامعه اي دارد.تبيين جايگاه معماري به شكلي سيال و پويا به ميزان آگاهي و شناخت يك جامعه از معماري و تاثير آن بر فرهنگ جامعه وابسته است.
عليرغم وجود پيشينه تاريخي و فرهنگي برجسته، معماري در كشور ما از جايگاه مناسبي برخوردار نيست.چنانكه اگر دو بعد فني و هنري معماري را در نظر بگيريم،بعد هنري آن به دليل ساختار نامناسب مديريتي در سطح خرد و كلان ، مهجور و واپس زده شده و از نظر فني نيز كشور ايران به طور كلي در صنايع و بويژه ساختمان سازي قرنها از استانداردهاي جهاني عقب مانده است.جامعه بحران زده كنوني ايران در راس همه مشكلات خود نابساماني هاي اقتصادي را پيش رو دارد همين امر در كنار عوامل ديگري چون مديريت منفي منابع انساني و وجود افراد بي اطلاع در پستهاي مهم تصميم گيري و همچنين عدم نظارت تخصصي و تبليغات كارآمد ،تيشه به ريشه هنر و جايگاه آن در جامعه زده و مي زند.متاسفانه اين بي مهري و نا آگاهي در همه عرصه ها و از جمله معماري نيز اثرات مخرب خود را بر جاي نهاده است. كه شاهد آن حضور صدها بناي باشكوه به يادگار مانده از دوران عظمت معماري ايران است كه در اين چند ساله آنچنان صدمه ديده اند كه در طول عمر هزاران ساله خود با آن مواجه نشده بودند و يا نمونه ديگر وضعيت دانشكده هاي معماري در حال حاضر است كه در چهار چوبي دست و پا گير و با نگاهي محكوم كننده به دانشجويان در حال آموزش آنان هستند!!
آنچه بيش از همه ،دانشكده هاي معماري را تحت الشعاع خود قرار داده است ،نگرش و فهم وجودي هنرجويان تازه وارد از سويي و از ديگر سو مديريت كلان جامعه و نگرش سوء مسئولين دانشگاهها به دانشجويان معماري مي باشد..هنر جوياني كه به عنوان دانشجوي رشته معماري و ديگر رشته هاي مرتبط مشغول به تحصيل مي شوند از بطن همين جامعه برخاسته اند.افرادي كه به حيطه آموزش معماري وارد مي شوند بايستي قبل از هر چيز حداقل دركي شهودي و حضوري از هنر و زير گروههاي وابسته به آن داشته باشند.يعني جامعه اي كه در آن زندگي مي كنند مي بايست اين زمينه را در آنان بوجود مي آورد كه حال و روز اين جامعه بر انديشمندي پوشيده نيست.
اين دانشجويان بي آنكه اطلاعي درست و دقيق از هنر داشته باشند در روند آموزش معماري قرار مي گيرند.در اين مرحله آموزشهاي معماري بي آنكه جايگاهي مطمئن و يا فهمي صحيح از خود در فرد ايجاد كنند، پياپي به فرد تحميل مي شوند .در اينجاست كه حلقه اتصال معماري به فرهنگ گم مي شود.دانشجو بي آنكه زيرساختي هنري و قوي براي پذيرش معماري پيدا كند فارغ التحصيل معماري مي شود و دوباره به همان جامعه ناآگاه باز مي گردد. در حاليكه اكنون بر مشكلاتش افزوده گرديده چه اينكه همان اندك فهم و اطلاعات آموخته در معماري كه وي مي خواهد جامعه عمل بپوشاند گريبانگيرش مي شود.چرا كه عملكرد يك معمار كه بخواهد در ساخت فضاها تركيبي از هنر – فن معماري را ارائه كند از جانب جامعه مورد پذيرش قرار نمي گيرد. اين عدم پذيرش بخصوص وقتي از جانب طبقه مديران تحصيل كرده و علي الخصوص فارغ التحصيلان گرايشهاي مختلف ساختمان صورت مي گيرد بيشتر خود را مي نماياند.
با تمام مسائلي كه ذكر گرديد ، در يك نگاه ايده آل وظيفه اي سنگين بر دوش دانشكده هاي معماري قرار مي گيرد. به اين ترتيب كه در نخستين قدم و قبل از هر اقدام ديگري دانشكده ها مي بايست به تربيت شخصيتي هنري و آگاه به زيرساختهاي هنري بپردازند،سپس دانشجو را به تدريج با زمينه هاي ساخت و توليد هنري و از جمله معماري آشنا سازند.از سويي ديگر دانشكده ها مي بايست به ايجاد دو عرصه مختلف براي آموزش معماري بپردازد. يكي عرصه خصوصي كه مخاطبان آنرا صرفا دانشجويان و متخصصان مرتبط با رشته معماري تشكيل مي دهند و ديگري عرصه اي عمومي جهت ارائه آثار و گفتگويي هنري براي عامه تا به تدريج سطح آگاهي عمومي نسبت به اين رشته بالا رفته و جو جامعه مستعد پذيرش معماري واقعي گردد.لازم به ذكر است كه در اين عرصه كه مخاطبان خاص و عام را متفقا در بر مي گيرد،فعاليتهاي هنري از سويي و از سوي ديگر تاثير معماري و جامعه بر يكديگر مورد توجه قرار گيرد.به گونه اي كه اين عرصه علاوه بر ارائه دستاوردها و آثار معماري به ايجاد زمينه مناسب براي فعاليت دانشجويان در عرصه فعاليت واقعي نمايد به گونه اي كه از اين سو نيز دانشجويان با بازتابهاي فعاليت خود و بازار كار جامعه از نزديك آشنا شده و تجربه و آمادگي لازم را جهت حضور فعال در اين جامعه تا پايان مدت تحصيل كسب نمايند.
مواردي كه عنوان شد در صورت انجام مطالعات كاربردي و انجام اصولي (و نه انجام نمايشي) باعث مي شوند كه جامعه و معماري به تناوب باعث رشد و ارتقاء يكديگر شده و زمينه براي بازگشت معمار و معماري به جايگاه سابق خود در ميان جامعه فراهم گردد و نقش عظيم فرهنگ سازي خود را بتواند به تمام و كمال اجرا نمايد

سازه های فولادی

سازه های فولادی

فولاد بعنوان ماده ای با مشخصات خاص و منحصر بفرد ، مدتهاست در ساخت ساختمانها کاربرد دارد. قابلیت اجرای دقیق ، رفتار سازه ای معین ، نسبت مقاومت به وزن مناسب ، در کنار امکان اجرای سریع سازه های فولادی همراه با جزئیات و ظرافتهای معماری ، فولاد را بعنوان مصالحی منحصر و ارزان در پروژه های ساختمانی مطرح نموده است ؛ به نحوی که اگر ضعفهای محدود این ماده نظیر مقاومت کم در برابر خوردگی و عدم مقاومت در آتش سوزیهای شدید به درستی مورد توجه و کنترل قرار گیرند ، امکانات وسیعی در اختیار طراح قرار می دهد که در هیچ ماده دیگر قابل دستیابی نیست .
فولاد ، آلیاژی از آهن و کربن است که کمتر از 2 درصد کربن دارد. در فولاد ساختمانی عموما" در حدود 3 درصد کربن و ناخالصیهای دیگری مانند فسفر ، سولفور ، اکسیژن و نیتروژن و چند ماده دیگر موجود می باشد . ساخت فولاد شامل اکسیداسیون و جدانمودن عناصر اضافی و غیر ضروری موجود در محصول کوره بلند و اضافه کردن عناصر مورد نیاز برای تولید ترکیب دلخواه است. برای ساخت فولاد ، از چهار روش اصلی استفاده می شود. این روشها عبارتند از : روش کوره باز ، روش دمیدن اکسیژن ، روش کوره برقی ، روش خلاء . آنچه فولاد را به عنوان یک مصالح ساختمانی مناسب معرفی کرده می تواند شامل موارد زیر باشد : - تغییر شکل در اثر بارگذاری و ایجاد تنش یکنواخت - وجود خاصیت الاستیک و پلاستیک - شکل پذیری - خاصیت چکش خواری و تورق - خاصیت خمش پذیری - خاصیت فنری و جهندگی - خاصیت چقرمگی - خاصیت سختی استاتیکی و دینامیکی - مقاومت نسبی بالا - ضریب ارتجاعی بالا - جوش پذیری - همگن بودن - امکان استفاده از ضایعات - امکان تقویت مقاطع در صورت نیاز
طراحی ساختمانهای فولادی
انتخاب نوع مقطع ، روش ساخت ، روش بهره برداری و محل ساخت ساختمان ، خصوصیات و ویزگیهای متنوعی برای ساخت اسکلت باربر یک ساختمان بوجود می آورد. مزیتهای هر سیستم سازه ای و مصالح مورد نیاز آن سیستم را در صورتی می توان بکار برد که خصوصیات و ویژگیهای آن مصالح و سیستمها در مرحله طراحی به حساب آورده شود و طراح باید در مورد هر یک از مصالح به درستی قضاوت کند. این موضوع بویژه در ساختمانهایی که اسکلت فولادی دارند ضروری است. معیارهای سازه ای زیر اهمیت زیادی در طراحی کلی و ستون گذاری ساختمان دارد : - نوع مقطع - آرایش و روش قرار گیری مقاطع - فواصل تکیه گاهی - اندازه دهانه های سقف - نوع مهاربندی - نوع سیستم صلب کننده - محل قرارگیری سیستم صلب کننده
سیستم فضاسازی داخلی
برای استفاده بهینه از خواص مطلوب ساختمانهای فولادی ، سیستم فضاسازی داخلی باید بگونه ای اختیار شود که : - متشکل از قطعات پیش ساخته باشد ، بدین منظور که سرعت بیشتر نصب و برپایی سازه ، موجب کوتاه شدن زمان کلی ساخت می شود. – قطعات سبک باشد تا وزن کلی ساختمان به حداقل ممکن برسد. – نوع سیستم انتخاب شده ، سازگار با سیستم سازه ای انتخاب شده باشد. – با یک روش اقتصادی قابل محافظت در برابر آتش باشد. فضاهای داخلی ساختمان فلزی معمولا" شامل : - سقفها - بام - دیوارهای خارجی - دیوارهای داخلی - سیستم رفت و آمد ( پله و آسانسور ) می باشد که با هماهنگی دقیق و علمی ، این امکان بوجود می آید که اقتصادی ترین روش ساخت و اجرای ساختمان بدست آید.
طراحی با توجه به روش مهاربندی
تمام ساختمانها باید برای مقاومت در برابر نیروی زلزله و باد و یا دیگر نیروهای افقی صلب شوند سیستم صلب کننده باید :
- نیروهای جانبی را به فونداسیون منتقل کند.
- تغییر مکانهای افقی را محدود کند.
در ساختمانهای بلند باید ملاحظات ویژه ای برای جلوگیری از ایجاد نوسانات ناشی از باد در نظر گرفته شود. بزرگی نیروهای افقی اعمال شده در اثر باد به عوامل زیر بستگی دارد:
- سرعت باد - شکل آیرودینامیکی ساختمان - وضعیت سطح نما - روشهای صلب کردن
یک قاب سازه ای فولادی را می توان به یکی از روشهای زیر مهاربندی کرد : - سیستمهای قاب صلب - سیستمهای قاب بادبندی - دیوارهای بتنی بصورت دیوارهای برشی یا هسته های بتنی
انتخاب روش صحیح مهاربندی ، اهمیت عمده ای در طراحی سازه ای دارد و حتی ممکن است کل اندیشه طراحی یک ساختمان بلند مرتبه را تحت تاثیر قرار دهد. مهار بندی به وسیله اعضای بادبندی یا دیوارهای بتنی به صورت دیافراگم صلب ، نقاط ثابتی را در ساختمان ایجاد می کند ، به گونه ای که آزادی عمل در جانمایی و معماری داخل ساختمان را محدود می کند

ساختمان هاي چند منظوره

ساختمان هاي چند منظوره

 

 

ساختمانهاي چندمنظوره پديده تازه اي نيستند , اگرچه آنها از فرهنگ لغات معماري كنار گذاشته شده اند. 
عقيده موجود در باب تاثير مكتب عملكردگرايي به منظور حل مسائل شهري , همانگونه كه در منشور آتن بيان شده , ناقوس مرگ سازه هاي چندمنظوره را رسما به صدا درآورد. هدف نهايي , ايجاد انواع ساختمانهايي بود كه براي عملكرد مورد انتظار مناسب باشند. از آنجا كه عملكردها , مانند زندگي كردن , كاركردن و غيره با هم متفاوت هستند , منطقي به نظر مي رسد كه عناصر متشكله ساختمانهايي با عملكردهاي مورد بحث نيز متفاوت باشند و عناصر ايده آل مربوطه بدون سودمندي عملكردشان صرفا بتوانند در خدمت يك عملكرد قرار بگيرند. 
نهايتا فلسفه معماري مدرن بر مقررات و آئين نامه هاي بيشتر شهرها آنچنان تاثيري گذاشته كه طبق قانون , ساختن يك ساختمان چند عملكرده دشوار گرديده است. 
معماران مكتب مدرنيسم با اين فرض كه فرم ساختمان اساسا تحت تاثير منظور و هدف از بهره برداري آن را ارائه داده اند كه اهميت بسزايي در پاسخ به نيازهاي اساسي داشت . آنها براي مواردي نظير پاسخ به تاثير فرهنگ و يا انسجام در بافت شهري اهميت يكساني قائل نبودند. 
معماري مدرن به سبب توسعه برج هاي مسكوني , اداري و مراكز خريد نتوانسته نيازهاي يك خانواده را براي زندگي در يك خانه مناسب برآورده سازد لذا در چنين معماري اگر آنها را بدون فكر در كنار يكديگر قرار بدهيم , نخواهند توانست يك شهر منسجم را بوجود آورند. 
اين نمونه هاي اوليه , محيط جدا شده اي را بوجود آورده اند كه تنها در خدمت يك منظور قرار دارد و مردم , ساختمانهاي رفيع را بعد از انجام كارهاي بخصوصشان فوري ترك مي كنند. مناطق آپارتمان نشين در خلال روز خالي هستند و مناطق اداري بعد از ساعت 5 ترك مي شوند . مناطق شهري مدرن شامل ساختمانهاي تك عملكرده فاقد آن پيچيدگي و مشغوليت زندگي مي باشند كه هنوز در فضاهاي شهرهاي قديمي وجود دارد. 
اكنون اين وظيفه ماست كه اين قسمتهاي جدا را كنار هم قرار بدهيم , تا فرم و فعاليت هاي آنها يكديگر را كامل كند و مجددا يك زندگي شهري زنده را ايجاد كند. 
محدوديت هاي موجود در ساخت سازه هاي چندمنظوره 
در چند سال گذشته در شهر تورنتو جدال بزرگي كه منشا آن تغيير آئين نامه هاي مربوط به اجازه ساخت ساختمانهاي چندعملكرده بود , جريان داشته است . جدال اصلي كه در مقابل اين حركت وجود داشت از اين قرار بود كه تركيب چند عملكرد , در درون يك ساختمان , غيراقتصادي است . ادعا مي شد كه تركيب فضاهاي مسكوني و تجاري نه تنها از ديد ساختمان سازي و از نظر اقتصادي مناسب نيست بلكه از ديدگاه مديريتي و عملياتي نيز فاقد سودمندي مي باشد. 
اما آمار مورد استفاده در اين بحث فقط تخصصي شدن صنعت ساختمان را آنگونه كه امروز وجود دارد منعكس مي سازد. سالها روشهاي مرسوم ساختمان سازي , ساخت اقتصادي ساختمانهاي تك عملكرده را ممكن ساخته است . نبايد فراموش كنيم كه اولين نمونه هاي ساختمانهاي تك عملكرده مخصوصا باتوجه به نظريه هاي كارشناسي امروز , فاقد كارآيي بودند. فقط تجربه و رفع نواقص بوده است كه اكنون باعث سهولت در زمينه مسائل مالي ساختمان شده است , اما حتي بعد از زمانيكه تمام مناطق شهري توسط اين گونه ساختمانها اشغال شد و به ضرر شهر منجر گشت , آنگاه منافع اقتصادي از ديد اقتصاد شهري مورد سئوال قرار گرفت. 
ساختمانهاي چندعملكرده مي توانند از سوددهي بيشتر و يا برابري برخوردار باشند , اما از يك طرف آئين نامه هاي ساختمان و از طرف ديگر طرز تفكرات مالي , مخالف اين ويژگي چند عملكردي هستند. مثلا بيشتر سرمايه گذاري ها در زمينه مسكن در كانادا از طريق شركت رهن و مسكن كانادا انجام مي شود. بدست آوردن مبلغ مورد نياز براي رهن از طريق اين شركت جهت پروژه هاي مسكن كه بعد اقتصادي آن بيشتر از ده درصد باشد , دشوار است. 
بحث در اين مورد كه تك عملكردگرايي الگوي توسعه طبيعي است براساس اين فرض است كه انتظار مي رود ساختمانهاي تك عملكردي از كارآيي بيشتر برخوردار گردند. اگر ما اين موضوع را در زمينه شهري نگاه كنيم تشخيص مي دهيم كه چنين كارآيي حقيقتا وجود ندارند. ساختمان تك عملكردي و مناطق تحت پوشش آنها فقط طي قسمتي از روز يا هفته اشغال مي شود و در ساير اوقات خالي و بي استفاده باقي مي ماند. ليكن , ساختمانهاي چند عملكردي يا چند منظوره , مردم را در اوقات مختلف كنار هم جمع مي كند كه كاربرد بسيار مفيدتري از يك فضاي شهري مي باشد. حتي پس اندازهاي اقتصادي ناشي از ساختمانهاي تك عملكردي مانع بررسي دقيق نمي شود. گرچه ساختمانهاي چندعملكرده ممكن است در ابتدا هزينه بيشتري براي ساخت داشته باشند اما آنها در درازمدت باتوجه به استفاده فشرده تر از آنها در زمينه شهري بسيار ارزانتر خواهند بود 
در ابتداي اين قرن , فلسفه هاي شهرسازي مدرن كه فقط شامل مكتب عملكردگرايي , سو تعبير شده بودند رواج يافت . آنها بعد از جنگ جهاني دوم در شهرهاي آمريكاي شمالي توسعه يافتند و خسارت جبران ناپذيري را بوجود آوردند. تجربه بزرگ شهري در باب جداسازي عملكردها تقريبا به زوال شهرهاي بزرگ دنيا منجر گشت 
اين قضيه كه ساختمانهاي چندعملكرده مي توانند به بازگرداندن سلامت شهرها كمك كنند , به درك ما از روابط پيچيده دروني يك شهر بستگي دارد , همانطور كه در هر ارگانيسم زنده , وابستگي پيچيده اي بين قسمتهاي متعدد آن وجود دارد. همچنين در يك شهر نيز اين مطلب صادق است . گاهي اوقات چنين وابستگي هايي در نگاه اول در يك شهر سالم قابل مشاهده نيست , ولي اگر هر رابطه دروني حذف شود بزودي اين وابستگي ها ظاهر خواهند شد 
زندگي جمعي , عمل متقابل ارگانيسم هاي مختلف و در جهت منفعت عمومي , در يك شهر عمل مي كند. نزديكي فيزيكي عملكردهاي متفاوت به عملكردهاي موجود كمك مي كند 
باقرارگرفتن مغازه ها در مجاورت رستورانها , مردمي كه براي غذاخوردن به آن منطقه مي روند در فروشگاههايي خريد خواهند كرد كه به اين عملكردها نزديكند. از طرف ديگر اگر همه مكانهاي مسكوني را از يك منطقه اداري دور كنيم , در ساعت کار آن منطقه خلوت و بي روح مي شود . منطقه اداري بدون حمايت حيات بخش عملكردهاي شهري , بي روح و مرده است . 
هزاران نفر در يك شهر سكونت دارند , هر كدام با يك سبك زندگي متفاوت , هر كدام در يك مرحله سني متفاوت , هر كدام با علائق احساسات , عادات و روابط گوناگون , آنها همه نياز به يك محيط شهري دارند كه با نيازهاي فيزيكي متفاوت با هم مرتبط شوند. بافت شهري بايد به اندازه كافي غني و پيچيده باشد تا بطور مناسب اين نيازهاي مختلف را تحقق بخشد و يك هم زيستي سودمند و متقابل بين آنها برقرار سازد. ساختارهاي چندعملكرده محيط مي توانند زمينه را براي چنين عملكردي مهيا سازند 
به نظر مي رسد بسياري از مثالهايي كه معماري پست مدرن ناميده مي شوند , عملكرد و ساختار را انكار مي كنند , مجددا ممكن است بسادگي به سراشيبي يك فرماليسم متفاوت بلغزند و نتوانند يك معماري پرمحتواتر را خلق كنند. معماري فقط در صورتي مي تواند زنده شود كه همه نيازها را برآورده سازد , نيازهاي عملكرد و ساخت و همچنين نيازهاي عاطفي انسان را. 
از آنجا كه ساختمان چندمنظوره بخشي از بافت شهر است , بنابراين تحت سيطره قوانين شهري است . اين كافي نيست كه يك ساختمان را تنها مطلق منافع آن ارزيابي كنيم و شهري را كه حياتش به ساختمانها بستگي دارد , فراموش كنيم . در نهايت نه تنها نيازهاي داخلي بلكه احتياجات خارجي يك شهر را بايد درون يك ساختمان تامين شده باشد. بنابراين ساختمان بايد با شهر هماهنگي داشته باشد تا يكي بشوند. 
من سه حالت را انتخاب كرده و مورد نظر قرار داده ام تا ساختمان چند عملكرده را به عنوان جزئي از كل شهري بزرگتر ارزيابي مي كنم: 
ساختمان چندمنظوره , پاسخي به عواطف انساني 
عواطف انساني جايگاه مستقلي در ايجاد فرم يك ساختمان دارند. معماري مدرن , در عقايد فلسفي تعصب آميزش اين نيرو را و استقلالش را نفي مي كند و عواطف انساني را فقط به عنوان توسعه نيازهاي عملكرد و سازه مورد مشاهده قرار داد 
معماري مدرن در قبال هر مصالحه اي كه مي توانست از انسجام اين سه وضعيت بدست آيد غيرحساس بود. مثلا نماي ورودي يك ساختمان فقط در صورتي از طرف معماران مكتب مدرنيسم قابل قبول بود كه عملكرد داخلي را به عنوان حقيقت دروني ساختمان منعكس كند. اين موضوع به صورت تنها بيان يا مصالحه اي است كه مي بايست در فرم ساختمان منعكس شود. عملكردهاي يك ساختمان اغلب در خلال عمر آن با الگوي دوره اي تغيير مي كند. احتمالا رابطه نيرومندي براي قسمت بيروني ساختمان به منظور ارتباط دادن آن با محيط شهريش نسبت به بيان حقيقت درونيش وجود دارد. 
اين ارتباط با زمينه شهري دومين مصالحه اي است كه ساختمان چندعملكرده بايد در فرم معماريش منعكس سازد , در غير اين صورت نه مي تواند در شهر تاثير داشته باشد و نه به شهر كمكي نمايد. 
نهايتا بايد به سومين مصالحه ضروري براي ساختمان چندعملكرده نزديك شويم كه نيازهاي عاطفي مربوط به ميراث فرهنگي و روانشناسي انساني , از نيازهاي داخلي و خارجي مستقلا در شكل دادن به ساختمانهاي ما عمل مي كند 
نماي ورودي فقط قسمتي است كه در آن با اين سه موضوع مورد بحث را مشاهده مي كنيم . ما بايد بررسي كنيم و دريابيم كه چگونه ساختمان چندعملكرده بايد به اينها پاسخ دهد و چگونه مي توان بين آنها ارتباط برقرار كند تا بافت شهري ما را ترميم نمايد. 
چنين پاسخ ظاهرا ساده اي , اما موثر به مركز شهر به عنوان خياباني كه فضاي خرده فروشي و فضاي زندگي را به هم مرتبط مي ساخت در تئوري هاي طراحي مدرن كنارگذاشته شد. آنها در ارتباط با نماي ممتد خيابان احيا شده اند. 
اين ساختمان , نمونه آزمايشي آيين نامه مركز شهر جديد تورنتو بود كه مسكن سازي را دوباره در مركز شهر امكان پذير ساخت و ارتفاع ممتدي را براي ساختمانهاي كاتدرال و پارك آن تجويز كرد. ورودي خيابان در تقسيم بندي سه طرفه اش به صورت يك فضاي احاطه كننده واكنش نشان مي دهد و به وسيله تحميل دو مقياس , ريتم ايجاد کرده است.
saeedarch3d

 

ميبد : يك شهر ، يك قلعه

ميبد : يك شهر ، يك قلعه

 

 

بررسي ساخت و سازواره‌اي شهر قديم ميبد تركيبي را به دست مي‌دهد كه با نظام شهرسازي باستاني ايران كاملا انطباق دارد 

ده‌نشيني و استقرارهاي روستايي، سرآغاز پيدايش شهرهاي قديم بوده است. شهر كهنسال ميبد نيز در روند تكامل تاريخي روستاها و آبادي‌هايي پديد آمد كه پيش از پيدايش شهر در اين منطقه پا گرفته بودند با اين تفاوت كه روستاهاي اوليه منطقه در نتيجه شرايط مساعد جغرافيايي و بوم شناختي شكل گرفتند. نتايج بررسي‌هاي كارشناسي نشان مي‌دهد مهم‌ترين عامل در پيدايش شهر قديم ميبد، عوامل سياسي و اداري بوده است.اين يك نكته تاريخي و جامعه شناختي است كه اصولا شهر در ايران پديده‌اي سياسي بوده و تاثير عوامل اقليمي و جغرافيايي در پيدايش شهرها، همواره در مراحل بعدي قرار مي‌گرفته است. 

به شهادت تاريخ، شهرهاي باستاني ايران به طور عمده داراي خصيصه‌‌اي سياسي بوده و با سازمان حكومتي پيوند داشته‌اند به گونه‌اي كه عملا به نوعي كلني‌هاي اداري - نظامي تبديل مي‌شدند. 
با اينكه در پيدايش شهر قديم ميبد، احتمال يك سازمان‌دهي حكومتي و عامل سياسي بسيار قوي است اما نقش آمادگي‌هاي اقتصادي و توان بهره‌وري از محيط به ويژه كشاورزي و دامداري را در آغاز شهرنشيني در اين منطقه كويري نمي‌توان ناديده گرفت. 
بررسي ساخت و سازواره‌اي شهر قديم ميبد تركيبي را به دست مي‌دهد كه با نظام شهرسازي باستاني ايران كاملا انطباق دارد و خود نشانگر آن است كه در طرح‌ريزي شهر قديم ميبد از الگو و نقشه‌هاي سنجيده‌اي استفاده شده كه اغلب در شهرسازي ايران باستان متداول بوده است. 
جامعه‌شناسان و دانشمندان تاريخ‌شناس در مورد شهرنشيني و پيدايش شهر عواملي را برشمرده‌اند كه در بررسي ويژگي‌هاي شهرنشيني در ميبد نيز مصاديقي از آنها يافت مي‌شود. هم‌چنين آثاري از شهرسازي باستاني در اين شهر به جاي مانده كه شبكه راه‌ها،‌ قنات‌هاي چند هزار ساله، وجود بقاياي صنايع بسيار كهن از جمله گداخت فلزات و سفالگري و نيز بنيادهاي ديني و مذهبي و تاسيسات شهري از آن جمله‌اند. 
شاخص‌ترين اثر باقي‌مانده از شهرسازي قديم در ميبد، «نارين قلعه» است. پلان مدور و ارزش‌هاي نظامي اين قلعه يادآور دژها و استحكاماتي است كه در دوره‌هاي پرماجرا و كشمكش‌هاي داخلي بين قبايل پارت و ماد در ايران ساخته شده است. از ديدگاه شهرسازي و معماري «نارين قلعه»، سلسله‌اي متواتر از ساخت‌وسازهاي مسكن و ديگر تاسيسات شهري و استحكامات دفاعي و نظامي را نشان مي‌دهد كه بارها مرمت و بازسازي شده است. اين مرمت‌ها، بخش‌هاي زيرين و كهنه‌تر را از گزندهاي گوناگون مصون داشته و تنوع سبك‌هاي ساختمان و متفاوت در اندازه‌هاي خشت‌ها، سير تاريخي و كرنولوژي بنا را به وضوح نشان مي‌دهد.
اگر چه شكل «زيگوراتي» قلعه اين فرضيه را تقويت مي‌كند كه زماني اين بنا به عنوان يك مركز مذهبي مورد استفاده قرار گرفته است اما وجود خندق‌هاي عميق، ديوارهاي عظيم و باروهاي تودرتو بيشتر نشان‌دهنده ويژگي‌ها و كاربري نظامي آن است. 
از سوي ديگر در جبهه جنوبي نارين قلعه،‌ ويرانه‌هايي از مسكن ابتدايي كه در زمين كنده شده‌اند، وجود دارد. اين بناها به طور نامنظم و در چند طبقه احداث شدند كه كارشناسان با توجه به شكل سقف‌ها، اين مجموعه را متعلق به دوره مادها مي‌دانند. در طبقات ديگر بنا خشت‌هايي در ابعاد 10×24×40 به كار رفته و شواهدي ديگر حاكي از تداوم ساخت‌وسازها در اين قلعه در دوران هخامنشي، اشكاني و ساساني است. 
شهرهاي باستاني ايران اغلب داراي سه بخش بنيادي يا غيراصلي بوده‌اند:‌ «كهن‌ دژ»، «شارستان» و «بيروند». جغرافي‌نويسان قديم نيز در توصيف شهرهاي كهن اغلب از اين سه عنصر شهري نام برده‌اند. به شهادت منابع تاريخي اغلب شهرهاي تاريخي ايران چون اصفهان، بم، بخارا و نيشابور نيز داراي همين بخش‌هاي اصلي بوده‌اند.»
«كهن دژ» يا «قهن دز» نام قلعه يا دژهاي كهني است كه در آغاز پيدايش شهرها بر پا مي‌شد. ساخت اين دژها اغلب در دوره‌هاي پيش از اسلام و بيشتر در دوره مادها و پس از آن سلسله هخامنشي و اشكاني متداول بود. 
بناهايي منفرد و پرتراكم كه بر بلندي‌هاي طبيعي يا مصنوعي شكل مي‌گرفت و ساختار آن به گونه‌اي بود كه دفاع از آن ميسر باشد. كهن دژها به يك معني معادل همان ساختاري در شهرسازي قديم يونان است كه «اكروپويس» يا «اكروپول» خوانده مي‌شود. 
نارين قلعه ميبد نيز دقيقا يك كهن‌دژ است. اين قلعه بر تمام منطقه ميبد اشراف دارد و پيكر آن از فاصله دور به صورت يك عنصر شاخص ديده مي‌شود. اين بنا در پنج اشكوب شكل گرفته اما طبقات آن به طور مشخص از يكديگر جدا نشده‌اند. شواهد موجود نشان مي‌دهد تمام اين مجموعه متراكم از خشت و گل ساخته شده است. 
از سوي ديگر نارين قلعه به عنوان تصويري زنده از شهرسازي كهن باستاني ايران داراي نظام پيچيده‌اي از رفت و آمدهاي زيرزميني و ارتباط پنهاني بوده است. اگر چه هنوز درباره نظام ارتباطي و نحوه كاربرد راهروهاي قلعه پژوهشي انجام نشده اما دهانه تعدادي از اين راهروها هنوز در نقاط مختلف قلعه قابل مشاهده است. 
بخش اصلي يا مركز شهرهاي قديم را «شارستان» يا شهرستان مي‌ناميدند و آن قسمتي از شهر بود كه درون حصارها و خندق‌هاي اطراف آن محصور مي‌شد و از طريق چند دروازه به بيرون راه داشت. عناصر عمده شهر مانند ارگ، آتشكده، ديوان خانه، بازار، مسجد جامع،‌ مدارس و كارگاه‌هاي مختلف در اين منطقه جاي مي‌گرفتند. هم‌چنين شهرهاي قديم بر بنيان نظام طبقاتي داراي محله‌هاي مسكوني جداگانه براي طبقه‌هاي اجتماعي يا خرقه‌هاي مختلف مذهبي بود. محدوده شارستان به طور عمده محل زندگي حكمرانان، ديوانيان، نظاميان، اشراف، كاهنان و كاركنان امور مذهبي و برخي پيشه‌وران شهر بود. شب‌ها دروازه شهر را مي‌بستند و پاسداراني مسئوليت مراقبت از امنيت شهر را برعهده داشتند. 
محوطه شارستان ميبد در زمان ساسانيان در موقعيت و بستر مناسبي بر بلندي جنوب اين شهر و همجوار با شاهراه باستاني ري - كرمان در يك چهار ديواري بزرگ ساخته شد به گونه‌اي كه كهن‌دژ نارين قلعه و چند پاره آبادي را در بر گرفت. اين شهر را در شهرسازي سنتي ايران «شهرهاي قلعه‌اي» مي‌نامند. 
«حمدالله مستوفي» در قرن هشتم هجري در توصيف ميبد نوشته است: «شهري است كوچك و دور قلعه آن چهار هزار گام است.» 
اين جمله‌ها در واقع وصف محدوده حصار بست شارستان بوده و امروز نيز قابل پيمايش است:‌ «حدود چهار هزار متر بر اساس يك باور ايراني،‌ شهرهاي قديم را به گونه‌اي مي‌ساختند كه چهار دروازه رو به چهار سوي جهان داشته باشد. شارستان ميبد هم در آغاز چهار دروازه در چهار سوي شهر داشته است. دو شاهراه (شاه كوچه) به صورت دو محور اصلي كه از دروازه‌ها آغاز مي‌شده، در مركز شهر يك چهارراه و ميدان پديد آورده و مسجد جامع نيز در همين محل جاي گرفته است. موسسه‌هاي ديواني، آموزشي و مذهبي و قسمتي از بازار نيز در اين ناحيه مركزي مستقر بوده‌اند. بر اساس نقشه‌هاي تاريخي نارين قلعه در جنوب شرقي و كارگاه‌هاي سفالگري در جنوب غربي شهرستان مستقر بوده‌‌اند. در همين محدوده نيز گروه‌هاي «هم‌پيشه» در چند محل گرد آمده بودند. سفالگران در «محله بالا»،‌ كشاورزان در «محله كوچك» و صاحب منصبان ديواني، مذهبي در محوطه مركزي شهر سكونت داشتند. بخش عمده محوطه‌هاي شمالي و شمال شرقي شهر را باغ‌ها مي‌پوشانده و اين تركيب فضايي هنوز هم تا اندازه‌اي پايدار مانده است. 
بيروند، عنوان آبادي‌هاي پيرامون شارستان بود. در ايران پس از اسلام، بسياري از بيروندها، محل استقرار سپاهيان و اردوگاه‌هاي مسلمانان بود. در اين دوره مسجدهاي جامع در اين مناطق شكل گرفته و اهميت مركز محصور شهر را تحت شعاع فعاليت‌هاي خود قرار دادند. بيروندها از همان ابتدا با حيات اقتصادي شهرها، پيوندي تنگاتنگ داشته‌اند و ساكنان شهر به توليدات كشاورزي و دامي اين مناطق وابسته بودند. بيروندها در شهر قديم ميبد اغلب متشكل از آبادي‌هاي معتبري بوده كه قدمت پيشينه برخي از آنها به اندازه خود شهر است. فيروزآباد، مهرجرد، بيده و بارجين از اين دسته هستند. 
ميبد به رغم آنكه شهري كوچك و كم آوازه است، از نمونه‌هاي نادر شهرهاي باستاني ايران محسوب مي‌شود كه هر چند بافت سنتي آن گزندهاي فراواني ديده اما هنوز مي‌توان ساختار شهرسازي سنتي ايران را در آن تشخيص داد. اين شهر در 50 كيلومتري شمال غربي يزد در كنار راه تهران - بندرعباس قرار دارد و راه‌آهن تهران - جنوب از غرب آن مي‌گذرد.

 

پکیج تهویه مطبوع چیست ؟

پکیج تهویه مطبوع چیست ؟

 

 

معرفي و كاربرد 
پكيج تهويه مطبوع بي نياز از سيستم موتور خانه مركزي جهت تامين هواي گرم زمستاني ، هواي خنك تابستاني و آبگرم مصرفي در تمام فصول طراحي وساخته شده است ، پكيج تهويه مطبوع ، هواي گرم زمستاني وهواي خنك تابستاني را بطور يكنواخت از طريق كانال كولر در داخل ساختمان و از طريق سيستم شوفاژدر داخل حمام توزيع مي نمايد 
مزيتها و قابليتها 
كاركرد ايمن، مطمئن و آرام
تامين گرمايش مطبوع از طريق عبور آب گرم از مبدل حرارتي
تامين هواي خنك مرطوب در تابستان
تامين آب گرم مصرفي فراوان در تمام فصول
مجهز به سيستم كنترل فشار ودما
قابليت استفاده از ترموستات محيطي
مجهز به فيلتر تصفيه هوا
سهولت در نصب و راه اندازي ، سرويس و نگهداري
استقلال هر واحد مسكوني در تامين گرمايش ، سرمايش و آبگرم مصرفي
صرفه جويي در مصرف سوخت و انرژي
ايجاد شرايط مطلوب و بهداشتي
سرعت عمل در گرمايش محيط 
مجهز به فن سانتريفوژ داراي سيستم كنترل سرعت پيوسته و فشار استاتيك بالا 
سرويس ونگهداري آسان با حذف تسمه و پولي 
نحوه عملكرد 

الف ) زمستان : آب شوفاژ كه داخل مبدل حرارتي گاز به آب گرم شده به سمت رادياتور روي قسمت كولر هدايت مي گردد و با روشن شدن فن هواي گرم به داخل ساختمان دميده مي شود ، به محض باز شدن آب مصرفي ، آب شوفاژ به مبدل حرارتي آب به آب جهت گرم كردن آب مصرفي هدايت مي گردد و با سرد شدن آب داخل رادياتور كولر ، فن خاموش مي گردد.

ب ) تابستان : به محض باز شدن آب مصرفي ، برنر وپمپ روشن و آب شوفاژ به مبدل آب به آب جهت گرم كردن آب مصرفي هدايت مي گردد و با بستن آب مصرفي ، پمپ و برنر خاموش مي گردد . هواي سرد نيز توسط كولر تهويه مطبوع تامين مي گردد.
توصيه هاي ايمني ، سرويس و نگهداري 
سرويس و بازديد فني سالانه دستگاه ضروري است .
در اتصال گاز به دستگاه ، از قطعات و اتصالات استاندارد استفاده نماييد .
از اتصال وسايل گاز سوز ديگر به شير مصرف گاز خودداري نماييد .
پس از اتمام كار نصب و راه اندازي ، اتصالات و قطعات مختلف مربوط به عبور گاز را جهت اطمينان از عدم نشتي به وسيله كف صابون امتحان كنيد .
هنگام مسافرتهاي طولاني دستگاه را خاموش ،دو شاخه برق دستگاه را از پريز مربوطه خارج نموده وشير مصرف گاز را ببنديد.
از تعمير دستگاه توسط افراد غير متخصص خودداري نماييد .
از نصب دستگاه در مجاورت مايعات و موارد اشتعال زا خودداري نماييد .
قبل از راه اندازي و بطور دوره اي فيلتر هوا را بازرسي و در صورت نياز تعويض نماييد.
از عدم وجود نشتي در مسير دودكش اطمينان حاصل نماييد.
هواگيري پمپ سيركولاسيون 

با شروع فصل زمستان و راه اندازي سيستم شوفاژبلافاصله پس از پر شدن سيستم شوفاژاز آب ، عمل هوا گيري پمپ را انجام دهيد تا از ايجاد صدا و آسيب هاي ديگر به دستگاه جلوگيري شود . به منظور هوا گيري پمپ ابتدا مي بايست پمپ را خاموش كنيد ، سپس پيچ هوا گيري جلوي پمپ را كمي باز نماييد تا هوا كاملا خارج شود سپس پيچ را محكم نماييد .

(هنگام هوا گيري احتياط كنيد كه آب گرم شوفاژ صدمه اي به دست شما نرساند.)
آزاد سازي محور پمپ سيركولاسيون 

هنگامي كه دستگاه مدت زيادي خاموش است دقت كنيد كه پس از روشن شدن دستگاه ، محور پمپ سير كولاسيون عمل نمايد. براي اين منظور پيچ جلوي پمپ (پيچ سياه رنگ ) را تا منتها اليه سمت چپ بگردانيد ، سپس آن را به طرف خود بكشيد و مجددا به سمت چپ بگردانيد ، در صورت آزاد بودن محور پمپ به راحتي گردش مي نمايد . در غير اينصورت پيچ سياه رنگ را چند بار به داخل فشار دهيد و به سمت چپ بچرخانيد تا محور پمپ به راحتي گردش نمايد
شرايط نصب 

قبل از نصب پكيج تهويه مطبوع گروه صنعتي اخگر به نكات ذيل توجه فرماييد :
محل استقرار دستگاه با توجه به نقشه ابعادي ، موقعيت دود كش و كانال رفت و برگشت هوا طرح ريزي گردد.
بهترين محل نصب پكيج تهويه مطبوع ، برروي تراس يا سقف ساختمان مي باشد( با محافظت در مقابل باد ، باران ، …)
قبل از ورود گاز به پكيج تهويه مطبوع يك عدد شير مصرف گاز ( شير توپي 90 درجه )نصب گردد.
دودكش مستقل و مجهز به كلاهك H باشد 
دودكش تميزباشد و كوران طبيعي هوا داخل آن وجود داشته باشد .
لوله هاي افقي دودكش كوتاه باشد و از بكاربردن پيچ وخم اضا في خودداري شود 
در صورتيكه پكيج در محيط سر بسته نصب مي شود ، حجم فضاي محل نصب و ارتباط فضا به ميزان مطلوب با هوا ي آزاد بسيار مهم است .
جهت مسيرهاي رفت وبرگشت هوا بايستي اصول فني مربوطه رعايت گردد.
داخل لوله هاي شوفاژو آب مصرفي عاري از شن و ماسه و هر گونه ذرات اضافي مي باشد .
نحوه راه اندازي 

قبل از راه اندازي دستگاه نكات ذيل را رعايت فرماييد :
شير آب سرد مصرفي را باز نماييد .
دوشاخه برق دستگاه را به شبكه برق منزل وصل كنيد.
در پوش شير اتوماتيك هوا گيري ( ايرونت ) را كمي باز نماييد و هنگام كار دستگاه نيز به همين صورت باقي بماند.
مبدل آب گرم مصرفي را با باز كردن پيچ تنظيم روي آن هوا گيري نماييد .
شير پر كن به گونه اي تنظيم گردد كه در هنگام راه اندازي دستگاه فشار نيم و در شرايط معمولي حداكثر يك و نيم باشد. 
به منظور تنظيم فشار دستگاه ، شاسي شير پر كن روي پانل را فشار دهيد و فشار دستگاه را تنظيم نماييد .
در صورت استفاده از رادياتور داخل حمام در فصل زمستان ، والو رفت وبرگشت شوفاژ ، رادياتور حمام را باز نماييد .

دکوراسیون داخلی چیست

دکوراسیون داخلی چیست

 

 

براساس معنی مندرج در لغت نامه آکسفورد، دکوراسیون داخلی عبارت است از: « هماهنگ سازی طراحی شده برای به جلوه درآوردن رنگ‌ها، اثاثیه و سایر اشیاء در یک اتاق یا ساختمان به صورت هنرمندانه ». 
با این حساب همه ما هنگامی که خانه خود را تزئین و درباره بهترین چیدمان مبلمان منزل‌مان فکر می‌كنیم، نقش یک دکوراتور داخلی را بر عهده می‌گیریم. با این‌همه، دکوراسیون داخلی همانند سایر هنرها، دارای سبک و ریزه‌کاری‌های متفاوتی است که براساس سلیقه‌ها و نیازهای دوران، دستخوش تغییر می‌شوند.
آیا دکوراسیون داخلی حرفه‌ای پرطرفدار است؟

برخلاف تصور عامه، تعداد دکوراتورهای داخلی بسیار بیشتر از آن است که همه تصور می‌کنند و حتی برخی از آنان در زمره مشاهیر دنیای امروز هستند، گرچه شاید به شهرت طراحان مد و یا هنرمندان دیگر رشته‌ها نباشند، اما با این وجود بسیاری از دکوراتورهای داخلی از راه طراحی درآمد بسیار بالایی نیز کسب می‌کنند. شاید دلیل اصلی ناشناخته ماندن آنها این باشد که در واقع طراحی داخلی از اواسط قرن بیستم به صورت مبحثی مطرح درآمد، گرچه قدمت آن بیش از نیم قرن است. به هر حال در دنیای امروز بیشتر تجربیات زندگی افراد در فضاهای بسته و داخلی به دست می‌آید. شاید ما اوقاتی را برای تفریح و هواخوری و فرار از زندگی بسته در فضای آزاد بگذرانیم، اما همین شادی فرار از محیط بسته، نشان دهنده کثرت اوقاتی است که در اتاق‌ها سپری می‌کنیم. به همین دلیل دکوراسیون داخلی مناسب، بهترین راه حل برای بهبود وضعیت کاری، تحصیلی و زندگی‌مان می‌باشد.
تاریخچه دکوراسیون داخلی

آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که پیشینه این هنر به چه زمانی باز می‌گردد؟ مطمئناً علاقه انسان به تزئین و آرایش محل زندگی‌اش امری تازه نیست حتی این احتمال وجود دارد که نقاشی‌های دوران غارنشینی، سوای مسئله اطلاع‌رسانی، نقش تزئینی نیز داشته‌اند. 
به هر روی، هنگامی که در سال 1922، هاوارد کارتر (Howard Carter)، باستان شناس بریتانیایی، مقبره توتنخامون (Tutankhamen) را گشود؛ نقاب طلای خالص، جواهرات ظریف و اشیاء تزئینی که در کنار جسد و در داخل مقبره قرار داده شده بود، بینشی وسیع درباره چگونگی زندگی مصریان و علاقه آنان به تزئینات و طراحی را در اختیار محققان گذاشت که به نوبه خود آغازگر جستجویی دنباله‌دار و منجر به تجلی یافتن شکوه سبک اولیه مصری شد.

حفاری‌های اولیه نشان داد که حتی بی‌نواترین خدمتکاران مصری هم، لوازم روزمره خانه‌شان را تزئین می‌کرده‌اند، امری که براساس استاندارهای فعلی در خور توجه است اینكه مصریان هرگز به راحتی رازهای خود را برملا نمی‌کردند، به همین روی مشخص نیست که دقیقاً علاقه و انگیزه آنان برای طراحی از کجا سرچشمه گرفته است. فرضیه‌ها و استدلال‌های مستمری در این زمینه مطرح شده است. آنچه می‌دانیم این است که سبک‌های آغازین طراحی از مصر نشأت گرفته‌اند.

رومی‌ها اساتید مسلم طراحی بوده‌اند و هنوز هم از بسیاری جهات، خصوصاً در زمینه طراحی کلاسیک، سرآمد طراحان جهانند. علاقه وافرشان به اشیاء زیبا و سبک آسایش طلبانه‌شان در آثار به جامانده کاملا قابل ملاحظه است. آنها علاقمند بودند تا ثروت و موقعیت اجتماعی‌شان را به نمایش بگذارند و به زندگی مجلل و سبک پر زرق و برق تمایل داشتند. به دلیل موفقیت آنان در زمینه طراحی داخلی، حتی با معیارهای نوین هم هنوز در زمره بهترین‌های این هنر محسوب می‌شوند. میزان آسایش و نقاشی‌های زیبای فضای داخلی خانه‌هایشان که به صورت نقاشی دیواری و موزائیک‌کاری کف جلوه‌نمایی می‌کرد، از شگفت‌آورترین موفقیت‌های طراحی داخلی آن زمان بوده است. آنها با تمامی آراستگی و آذینی که می‌توانستند متصور شوند مبلمان، میزهایی با پایه‌های پنجه مانند، صندلی، اثاثیه خاص و مبلمان راحتی را طراحی می‌کردند و می‌ساختند. ضیافت‌ها و شیوه زندگی مجلل مهم‌ترین بخش هستی‌شان بود و از این‌رو این امر را در آرایش خانه‌هایشان متجلی می‌ساختند.

برخلاف رومیان، یونانی‌ها در زمینه دکوراسیون داخلی چندان شهره نبودند و شهرت اصلی‌شان به خاطر سبک معماری فوق‌العاده‌شان است که هنوز هم در شهر آتن قابل ملاحظه است.

پس از سقوط امپراطوری روم و اشاعه مسیحیت، سبک سرد و صومعه مانندی بر دکوراسیون داخلی خانه‌ها حکمفرما شد. شیوه‌های کلاسیک، آزادی طراحی، زیبایی‌دوستی و تجمل‌پرستی رومی جای خود را به تخته‌های تیره و خانه‌های بی‌تزئین دادند. 

گرچه هنرمندان دوران گوتیک، سعی کردند تا حدی از این بی‌پیرایگی بکاهند، اما عملاً این سبک تا زمان ظهور رنسانس حکمفرما بود. با تولد دوباره آزادی‌های هنری؛ زیبایی و تزئین، مجدداً به خانه‌ها بازگشت. تعدد هنرمندان به نامی که پس از رنسانس با آنها روبرو می‌شویم، خود گواهی بر این امر است.

در ملل شرقی نیز علاقه به دکوراسیون داخلی زیبا کاملاً آشکار است. مبلمان و تزئینات چینی، فرش‌های ایرانی، صدف‌کاری‌های ژاپنی و مجسمه‌ها و نقاش‌های پر رنگ و لعاب هندی، همه نشان دهنده علاقه این ملل به زیباسازی فضای زندگی‌شان است. گرچه سبک دکوراسیون داخلی شرقی با شیوه غربی آن تفاوت‌های بسیاری دارد.

با این همه اگر علاقمندید تا به عنوان یک دکوراتور داخلی حرفه‌ای به کار مشغول شوید، بهتر است پیش از هر کاری به مطالعه دقیق و کامل تاریخ هنر و معماری بپردازید تا کاملاً با انواع سبک‌ها و شیوه‌های مرتبط با این حرفه آشنا شوید. بسیاری از طراحان داخلی سرشناس، سبک‌ها و مبلمان‌هایی را به نام خود به جا گذاشته‌اند. گرچه ساختمان‌ها و فضای داخلی آنها باید سبک و شیوه زندگی زمان خود را منعکس کنند، اما این عمل بدون آگاهی از پیشینه آنها میسر نمی‌شود. بسیاری از طراحان داخلی با آمیختن چند سبک و حتی به کار بردن المان‌های شرقی و غربی در مکانی واحد، فضایی را خلق می‌کنند که علاوه بر تنوع و زیبایی، آرامشی خاص را برای ساکنینش به ارمغان می‌آورد.

بتن های با نرمی بالا

بتن های با نرمی بالا

امزوزه کار برد بتن با نرمی بالاتر که بتواند تغییر شکل های زیاد را بدون شکست تحمل نماید، مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات در خصوص تأمین نرمی لازم در بتن با الیاف های مختلف و حتی حذف آرماتور در حال انجام می باشد. هدف از کاربرد الیاف در بتن افزایش مقاومت کششی، کنترل گسترش ترک ها و افزایش طاقت بتن می باشد تا قطعه بتنی بتواند در مقابل بارهای وارده در یک مقطع ترک خورده تغییر شکل های زیادی را پس از نقطه حداکثر تنش تحمل نماید.

بتن با الیاف مختلف در سال های اخیر در سازه های عمده ای چون رو سازی راهها و فرودگاه ها، پی های عظیم با تغییر شکل های زیاد و به ویژه در پوشش بتنی تونل ها به کار رفته است. در ساخت پوشش تونل ها بتن الیافی با پاشیدن بر جداره شکل می پذیرد. اخیراً برای حذف ترک ها در پوشش تونل هایی که به صورت چند تکه پیش ساخته اجرا می شود از بتن بدون آرماتور و تنها الیاف استفاده شده و این نوع بتن سبب حذف ترک ها در حین عمل آوری و حمل و نقل قطعات و نصب آنها برای کامل کردن مقطع تونل های مترو شده است.

در نوع بسیار جدید بتن الیافی که می توان با آن به حداکثر نرمی در بتن رسید از روش ریختن دوغاب روی الیاف استفاده می شود . در این روش ابتدا الیاف ریخته شده و سپس فضای بین آنها با ملات دوغابی پر می شود. میزان الیاف در این بتن حدود 10 در صد می باشد که حدود 10 برابر میزان الیاف در بتن های الیافی متداول است. با این مصالح لایه های محافظی بدون ترک و تقریبا غیر قابل نفوذ می توان ایجاد نمود. به علت نرمی زیاد این قطعات ظرفیت تغییر شکل پذیری این قطعات به میزان ظرفیت دال های فولادی می رسد. مقاومت فشاری این نوع بتن حدود 110-85 مگا پاسکال و مقاومت خمشی حدود N/m 45-35 می باشد. از این قطعات می توان نه تنها به عنوان لایه های محافظ کوچک استفاده نمود بلکه در باندهای فرودگاه در برابر ضربات عملکرد خوبی نشان می دهند. در کارهای تعمیراتی دال ها می توان از آنها به عنوان لایه روی بتن قدیم و بدون درز و در زمان کوتاهی استفاده نمود.

منبع:engineers  -  younger .  blogfa

خاکستر پوسته برنج ( RHA )، یک جایگزین ایده ال و شایسته برای سیمان

خاکستر پوسته برنج ( RHA )، یک جایگزین ایده ال و شایسته برای سیمان

ساخت و سازها و کارهای ساختمانی که امروزه در سراسر دنیا انجام می شود، چند جنبه دارد: این فعالیت ها، یا برای احداث یک بنای جدید است که قبلاً وجود خارجی نداشته است و بنا به مقتضیات زمان و مکان و بنا بدلایلی مثل افزایش روز افزون جمعیت و نیاز این جمعیت تازه وارد به فضاهای مسکونی، اداری، ورزشی، آموزشی و... ساخت آن اجتناب ناپذیر شده است( ساخت اولیه )و یا اینکه برای بازسازی و مرمت یک بنای قدیمی است که در سالها یا دهه های قبل ساخته شده و تحت تاثیر عوامل طبیعی(سیل، زلزله، سونامی و ...) و غیر طبیعی(تکانهای شدید ناشی از انفجارهای اتمی، جنگها، ساخت غیر استاندارد اولیه سازه مورد نظر و ... ) مختلف دچار تخریب شده است و به تشخیص متخصصان امر، بازسازی آن به صرفه تر و منطقی تر از به اصطلاح کوبیدن وساخت مجدد آن بوده است(مرمت). در بعضی موارد هم لازم است که سازه کاملاً تخریب شده و از اول ساخته شود( بازسازی کامل).
هرکدام از انواع ساخت و سازهای فوق، در عصر حاضر در بسیاری از کشورها خصوصاً در کشور ایران، روندی رو به رشد داشته و خواهد داشت و این یعنی افزایش مصرف مصالح ساختمانی در جهان و در راس آنها مصالحی پرمصرف مثل بتن و فولادو سیمان. بنابراین افزایش سرمایه گذاری و افزایش مصرف سوخت در کارخانه های تولیدی مصالح را پیش رو خواهیم داشت. که در این میان فراين توليد بتن بدلیل اینکه دارای بالاترین حجم تولید در بین تمام مصالح ساختمانی در جهان است، اهمیت بسیار بالایی دارد. پس باید شرایط تولید، مواد اولیه، مواد ثانویه و مواد مضاف بتن و مهمتر از همه سیمان و جایگزین های مناسب برای آن در تولید بتن مورد مطالعه کاملاً علمی، فنی و مهندسی قرار گیرند، تا هم از نظر بهبود مشخصات بتن و افزایش مقاومت آن پیشرفت هایی حاصل شود و هم از نظر اقتصادی در هزینه ها صرفه جویی گردد. یکی از بهترین راهکارهای موجود، یافتن جایگزینهای مناسب برای سیمان مصرفی در بتن است و در این زمینه استفاده از منابع و مصالح طبیعی و در راس آنها ضایعات ومواد اضافی کشاورزی می تواند ایده بسیار کارآمد و پرثمری باشد. در ایران و نیز در بعضی کشورها عمده استفاده ای که از مواد زاید کشاورزی می شود، یکی بعنوان خوراک دام و دیگری بعنوان سوخت مصرفی در کارخانه هایی مثل کارخانه تولید آجر یا برنج کشی و... است و این بخاطر ارزانی و راحتی دسترسی به این مواد است. در بسیاری موارد حتی دیده می شود که کشاورزان اقدام به سوزاندن این مواد به ظاهر اضافی می کنند. که این امر هم آلودگی های زیست محیطی را در پی دارد وهم در مواقع بارندگی موجب اسیدی شدن آب و خاک کشاورزی و درنتيجه كاهش ميزان توليدات زراعي می گردد.
اما در سالهای اخیر با پیشرفت سریع بشر در حوزه مسایل فنی و اجرایی در بخش ساختمان سازی و با تحقیقات صورت گرفته در زمینه مصالح ساختمانی و بکار گیری مواد طبیعی و تقویت و بهسازی مصالح ساختمانی مصنوعی، نوآوری ها و ابتکارات تازه و بسیار سودمندی صورت گرفته است. یکی از بهترین رهیافتها، سوزاندن و خاکستر کردن مواد زاید محصولات کشاورزی مثل پوسته و ساقه برنج(تولید سالیانه 40000 تن در جهان)، پوسته و غلاف برگ ارزن هندی(Sorghum ) یا همان نیشکر چینی، غلاف برگ گندم، تیغه برگ ذرت، برگ و ساقه گیاه شاه پسند، ساقه درخت نان (Breadfruit )که بیشتر در مناطق استوایی آسیا می روید، باگاس( تفاله ساقه نیشکر)، برگ و ساقه آفتابگردان، قسمت داخلی گیاه بامبو(Bamboo) که در مناطق با دسترسی آب بالا مثل حاشیه دریا ها و دریاچه ها و رودخانه ها و باتلاقها و ... رشد می کند، ودر نهایت جایگزینی خاکستر حاصل از سوزاندن مواد فوق، البته در حدود سی تا چهل درصد، بجای سیمان مصرفی در تولید بتن و در نتیجه افزایش میزان سیمان تولیدی و کاهش قیمت آن است. همانطور که بسیاری از شما، خصوصاً عزیزان دست اندرکار امر ساخت و ساز مطلعند، نوسان قیمت سیمان که در اکثر موارد روند افزایشی داشته است، در مقطع های زمانی مختلف همواره مشکلات عدیده ای را برای انجام صحیح و به موقع پروژه های خرد و کلان سازه ایِ کشور بوجود آورده است. از طرف دیگر تولید و عرضه کافی و بموقع سیمان به بازار، در حدی که پاسخگوی نیازهای ساخت و ساز کشور باشد، باعث می شود که مناطق شهری و روستایی دور افتاده کشور خصوصاً در مناطق با امکانات پایین(فاقد کارخانه های تولید سیمان) که در حال ساخت یا بازسازی هستند، براحتی و در اسرع وقت به مصالح مورد نظر خود از جمله سیمان دسترسی پیدا کنند.
از سوختن موادزاید کشاورزی که متشکل از فیبر، مواد معدنی مثل اکسید آهن(Fe2O3)، اکسید آلومینیوم(Al2O3) و مواد دیگری مثل سلولز، سیلیس، پروتئین و چربی و ... هستند، خاکستری تولید می شود که حاوی سیلیس است که بسته به درجه حرارت سوختن، به صورت کوارتز، کرسیتو بالیت(Crystobalite) و تردیمیت(Tridymite) تولید می شود که در واکنش با آهک یک ترکیب چسبنده بنام سیلیکات کلسیم تولید می کند که این محصول در بهبود مشخصات و مقاومت بتن ساخته شده تاثیر عمده ای دارد. در بین محصولات کشاورزی نامبرده بالا، پوسته برنج و باگاس یا همان تفاله ساقه نیشکر و ساقه برنج، با سوزاندن مقدار یکسان از آنهادر شرایط یکسان به ترتیب بیشترین مقدار خاکستر را تولید می کنند که برای پوسته برنج حدود 22 درصد، باگاس حدود 15درصد و ساقه آن5/14 درصد وزن اولیه خاکستر تولید می کنند. با سوزاندن هر تن پوسته برنج حدود 220 کیلو خاکستر تولید می شود که حدود 94 کیلو از این مقدار خاکستر، سیلیس است. البته ناگفته نماند که مقدار سیلیس تولید شده به دمای سوختن و طول مدت سوزاندن پوسته برنج بستگی دارد.
از طرف دیگر پوسته برنج بر خلاف ساقه برنج و باگاس برای خوراک دام آنچنان مناسب نيست. این در حالی است که ساقه و پوسته برنج و باگاس از نظر تولید حرارت بعنوان سوخت در کارخانه های تولید شکر، تولید آجر و حتی پوسته برنج در پخت وپز خانگی و در کارخانجات برنج کوبی کاربرد زیادی دارند. گرمای حاصل از سوختن هر تن پوسته برنج معادل گرمای آزاد شده از سوختن حدود 360 کیلو نفت سیاه یا 480 کیلو گرم زغال است.


عمده کاربرد علمی و مهندسی خاکستر پوسته برنج در صنعت ساخت وساز این است که، بصورت ماده پوزولانی در سیمان های ترکیبی و هیدرولیکی حداکثرتا حدود 40 درصد وزنی جایگزین سیمان می شود و با هیدراتاسیون آرام و حرارت هیدراته پایین، خصوصاً در بتن ریزی های حجیم که نیاز به کنترل درجه حرارت هیدراتاسیون می باشد، کاربرد داشته و از همه مهمترکارایی و مقاومت بتن یا ملات سیمانی را افزایش داده و هزینه تولید واجرای بتن ریزی را کاهش می دهد. از طرف دیگر وزن مخصوص کمتر پوزولانها، در نهایت موجب افزایش حجم ماتریس سیمانی می شود. در سیمانهای پوزولانی ابتدا سیمان و پوزولان را با هم ترکیب کرده و آسیاب می کنند ولی در مورد بتنهای حاوی RHA بهتر است ابتدا خاکستر آسیاب شده و بعد با سیمان ترکیب گرددو در بتن بکار رود.
رفتار پوزولانی خاکستر پوسته برنج و واکنش شیمیایی آن به ویژه در ترکیب باآهک بستگی به شکل سیلیس و کربن موجود در آن و نیز درجه حرارت سوختن و زمان نگهداری در آن دما دارد. با افزایش دمای سوزاندن و زمان نگهداری بیش از حد استاندارد ( حدود 700 درجه سانتی گراد) نتیجه افزایش دما بر عکس می شود. یعنی افزایش دما باعث تاثیرات منفی در عملکرد RHA می شود. نباید فراموش کرد که خاصیت پوزولانی ماده ذاتی است و در درجه اول بستگی به ترکیبات شیمیایی و ساختمان کریستالی آنها دارد و عوامل فوق در مراتب بعدی از نظر تاثیر گذاری در خواص پوزولانی مواد قرار دارند.
پیشینه استفاده از پوسته برنج در بتن به سال 1924 م در آلمان بر می گردد. در سالهای 1955 و 1956 آقایان MC DANIEL و Hough و Barr در زمینه کاربرد این مواد تحقیقات بیشتری انجام دادند و علی الخصوص عملکرد بلوکهای ساخته شده با ترکیب سیمان و RHA را مورد بررسی قرار دادند. که نتایج آزمایشات انجام شده حاکی از افزایش تاب فشاری نمونه نسبت به حالت بدون استفاده از RHA بود. البته مقاومت نمونه در برابر سایش و قدرت رسانایی حرارتی آنها نیز مورد بررسی قرار گرفت که نتایج بدست آمده بسیار مثبت و امیدوارکننده بود. شایان ذکر است که از آن زمان به بعد همواره در کشورهای مختلف جهان، در زمینه بکار گیری این گونه مواد در تولید ترکیبات سیمانی تحقیقات زیادی صورت گرفته و همایشها وگردهمايي هاي مختلفي در سراسر دنيا هم برگزار شده است. و نتیجه این گونه فعالیتها و تحقیقات، یعنی حرکت بسوی تولید بتن و ماتریس های سیمانی ارزان و در عین حال مقاوم.
شرایط سوزاندن پوسته برنج برای تولید خاکستر ایده ال:
تعیین دمای بهینه سوزاندن پوسته برنج، با استفاده از نتایج آزمایش پراش سنجی اشعه ایکس و نیز آزمایش سنجش فعالیت دربرابر آهک صورت می گیرد. بهترین و درعین حال اقتصادی ترین حالت برای تولید خاکستر مناسب، همگن،دارای حداکثر فعالیت پوزولانی و با کیفیت بالا از پوسته برنج، حالتی است که عمل سوزاندن آن در دمای بین 500 تا 650 درجه سانتی گراد و در مدت زمان حدود دو ساعت صورت گیرد. بر اساس آزمایشها و تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که اگر دمای سوختن زیر 500 یا بالای 650 درجه سانتی گراد باشد، باعث بوجود آمدن سیلیسهای بیشکل و غیر بلوری می شود. و از طرفی در دماهای بالاتر هوا(اکسیژن) کافی برای سوختن کامل پوسته و تولید خاکستر با کارایی مناسب در محیط وجود نخواهد داشت. ونیز تخلیه گازهای مزاحم تولید شده در شرایط سخت تری انجام می شود. بلوری یا غیر بلوری بودن خاکستر تولید شده نیز به کمک اشعه ایکس و شیوه پراش سنجی مشخص می شود. نکته دیگر اینکه متناسب با افزایش دمای سوختن رنگِ خاکسترِ تولید شده سفید تر و روشنتر خواهد بود. البته اگر در زمان سوختن هوای کافی در محل وجود نداشته باشد، رنگ خاکستر تیره تر می شود. تا جاییکه در دمای 900 درجه اگر سرعت سوختن بالا باشد و پوسته به درستی نسوزد، خاکستر حاصل، سیاهرنگ است. در سوزاندن پوسته برنج، لازم است که هوای تازه حاوی اکسیژن بجای دی اکسید کربن تولید شده از سوختنِ RH وارد کوره شود، تا ته نشینی سیلیس و بلوری شدن آنرا تنظیم نماید. کوره های باریک که دارای مجاری تهویه(ورود اکسیژن و خروج دی اکسید کربن و سایر گازهای اضافی) باشند، که سرد شدن آرام و اصولی خاکستر را در پی داشته باشند، برای تولید خاکستر از پوسته برنج مناسبند. استفاده از کوره های غیر استاندارد، بدلیل عدم کنترل دمای سوختن و سرد شدن غیر نرمال خاکستر تولیدی و در نتیجه تشکیل بلورهای با کارایی پایین، کاری غیر فنی و غیر اصولی است. خارج کردن دی اکسید کربن و دسترسی به هوای اکسیژن دار، باعث جدایی بهتر مواد معدنی پوسته از مواد سلولزی و لیگنین می شود. و همین مساله کربن زدایی خاکستر را کنترل می کند.
خاکستر تولیدی از پوسته برنج را قبل از بکار گیری آن آسیاب می کنند. این کار باید قبل از مخلوط کردن خاکستر با سیمان صورت گیرد. زیرا اگر سیمان نیز آسیاب شود، نرمتر می شود و در نتیجه مصرف آب بیشتر شده و نهایتاً ترکیب سیمانی یا بتن حاصل کیفیت مطلوب و مورد نظر را نخواهد داشت. ولی در مورد RHA برعکسِ سیمان، هر چه نرمتر باشد، آب مصرفی کمتر خواهد بود و چسبندگی ملات بیشتر خواهد بود. هر چه نسبت آب به مخلوط سیمان و خاکستر در محدوده استاندارد کمتر باشد( نزدیک به حداقل مقدار مجاز) تاب فشاری ترکیب سیمانی حاصل، بیشتر خواهد بود.
از مهم ترین محاسن بکار گیری خاکسترِ پوسته برنج در تولید بتن، افزایش دوام بتن و مقاومت آن در برابر حملات مواد مخربِ شیمیایی است. مزیت دیگر اینکه ملات یا بتن ساخته شده با RHA نسبت به انواع ساخته شده با سیمان پرتلند تنها(بدون خاکستر) دارای مقاومت بالاتری در برابر شرایط محیطی اسیدی است. بر اساس آزمایشات صورت گرفته، افت وزنی بتن ساخته شده با RHA در محلول اسید سولفوریک و اسید کلریدریک به ترتیب 13 و 8 درصد است در حالی که بتن ساخته شده با سیمان پرتلند، در برابر اسیدهای فوق به ترتیب در حدود 27 و 35 درصد کاهش وزن دارد. شایان ذکر است که اسید کلریدریک باعث حفره ای شدن و خوردگی بتن معمولی( بدون خاکستر) می شود در حالی بر روی بتن حاوی خاکستر پس از رسیدن به مقاومت 72 روزه بی تاثیر است.
بتنی را که در تولید آن از خاکستر پوسته برنج استفاده شده، به روشهای مختلف عمل آوری می کنند._ عمل آوری به روش کاریبین(Carbbean): که در اتاق با دمای بین 29 تا 31 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی بین 77 تا 83 درصد انجام می شود. _ عمل آوری به روش استاندارد: در اتاق با دمای 20 تا 21 درجه و رطوبت نسبی 92 تا 98 درصد._ روش تسریع شده که بیشتر برای قطعات پیش ساخته بکار می رود. _ عمل آوری در محیط خارجی حفاظت شده( اتاق داغ): با دما و درصد رطوبت متفاوت و افزایش تدریجی دما و رطوبت نسبی محل محافظت شده. _ عمل آوری داخلی در شرایط نسبتاً ثابت با دمای حدود 19 درجه و رطوبت نسبی 55 تا 65 درصد. که از میان روشهای یاد شده، روش کاریبین، مناسبتر است و موجب افزایش دوام بتن شده و مصرف انرژی پایینی داردو نیز تاب فشاری را تا حدود 30درصد افزایش می دهد. در واقع روشهایی که رطوبت نسبی بالاتری داشته باشند مناسبترند.
استفاده از RHA در تولید بتنهای عایق: بتنی می تواند عایق باشد که وزن مخصوص آن کمتر از 800 کیلوگرم بر مترمکعب و تاب فشاری بین 10 تا 70 کیلوگرم بر سانتی متر مربع داشته باشد. برای ساخت این گروه بتن، از خاکستر عمل آوری شده با آهک یا خاکستر عمل آوری نشده استفاده می شود. البته پایداری و تاب فشاری گروه اول بیشتر است.و نیز استفاده از خاکستر عمل آوری شده مانع از شوره زدگی بتن می شود. مهمتر از همه باعث سبکی و کاهش وزن مخصوص بتن شده و خواص عایق بودن آنرا افزایش می دهد.
در پایان لازم به ذکر است که، علاوه بر تولید بتن، از خاکستر پوسته برنج(RHA) در تولید آجرهای سبک و نسوز و بلوکهای بتنی نیز بهره برداری می شود. این آجرها دارای خواص ویژه بسیار ارزشمندی هستند. از جمله: - تحمل گرمای حدود 1250 درجه بدون ترک خوردگی یا حداکثر با ترک خوردگی ها بسیار ریز و مویی - مقاومت فشاری 30 کیلو گرم بر سانتی متر مربع – دوام طولانی مدت – چسبندگی کافی و موثر با ملاتهای بنایی و اندودهای گچی و سیمانی – وزن کم در حدود یک تن بر متر مکعب – رنگ خاکستری روشن. در آجرهایی که با خاک لاتریتی(Lateritic )، خاک رس و خاکستر ساخته می شوند، با افزایش مقدار خاکستر، تاب فشاری و حدود اتربرگ شامل حد حالت روانی(LL )، حد حالت خمیری(PL )، میزان آب لازم نیز افزایش می یابد ولی نشانه حالتِ خمیری(PI ) کاهش پیدا می کند.

منبع: پايگاه اطلاع رساني معماري و شهرسازي ايران(آرونا)

بتن گوگردی

بتن گوگردی

مقدمه :

گوگرد در ایران به وفور یافت می شود و مصرف آن یکی از شاخص های توسعه صنعتی است. امروزه استفاده از بتن گوگردی در ایجاد ابنیه بتنی خاص صنعتی و ساختمانی کاربرد فراوان دارد. این نوع بتن به خصوص در مواردی که بتن با سیمان پرتلند ضعیف است کاربرد وسیعتری دارد.

محیط های اسیدی و قلیایی اثرات تخریب قابل توجهی بر بتن و سیمان دارند.بتن گوگردی با کیفیت فیزیکی ترموپلاستیک خود می تواند ظرف یک روز به مقاومت psi 9000 برسد. این نوع بتن نسبت به نفوذ رطوبت و حمله شیمیایی اسیدها و بازها مقاومت عالی دارد

افزایش تولید سولفور و در دسترس قرار داشتن آن از منابع مختلف نظیر پالایش نفت خام حاوی سولفور، شیرین سازی گازهای ترش و صنایع دیگر باعث رونق هر چه بیشتر فعالیت‌های توسعه‌ای و کاربردی در راستای استفاده هر چه بیشتر از آن گردیده است. پیش بینی می گردد میزان تولید سولفور در سالهای بعد از2000 با سرعت بیشتر ادامه داشته باشد. چون بازار سولفور از محدودیت برخوردار است، لذا افزایش در عرضه آن باعث مشکلات اقتصادی و زیست محیطی می‌گردد.

با توجه به اهمیت صرفه جویی در مصرف انرژی که بشر در آستانه قرن حاضر به آن توجه خاص دارد، نظرها بیش از پیش معطوف به استفاده از سولفور در صنایع انرژی بر (Inergy Intestive ) و پر حجم گردیده است. یکی از پر پتانسیل‌ترین موارد استفاده از سولفور در فرمولاسیون ساخت مصالح ساختمانی است.

مطالعات، مبین اقتصادی بودن و عملی بودن ایده‌های اولیه بوده و نشان داده شده که محصولات حاوی سولفور در بسیاری از موارد از قابلیتهای خاص برتر نسبت به جایگزینی های اولیه، برخوردار می‌باشند.

با توجه به تولید کنونی سالیانه 33 میلیون تن سیمان در کشور و پیش بینی تولید سالیانه 70 میلیون تن در برنامه چهارم توسعه دولت (تا پایان سال 1388)، و همچنین علاقمندی تولید کنندگان سیمان به صادرات آن به کشورهای همسایه، به نظر می رسد علاوه بر ظرفیت سازی در این صنعت، تنظیم میزان مصرف و شیوه های بهینه کردن آن از راهکارهای اساسی برون رفت از بحران در این صنعت است. نظر باینکه کشور ما دارای معادن گوگرد فراوان بوده و همچنین حجم بسیار زیادی گوگرد نیز از تصفیه گازهای ترش بدست می آید، میتوان از سیمان گوگردی نیز در صنایع ساختمانی و دریائی استفاده نمود. تکنولوژی تولید این سیمان چند دهه است که بدست کشورهائی مانند آمریکا و کانادا می باشد. تمامی مواد لازم جهت تولید این سیمان و همچنین قطعات لازم جهت ساخت ماشین آلات آن در داخل کشور تهیه می گردد.

  

مخترع بتن گوگردی:

برای اصلاح خواص گوگرد موادی از جنس پلیمر هیدروکربن اولفینی بکار می رود که نوع ایرانی این مواد SMZ است که اختراع مهندس سید محمد ضرغامی مخترع ایرانی می باشد. نوع خارجی این مواد SRX است که اختراع A.H.Vroom مخترع کانادایی می باشد.

شناسایی گوگرد :

گوگرد نافلزی جامد، ترد وبه رنگ زرد روشن است که در طبیعت به صورت آزاد یافت می شود. آشنایی انسان با گوگرد قدمت تاریخی دارد. انسان جنگجو از اختلاط این عنصر با زغال و شوره (نیترات پتاسیم )، باروت درست می کرد. این عنصر به الوترپهای متعدد نظیر اورترومبیک، مونوکلینیک و بی شکل وجود دارد. گوگرد در 119درجه‌ی سانتیگراد جامد است گوگرد به حالت آزاد از منابع زیرزمینی استخراج می‌شود. در ایران و کشورهای نفت خیز سالانه میلیون ها تن گوگرد از پالایش نفت خام به دست می‌آید. بدین منظور گاز بد بوی سولفید هیدروژن و سایر ترکیبات گوگردی از نفت خام بازیافت و به صورت گوگرد و به عنوان محصول جانبی انباشته می شود.

تغییراتی که در اثر حرارت دادن گوگرد به وجود می‌آید، بسیار جالب است. این عنصر در دمای 119درجه‌ی سانتیگراد ذوب و به سیال زرد رنگی تبدیل می شود. در دمای160 درجه‌ی سانتیگراد به مایعی قهوه‌یی رنگ تبدیل و از سیالیت آن کاسته می‌شود به طوری که به کندی از ظرف خود می‌ریزد.

از 200 درجه‌ی سانتیگراد بالاتر از سیالیت آن کاسته شده و در دمای جوش (یعنی 444 درجه‌ی سانتیگراد) مجددا و کاملا سیال می شود .

چنانچه گوگرد 200 درجه‌ی سانتیگراد را به سرعت با آب سرد کنند، ماده‌ی نرم و لاستیکی به نام گوگرد کشسان به دست می آید. غبار گوگرد در دمای 190درجه‌ی سانتیگراد خود به خود آتش می‌گیرد.

از سوختن گوگرد موجود در سوخت‌های فسیلی نظیر گازوئیل، دی اکسید گوگرد ایجاد می‌شود که باعث سوزش چشم و خفگی در ترافیک فشرده و محیط های سربسته می‌گردد.

گوگرد جامد دارای جرم ویژه‌ی Kg /m3 2070 است. گوگرد دارای وزنی حدود دو برابر قیر است و در 135درجه ی سانتیگراد حدود 1800کیلوگرم در متر مکعب وزن دارد

گوگرد جامد بی بوست ولی گوگرد به دست آمده از پالایشگاه ها به علت آغشتگی با هیدروکربن‌ها و یا هیدروژن سولفور بوی آن مواد را می دهد. گوگرد در جهان صنعتی امروز کاربردهای بسیار گوناگونی دارد که از بحث ما خارج است.

سیمان گوگردی:

سیمان گوگردی سیمانی است که از ترکیب گوگرد و مواد مضاف در یک فرآیند حرارتی بدست می آید و هیچگونه نیازی به آب ندارد.

در صورت تولید سیمان گوگردی و مصرف آن در کارهای آبی خصوصا" سدسازی، لوله های فاضلاب، کانالهای آبیاری، شمعهای بتنی، اسکله ها و دیوارهای ساحلی و...، سهم بیشتری از تولیدات سیمان کشور صرف کارهای ساختمانی شده و از هزینه های احداث کارخانه های سیمان کاسته خواهد شد. براساس محاسبات انجام شده سرمایه گذاری کارخانه های سیمان گوگردی کمتر از 10 درصد سرمایه گذاری کارخانه های سیمان معمولی است و مدت زمان لازم برای ساخت و بهره برداری آن نیز یک چهارم ساخت کارخانه های سیمان معمولی است که البته باید گیرایی سریع و مقاومت بالای آن در مقابل فشار را نیز به مزایای آن افزود.

طبق گزارشات کارشناسان سیمان، برای تولید هر تن سیمان معمولی 125 کیلو وات ساعت انرژی برقی لازم است. اگر میزان مصرف برق روزانه یک واحد مسکونی 5 کیلو وات ساعت در نظر گرفته شود، میزان برق روزانه مصرفی یک کارخانه سیمان به ظرفیت 3000 تن در روز، معادل مصرف برق روزانه بیش از 75000 واحد مسکونی می باشد. در صورتی که برای تولید سیمان گوگردی از هر نوع سوختی می توان استفاده نمود و بنابراین استفاده از انرژی الکتریکی که برای کارخانه های سیمان ضروری است حذف شده و می توان آن را برای مصارف دیگری مورد استفاده قرار داد. در صورت عدم تمایل به سرمایه گذاری جهت تاسیس کارخانه های بزرگ، می توان این محصول را در کارگاههای کوچک نیز تولید نمود.

برای تولید سیمان گوگردی لازم است افزودنی هایی را به گوگرد اضافه کرد و آن را به عمل آورد تا بتوان به صورت سیمان گوگردی استفاده کرد و انجام این عملیات به هر ظرفیت و در هر کارگاهی امکان پذیر است . برای مصرف سیمان گوگردی در داخل بتن دو راه وجود دارد: روش اول این است که ابتدا سیمان را گرم کرده و پس از رسیدن به حالت مذاب آن را به داخل مخلوط شن و ماسه گرم شده می افزائیم و در روش دوم آن را به صورت پودر جامد درآورده و پس از گرم کردن شن و ماسه در داخل بتونیر، آن را به مخلوط گرم شده می افزائیم تا پس از دریافت حرارت لازم از مخلوط و رسیدن به درجه حرارت معین به صورت مذاب درآمده و به تشکیل مخلوط بتن گوگردی منجر شود.

 به علت خاصیت چسبندگی سریع و بادوام این سیمان به فلزات و غیر فلزات می توان آن را برای پوشش خارجی فلزات و غیر فلزات به کار برد و مانع از پوسیدگی و یا زنگ زدن آنها در برابر عوامل جوی شد. به کارگیری سیمان گوگردی با توجه به مزایای گوناگون آن خصوصا" در مناطق ساحلی با ماسه بادی فراوان و یا مناطقی که دچار کم آبی هستند، ضروری است.

 

شناسایی بتن گوگردی:

بتن گوگردی:
یکی از مواد ترکیبی است که از ترکیب مصالح سنگی و گوگرد بدست می آید و بعلت سا ختمان خاص خود در خانواده بتن ها قرار میگرد. به این ترتیب در بسیاری از موارد می تواند به عنوان یک جانشین مناسب برای بتن با سیمان پرتلند مورد استفاده قرار گیرد. این ماده ترکیبی از مصالح سنگی  گوگرد  فیلر و مواد مضاف  (SMZ or SRX)   می باشد.

بتن گوگردی یک ماده ساختمانی جدید است که اگر چه از نظر نتیجه با بتن سیمان پرتلند کاملا شبیه است ولی از نظر تولید، جابجایی استفاده، آزمایش کاملا با هم تفاوت دارد. لازم است مهندسین، پیمانکاران، تولید کنندگان مصرف کنندگان با آن آشنایی نسبی بدست آورند. بتن گوگردی یک ماده ترمو پلاستیک است که از اختلاط سولفور داغ با سنگدانه حاصل می گردد. این بتن پس از سرد شده جامد می‌گردد و به سرعت به مقاومت نهایی خود می‌رسد.

امتیاز عمده‌ی این ماده با دیگر انواع بتن تولید شده از سیمان در کیفیت برتر آن ناشی از مقاومت در برابر اسیدها و نمک‌ها، مقاومت زیاد خورندگی ست.در حالی که بهترین بتن های سیمان پرتلند و با بالاترین مقاومت اولیه می‌تواند در اثر خورندگی دچار افت مقاومت شوند، بتن گوگردی با مقاومت جالب خود در خوردندگی‌ها، مقاومت خود را همواره و کماکان حفظ می کند. ویژگی عمده این بتن عبارت است از:

1 ـ مقاومت زیاد در برابر تنش و خستگی ها
2 ـ مقاومت زیاد در برابر خودندگی های اسیدی و نمک ها
3 ـ گیرش بسیار سریع و کسب مقاومت نهایی در کوتاه مدت

استفاده از این نوع بتن در عملیات صنعتی نظیر کف کارخانجات که در معرض خورندگی است رواج بیشتری دارد.

استفاده از بتن گوگردی به سال های بسیار دور بر می گردد. در قرن17 میلادی سولفور برای ثابت کردن میله فولادی در سنگ بکار می‌رفت.

در سال 1921 آقایان بیکون و دیویس گزارش خود را در مورد کاربرد گوگرد در ابنیه ارائه دادند. آنها هم چنین مواد افزودنی زیادی را جهت یافتن بهترین کیفیت مورد آزمایش قرار دادند. با این تلاش‌ها ملاحظه شد که مخلوط 60در صد ماسه و 40 در صد گوگرد بهترین ماده با مقاومت خوب در برابر اسیدها وتاب زیا د فشاری می‌باشد.

در سال 1934 برای کاهش انبساط و افزایش دوام حرارتی از افزودنی پلی سولفید استفاده کردند.

تلاش ها برای اصلاح و بهبود کیفیت ملات و دوغاب بتن گوگردی ادامه یافت که بسیاری از آنان در استانداردهای ASTM درج گردیده است. در سال 1960 آقایان دیل ولودویک توجه خود را به دانه بندی سنگدانه معطوف کردند.

وقتی گوگرد اصلاح نشده با سنگدانه به صورت گرم مخلوط شوند و با خنک شدن جسم جامد بتن گوگردی به دست می آید که در حرارت 114سانتیگراد به صورت گوگرد منوگلینیک ( SB) متبلور می شود و حدود 17 درصد کاهش حجم دارد. وقتی حرارت به 96 درجه سانتیگراد می رسد گوگرد اورتورومبیک (Sa) ایجاد می شود، که در حرارت طبیعی کاملا ایستا و با دوام است.

این تغییر بلور بسیار سریع و در کمتر از 24 ساعت رخ می‌دهد. همانطور که (Sa) سنگین تر و پر جرم‌تر از (SB) است لذا مقاومت و تاب بهتری نیز ارائه می‌گردد.

اقتصادی کردن تولید بتن گوگردی مرحله بعد از تحقیقات فوق بود. به نظر می‌رسد استفاده از افزودنی های نظیر اولفین پلی سولفاید، تولید و کاربرد را در احجام وسیع؛ با محدودیت اقتصادی مواجه سازد.

استفاده از پلیمرهای هیدروکربن اولفین، گام نخست برای رسیدن به این هدف بود که در سال 1973در کانادا صورت گرفت.

 از سال 1976 تولید و کاربرد بتن ضد اسید، ضد خورندگی گوگردی با ارزش تجاری دائما در حال گسترش می‌باشد.

استفاده از بتن گوگردی در عملیاتی که بتن سیمانی مواجه با مشکلات خورندگی اسیدها و بازها می‌‌باشد کاملا توصیه شده و کاربرد دارد.

استفاده از بتن گوگردی در عملیات شالوده، کف سازی با اسکلت بتنی، جدول، دیوارسازی، ترانشه، فاضلاب، مخازن الکترولیت و غیره کاملا ممکن و میسر می‌باشد.

مزایا و معایب استفاده از بتن گوگردی:

بزرگ ترین مزیت ناشی از کاربرد بتن گوگردی ، همانا دوام آن در سازه ها و تاسیسات بتنی بخصوص در تاسیسات صنعتی است که محیط‌های اسیدی و بازی دارند و یا محیط‌هایی که به علت داشتن شرایط اسیدی و بازی به ابنیه بتنی ضرر و زیان وارد می‌کنند.

مزیت دیگر بتن گوگردی همانا گیرش و کسب تاب نهایی در کمترین زمان ممکن می‌باشد که در کمتر از یک روز خواهد بود. ابنیه‌ی ساخته شده بدون هیچگونه هزینه و عملیات پرورش بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

1 ـ دارای تاب فشاری و کششی و مقاومت بهتر در خستگی نسبت به بتن سیمانی می‌باشد). جدول (1-1 مقایسه‌ی دو نوع بتن را نشان می‌دهد. بتن با سیمان نوع یک پرتلند 300)کیلو گرم در متر مکعب ( و سنگدانه 1 اینچ ساخته شده است.

2-  بتن گوگردی مقاومت بسیار عالی در برابر هجوم اسیدها و نمک ها دارد.

3ـ بتن گوگردی دارای سرعت گیرش فوق العاده است و ظرف 24 ساعت حدود 70 - 80 درصد تاب نهایی خود را کسب می‌کند.

4 ـ بتن گوگردی می‌تواند سال‌ها در شرایط یخبندان دوام بیاورد.

5 ـ دارای قابلیت عبور آب کمتری می‌باشد.

6 ـ عدم نیاز به آب شیرین در تولید.

7 ـ کاهش مصرف انرژی در مقایسه با بتن سیمانی                                                                  )         انرژی الکتریکی مصرفی سیمان حدود125 t / kwh  با اضافه حدود 90 لیتر سوخت می‌باشد(

8 ـ کاهش سرمایه گذاری

9 ـ امکان کاربرد در ساخت اسکله ها و عملیات دریایی

10 ـ اگر چه درجه حرارت زیاد (بالاتر از 120سانتی گراد) مجددا ذوب می‌شود ولی در شرایط معمولی محیط درست نظیر بتن معمولی عایق حرارت و صوت می‌باشد.

11 ـ اگر چه در حرارت بالا تولید و در حرارت محیط جامد می‌گردد ولی هیچ محدودیتی در کاربرد آن در محیط های بسیار گرم و یا بسیار سرد ندارد )در محیط 55الی 40- درجه سانتیگراد قابل تولید و کاربرد است(.

12 ـ دارای چسبندگی خوب با میلگرد فولادی است.

معذلک استفاده از بتن گوگردی نیازمند دقت‌ها و مراقبت‌های بیشتری در اندازه‌گیری، جابجایی، کاربرد و استفاده آن می‌باشد. از آنجایی که تولید بتن گوگردی مستلزم حرارت دادن در درجه حرارت معین 141 – 127) درجه سانتیگراد ( است، باید سعی شود تا کمترین تبخیر صورت پذیرد. تهویه مناسب در هنگام ساخت و عملیات بتن‌ریزی مخلوط داغ حائز اهمیت است. لذا استفاده از لباس، عینک، کلا ه و دستکش ایمنی الزامی است. اگر سولفور بیش از درجه حرارت ذوب آن حرارت داده شود، بتن گوگردی دچار افت مقاومت می‌گردد و خطر احتراق در کارگاه تولید دارد.

از مزایای اصلی استفاده از بتن های سولفوره خاصیت آن در مقابل محیطهای خورنده است که از جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

مزیت در استفاده از پوشانده کف و محیطهایی که با مواد خورنده در تماس می‌باشند بصورت پوشش های مقاوم کف و همچنین ساختارهای سیمانی

قطعات از پیش قالب گیری شده بتن های سولفوره در منطقه بارگیری اسید در کارخانجات تولیدی. این قطعات را می توان بصورت پوشش در روی سیمان معمولی بکار گرفت .

قطعات از پیش قالب گیری شده و بتن های سولفوره در ساختار سل های الکترولیت در حوضچه های leaching اسیدی

ساخت مخازن اسیدی

کف های عمومی در محیط های اسیدی و خورنده

دیگر مزایای اقتصادی بتن گوگردی

با توجه باینکه بتن گوگردی برای احداث سریع جاده سازی نیز کاربرد دارد، قرار است از این بتن برای جاده سازی در روستاها با استفاده از مصالح موجود در محل و همچنین احداث باند فرودگاه و کارهای عمرانی دیگر استفاده شود.

از مزایای مهم این بتن همکاری دوجانبه ای است که با بتن معمولی میتواند داشته باشد باین معنی که با ترکیب این دو بتن خیلی از مشکلات را میتوان حل کرد. برای نمونه در صورت کشیدن بتن گوگردی یا سیمان گوگردی بر روی بتن معمولی میتوانیم از نفوذ آبهای شور به داخل بتن که سبب تخریب آن میشود بکاهیم.

در صورت کشیدن بتن معمولی روی بتن گوگردی میتوانیم مقاومت کافی برای بتن گوگردی در مقابل حرارت ایجاد نموده و مقاومت در محیط بعلت آتش سوزی را کاهش دهیم و یا حذف نمائیم.

از مزایای عمده دیگر این بتن مقاومت خوبی است که با ماسه بادی از خود نشان میدهد و این امر به ما کمک میکند تا در مناطق محروم کشور که کمبود آب داریم و ماسه بادی هم اغلب فراوان است امکان احداث سازه های بتنی را بوجود آوریم و یا با استفاده از ماسه بادی جاده سازی را رونق بخشیم.

استفاده از این بتن برای جاده سازی با خاک در هر منطقه میتواند مفید واقع شود مشروط بر اینکه پوششی از آسفالت معمولی را روی آن برای مشابهت با جاده های معمولی داشته باشیم و از نفوذ آب به داخل آن جلوگیری نموده و هزینه جاده سازی را بعلت مقاومت بالائی که این بتن دارد کاهش دهیم و سرعت احداث جاده های روستائی را که مورد نیاز شدید کشور می باشد بالا ببریم.

نکته دیگر در مورد بتن گوگردی عدم نیاز آن به آب شیرین می باشد که این امر سبب میشود بعلت وجود سوخت در کلیه نقاط کشور با استفاده از مصالح و سوخت موجود در هر منطقه با انتقال سیمان گوگردی به آن منطقه کلیه کارهای عمرانی در آن منطقه فعال شده و کارهای کشاورزی و صنعتی زیر بنائی در منطقه انجام شود.

مزایای بتن گوگردی در مقایسه با بتن معمولی:

علیرغم سیمان معمولی هیچگونه نیازی به آب ،جهت ساخت بتن ندارد.
2. سرعت گیرش بتن گوگردی حدود یک ساعت می باشد در حالیکه سیمان معمولی 28   روز به طول می انجامد .

3. کلیه دستگاهها و تجهیزات در داخل کشور تولید شده و نیازی به خروج ارز ندارد .

 4. حدود 30 سال است که این سیمان در دنیا استفاده می شود ( آمریکا ، کانادا و...) و دارای استاندارد ACI  می باشد .
 5. امکان بازیافت مجدد بتن گوگردی ( علیرغم بتنن های معمولی ) وجود دارد.
6. کلیه مواد اولیه و افزودنی ها ، همگی در داخل کشور تهیه می گردد .
7. این صنعت در واقع صنعت پاک و غیر آلاینده محسوب می شود و از مواد زائد صنعت نفت استفاده می نماید ، در حال حاضر مقادیر زیادی گوگرد در پالایشگاهها انباشته شده که بسیار مضر برای محیط زیست می باشد .
8. گیرایی بسیار سریع موجب تسریع اجرای کارهای عمرانی و کاهش هزینه می شود.

9. امکان استفاده از همه نوع مصالح موجود در منطقه جهت تولید این بتن ( علیرغم بتن معمولی ) وجود دارد.
10. با توجه به چسبندگی این بتن به بتن معمولی و دوام آن در مقابل خوردگی امکان استفاده وترکیب مشترک وجود دارد که سبب پایداری بتن می گردد
11. مقاومت بالا در مقابل بسیاری از خوردگی ها خصوصا" اسیدها را دارا می باشد.
12. مقاومت فشاری حدود دو برابر سیمان معمولی ( به مقیاس مگا پاسگال ) است.
13. مقاومت کششی و ضریب گسیختگی حدود 3 برابر سیمان معمولی می باشد.
14. ضریب الاستیسیته بالاتر از سیمان معمولی است.
15. هدایت حرارتی پایین تر از سیمان معمولی می باشد.
16. تا دمای 80 درجه سانتی گراد کاملا" مقاوم می باشد ، بنابراین در فضای آزاد مشکلی نخواهد داشت ، البته با پوششی از بتن معمولی می توان مقاومت حرارتی آن را معادل بتن معمولی ساخت .
17. کاربرد بسیار وسیعی در کارهای آبی خصوصا" سازه های دریائی ، اسکله ، سد و دیوار ساحلی دارد

18. هزینه احداث کارخانه با ظرفیت مشابه کارخانجات سیمان معمولی حدود یک دهم می باشد .

19. انرژی برق مصرفی کارخانجات سیمان گوگردی حدود یک صدم کارخانجات سیمان معمولی بوده و بیشتر از سوختهای فسیلی ، عمدتا" گاز (که مزیت نسبی کشور محسوب می شود ) استفاده می گردد .

20. لازم به ذکر است که این بتن نه تنها معارض سیمان معمولی نمی باشد بلکه به دلیل مصرف زیاد سیمان در کشور می تواند بعنوان مکمل سیمان معمولی در بازار مورد استفاده قرار گیرد .
21. کلیه آزمایشات استاندارد مربوطه به این بتن در داخل کشور انجام شده و نمونه های کاربردی و دستگاههای پروتوتایپ تولید این بتن نیز توسط این مجموعه ساخته شده است .
22. در مناطقی که استفاده از قیر امکان پذیر نمی باشد می توان برای جاده سازی از این بتن استفاده نمود ( نظیر سایر نقاط دنیا ) .
23. بعلت چسبندگی بسیار بالای این بتن به فلزات ، می توان از آن به عنوان روکش پلهای فلزی استفاده نمود ( آسفالتهای معمولی در مقابل حرارت و کشش مقاومت چندانی ندارند ).
24. با توجه به عایق بودن در مقابل رطوبت ، می توان از آن به عنوان ایزولاسیون استفاده نمود .
25. تاییدیه های لازم از سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران و دانشگاههای معتبر دریافت گردیده است که در صورت لزوم مدارک ارائه خواهد شد .

 گوگرد و سنگدانه اصلاح شده

1 ـ گوگرد پرورده

همانطور که گفته شد ضرورت اصلاح در اختلاط گوگرد و سنگدانه برای کسب دوام و مقاومت بهتر و کاهش انبساط آن از سال 1930 تشخیص داده شد. اینک دو روش برای اصلاح بتن گوگردی شناخته شده و بکار می‌رود.

روش اول ـ استفاده از واکنش پلیمری مواد افزودنی با گوگرد می‌باشد. ترکیب و خواص بتن گوگردی در این روش عبارت است از:

جدول 1 ـ 1

گوگرد	1 95 درصد وزنی
کربن	5/0 5 درصد وزنی
هیدروژن	05/0 5/0 درصد وزنی
جرم ویژه	04/0 9/1 درصد وزنی 25 سانتیگراد
ویسکوزیته	100 ـ 25 در حرارت 113 سانتیگراد

 روش دوم ـ در این روش از افزودنی پلیمر با هیروکربور اولفینی می‌توان گوگرد مناسب تهیه کرد. درصدهای اختلاط گوگرد با مواد افزودنی عبارت است از گوگرد 80 در صد وزنی، کربن 18 در صد وزنی و هیدروژن 2 درصد وزنی.

2 ـ سنگدانه

استفاده از سنگدانه مناسب از نظر دوام، پاکی وعدم حضور مواد آلاینده حائز اهمیت است . فی المثل سنگدانه سیلیسی و کوارتز برای این نوع بتن ضد اسید بهترین است و حال آنکه سنگدانه آهکی برای محیط های نمکی پاسخ بهتری می دهند.

سنگدانه نیز گوشه و شکسته بهتر از سنگدانه گرد و صاف می‌باشد.
دانه بندی سنگدانه مناسب در جدول (3- 14) آورده شده است.

انتخاب دانه‌بندی باید به نحوی باشد که حداقل فضای خالی را داشته باشد. لذا استفاده از سه نوع دانه بندی درشت دانه ـ ریز دانه و پر کننده کافی خواهد بود.

دیگر خواص سنگدانه همان است که در مورد بتن های سیمانی عنوان شده است.جدول (4 - 14) پاره‌یی از خواص بتن گوگردی و جدول (5 - 14) مقایسه ی آن با بتن سیمانی را نشان می دهند

روش تولید :

برای تولید بتن گوگردی، شن و ما سه را تا حدود 204 - 177درجه سانتیگراد حرارت می دهند. سپس آن را با گوگرد مذاب پرورده مخلوط کرده به هم می زنند تا مخلوط یکنواخت حاصل گردد. آن را تا زمان قالب گیری در حرارت 131-123 درجه سانتیگراد گرم نگه می‌دارند.

کنترل درجه حرارت برای حفظ روانی مخلوط بسیار حائز اهمیت است .

ماشین آلات تولید بتن گوگردی شباهت زیادی با تولید آسفالت (بتن قیری) دارد. حتی نظیر بتن ریزی کم حجم و می توان با بتون ساز برقی در احجام کم و در هر محل تولید نمود .

بتن گوگردی بعد از تولید، درست نظیر بتن سیمانی و با همان شرایط و با ملاحظات مخصوص خود بکار می رود. آنرا در قالب چوبی و یا فلزی جامی دهند. به علت عدم نیاز به آب شیرین، بخصوص در نقاط کویری و جنوبی ایران می‌تواند کاربرد داشته باشد.

جدول 3 ـ 14 دانه بندی سنگدانه‌ی مناسب برای بتن گوگردی

اندازه الک	درصد عبوری از الک 1 اینچ	درصد عبوری از 4/3 اینچ	درصد عبوری از 2/1 اینچ	درصد عبوری از 4/1 اینچ
اینچ 2/1 1	100
اینچ 1	100 ـ 90	100
اینچ 4/3		100 ـ 90	100
اینچ 2/1	80 ـ 56		100 ـ 90	100
اینچ 4/1		80 ـ 56		100 ـ 90
4	59 ـ 29	65 ـ 35	74 ـ 44	85 ـ 55
8	45 ـ 19	49 ـ 23	58 ـ 28	67 ـ 32
50	17 ـ 5	19 ـ 5	21 ـ 5	23 ـ 7
200	7 ـ 1	8 ـ 2	10 ـ 2	10 ـ 2

  جدول 5 ـ 14 خواص بتن گوگردی ـ یک روزه

تاب فشاری (Mpa) PSi	4000 (6/27)
تاب کششی (Mpa) PSi	600 (1/4)
تاب خمشی (Mpa) PSi	750 ( 2/5)
جذب آب یک روزه	1/0
تخلخل (درصد)	8/4
ضریب انبساط حرارتی (c) 1/F	(106 × 65) 106 × 3/8
ضریب کشسانی (MGpa) PSi	(6/27 ـ 7/20) 106 × 4/3

 جدول 6 ـ 14 مقایسه‌ی خواص فیزیکی بتن سیمانی و گوگردی

بتن سیمانی	بتن گوگردی	ویژگی
40 ـ 30 سیمان	30 ـ 20	درصد چسب
15 ـ 10	-	درصد آب
45	27 ـ 23	شن
30	42 ـ 28	ماسه
-	11 ـ 9	پرکننده
3	6 ـ 4	درصد فضای خالی مجاز
2400	2400	جرم ویژه Kg/cm3
400 ـ 350	700 ـ 350	تاب فشاری Kg/cm2
25	75 ـ 50	تاب کششی Kg/cm2
35	100 ـ 70	تاب خمشی Kg/cm2
6 10 × (4-3)	6 10 × (6 ـ 4)	ضریب کشسانی
6- 10 × 98/11	10 × 12	ضریب انبساط خطی (حرارتی)
3	1 ـ 02/0	جذب رطوبت
هیچ	هیچ	اثرپذیری از روغن‌های کربنات، سیلیکات، و مواد خنثی
کم	هیچ	اثرپذیری‌ازموادشیمیایی‌نظیرفنول وشربت‌ها وموادکم‌خط
زیاد	هیچ	اثرپذیری از اسیدها و نمک های خورنده
رایج	بسیار کم	خستگی در تناوب ذوب انجماد

 تن گوگردی و موارد کاربرد آن :

 یکی از مواد ترکیبی است که از ترکیب مصالح سنگی و سیمان گوگردی بدست می آید و بعلت سا ختمان خا ص خود در خانواده بتن ها قرار میگیرد. به این ترتیب در بسیاری از موارد میتواند به عنوان جانشین مناسب برای (بتن یا سیمان پرتلند) مورد استفاده قرار گیرد. این ماده ترکیبی از مصالح سنگی، گوگرد، فیلر و مواد مضاف(SMZ or SRX)  می باشد.

 خواص فیزیکی بتن گوگردی:

 1. مقاومت زیاد در برابر خوردگی در محیط های نمکی و اسیدی
 2.   سر عت فوق العاده در حصول مقاو مت نهایی
 3.   مقاومت زیاد در برابر خستگی
 4.  دوام خوب و خاصیت ارتجاعی
 5.  عدم نفوذ آب به داخل سطح نهائی

  (خواص فیزیکی گوگرد)

عوامل موثر در خواص مکانیک بتن گوگردی:

الف: در صد گوگرد مصرفی
ب: ماده مضاف جهت عمل آوری گوگرد(Modifier)
ج:کیفیت مصالح سنگی استفاده شده در تهیه بتن
ه :ویبره

 فرمولاسیون سیمان های گوگردی

 بتن گوگردی محصول جدیدی است که با وجود اینکه ظاهری نهایی مانند بتن حاصل از سیمان پرتلند

 دارد ، اما طرز تولید نگهداری و استفاده از آن متفاوت است . بتن های گوگردی یک عنوان کلی است که برای مجموعه ای از محصولات استفاده می شود که از نظر نوع و نسبت ترکیبات استفاده شده متفاوت می باشند . این مواد کلاً جزء دسته مواد ترمو پلاستیک بوده که از ترکیبات گرمایی نوع خاصی از گوگرد ، ترکیبات معدنی و افزودنی های مورد نیاز بدست می آید . بطور کلی شامل اجزا ء ذیل است :

 •   Sulfur  سولفور

•   Aggregates   مواد متراکم ریز دانه و درشت دانه

•   Filler    مواد پر کننده

• Additives  مواد افزودنی  

مخلوط اولیه شامل حدود25 -15در صد سولفور، حدود 35-25در صد مواد متراکم ریز دانه و حدود 45 - 40در صد مواد متراکم درشت دانه بوده که حدود 15-10در صد نیز مواد افزودنی و Filler به آن اضافه می گردد.

 نوع ، شکل و درجه بندی مواد متـراکم موجود در فرمولاسیـون باید به نحوی انتـخاب گردد تا بتوان حداقـل فضای خالـیvoid content  در سیستم را ایجاد نمود.

بعد از انتخاب مواد متراکم ، پر کننده های معدنی و مواد افزودنی برای یک فرمو لاسیون تعیین گردد . روش بدین منوال است که نسبت حجمی پر کننده معدنی (f  ) به سولفور (s) یعنی f/s مشخصی را در نظر قرارگرفته و سپس با طراحی آزمایشات تجربی میزان سولفور جهت فرمولاسیون را بدست می آوریم . اگر بخواهیم بتن را در محیط خورنده مورد استفاده قرار دهیم توجه خاص به انتخاب نوع مواد از لحاظ قابلیت مقاومت شیمیایی مدنظر قرار می گیرد . میزان انبساط در محیط آبی و یا محیطهای آلی باید اندازه گیری و در فرمولاسیون تطبیق های لازم اعمال گردد. حداکثر مجاز انبساط در آب 50% در مدت 3ماه و 1/0 % در مدت 6ماه بعنوان اندازه گیریهای اولیه مد نظر قرار می گیرد.

برای کار در محیط های خورنده آزمایش تغییـیر وزن مواد متراکم ریزدانه و مواد متراکم درشت دانـه موجود در فرمولاسـیون در تماس مستـقیم محیط مورد نـظر در درجـه حرارت کـار واقعی انجـام می پذیرد . دستور عمل و حد مجاز برای حداکثر کاهش وزن مواد متراکم ریز دانه و مواد متراکم درشت دانه در مدت 7 روز غوطه‌وری در محیط مایع مورد نظر در جدول شماره 1به ترتیب داده شده است.

 جدول شماره 1- آزمایش مقاومت خوردگی مواد متراکم در فرمولاسیون

مواد	اندازه دانه	حداکثر کاهش وزن %
مواد متراکم درشت دانه	میلی متر 3 +	5/2
مواد متراکم ریزدانه	میلی متر 3 ـ	5/5

 انتخاب هر کدام از مواد متراکم ، پرکننده و خصوصا مواد افزودنی و نسبت این مواد در فرمولاسیون باید به نحوی صورت گیرد تا محصول نهایی از قابلیت مناسب برخوردار بوده و دارای خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی خاص جهت کاربرد مورد نظر باشد.

 

طرح اختلاط بتن گوگردی:

 1- از آنجا که بتن گوگردی فاقد آب و سیمان پرتلند می باشد، نسبتهای مخلوط بر اساس دادن بالاترین مقاومت با مقدار بهینه گوگرد، که مخلوطی کارآ را نتیجه می دهد طراحی می شود.
2- اطلا عات منتشره توسطV.M.Malhotra  گوگرد مصرفی را حدود %20وزنی بتن با سنگدانه 19 میلیمتری توصیه نموده است.

3- با استفاده از یک دانه بندی پیوسته در سنگدانه ها و ایجاد حداقل تخلخل می توان گوگرد مصرفی را کاهش داد.

نقش Filler در بتن گوگردی

 

مقدار منافذ خالی مخلوط بهینه شن وماسه، بوسیله حجم آب مورد نیاز جهت پر کردن منافذ تعین می شود و از پر کننده ای مانند پودر سنگ برای پر کردن فضای خالی استفاده می شود.
پودر سنگ  باعث میشد که:
1- منافذ خالی بین سنگدانه ها کاهش یابد.
2- عامل کنترل روانی مخلوط یا جدا شدگی می باشد.

پودر سلیس	گوگرد+ماده مضاف	ماسه	شن
6	26	34	34

 

بتن سولفوره (نحوه ساخت(

 

روش درست کردن بتن گوگردی بسیار شبیه درست کردن آسفالت می باشد و از همان تجهیزات هم می توان ا ستفاده نمود.

بتن گوگردی بوسیله ا ختلاط مصالح گرم شده (107  -204 ) درجه سانتیگراد درکوره دوا ر و سیمان گوگردی بدست می آید.
 حداقل دما 132  و حد اکثر آن 149 درجه میبا شد.

 

بتن گوگردی اصلاح شده :

تولید بتن های خاص جهت مصارف ویژ ه از مباحث مورد توجه از جنبه های علمی و کاربردی بوده و از لرزش اقتصادی قابل توجه برخوردار است. اصلاح بتن مبتنی بر اصلاح ساختار سیمان بوده بنحوی که با استفاده از مواد افزودنی خاص در حین اختلاط بتوان خواص مورد نظر را در محصول نهایی ارتقاء بخشید. بتن های گوگردی به تنهایی و بدون افزودنی هایی که به منظور بهبود خواص آن در فرمولاسیون منظور می گرد د از کارایی چندانی خصوصا بعنوان ماده مقاوم در محیطهای اسیدی و نمکهای شیمیایی بر خوردار نبوده لذا در فرمولاسیون نهایی انواع افزودنی وجود دارد که عمدتا در راستای پایداری آن در سیستم های فرساینده اضافه می گردد.

افزودنی دیگری در راستای کاهش انباشتگی حین فشار انقباض حرارتی که در اثنای سفت شدن بتن وجود دارد، در فرمولاسیون منظور می گردد. همچنین در راستای حفاظت بتن حین سیکل های متوالی ( انجماد Freeze ـ ذوب ( Thow -استفاده از ماده افزودنی مناسب از جمله تمهیدات خاصی است که در ساخت بتنهای گوگردی اعمال می گردد.

بتن های گوگردی از قابلیت تقویت (Reinforocement ) با استفاده از تکنولوژی آرمه های الیافی ویژه به منظور ارتقاء سختی و بهبود قابلیت جلوگیری از پیشرفت شکاف در بدنه بتنی برخوردار می باشد. در بسیاری از کاربردها تقویت با آرمه های الیافی استفاده گردیده و از شبکه های فلزی که خوردگی سیستم بتنی در محیط های سولفوره را تسریع می نمایند بی نیاز می سازد. بتنهای گوگردی اصلاح شده در مکانهایی که مواد دیگر ساختمانی سریعا تخریب می‌شوند و مورد استفاده قرار می گیرد. عموما بتن‌های گوگردی در محیط های اسیدی و نمکهای از خود مقاومت و کارایی بسیار عالی نشان می دهند

مشخصات و ویژگیهای محصول :

بطورکلی بتن های گوگردی اصلاح شده مشخصه های منحصر به فرد از لحاظ تست‌های ASTM از خود نشان می دهند . این مشخصات شامل :

مقاومت در مقابل فشار بسیارزیاد

مقاومت در برابر فرسودگی بسیار کم

زمان جا افتادن – شکل گیری وسفت شدن بسیار سریع

قدرت بالا.

می باشد. یکی از مشخصه های نمونه بتن های گوگرد اصلاح شده خاصیت سفت شدن آن در عرض چند ساعت بعد از ریخته گری آن است. لذا برخلاف بتن های معمولی این محصول می تواند در محدوده وسیعی از درجه حرارت محیط مورد استفاده قرار گیرد.

بتن های گوگردی اصلاح شده جهت کار در محیط قابلیت کار آن از لحاظ میزان آب‌رفتگی Shirinkage در حداقل خود قرار داشته و از طرف دیگر از استحکام مکانیکی لازم برخوردار باشند. میزان نفوذ پذیری بتن گوگردی معمولا به روش غوطه ور سازی بتن در آب اندازه گیری گردیده و بطوریکه آب جذب شده بعد از مدت یک روز در شرایط تست استاندارد نباید از 5% درصد وزنی و بعد از طی یک دوره 14روزه نباید از 5/0 درصد وزنی تجاوز نماید .

استاندارد ASTM محدوده برابر 1000 me . 500 meبرای انبساط نمونه به ترتیب پس از طی دوره 90 روزه و 180روزه در شرایط استاندارد را مجاز دانسته که بصورت دستور عمل فرمولاسیون و ساخت بتن های گوگردی اصلاح شده مورد توجه قرار می گیرد.

خواص فیزیکی و مکانیکی بتن های سولفوره به نسبت ماده پرکننده به مقدار سولفور در فرمولاسیون بستگی داشته و اثر این نسبت در خواصی نظیر دانسته ، استحکام در مقابل فشار و میزان هوای محبوس شده در بتن و غیره در شکل 4 -1 نشان داده شده است.

 نقش مواد مضاف ( Modifier)

این مواد برای اصلاح خواص گوگرد(تمایل گوگرد به بازگشت سریع به حالت پایدار که شکننده میبا شد)بکار میرود. این مواد از جنس پلیمر هیدروکربن اولفینی می باشند. نوع ایرانی این مواد SMZ و نوع خارجی آن SRX است .

وارد استفاده و کاربرد بتن گوگردی

بتنهای گوگردی اصلاح شده در مکانهایی که مواد دیگر ساختمانی سریعا تخریب می‌شوند و مورد استفاده قرار می گیرد. عموما بتن‌های گوگردی در محیط های اسیدی و نمکهای از خود مقاومت و کارایی بسیار عالی نشان می دهند (جدول شماره1 )

جدول1 ـ محیطهای شیمیایی که بتن سولفوره در آن مقاومت دارد.

اسیدها	نمکها	سایر مواد شیمیایی
Hydrochlloric acid	Calcium sulphate	Food wastes
Nitric acid (to 50%)	Copper sulphate	Animal wastes
Sulphuric acid	Copper chloride	Some vegetable oile
Phosphoric acid	Ferrous sulphate	Sea water
Acetic acid	Ferric Chloride	Saturated lime (20 C)
Butyric acid	Nickel chloride	Some hydrocarbons
Hydrofluoric acid	Nickel sulphate
Silage acid	Sodium chloride
	Magnesium sulphate
	Zine chloride
	Zine sulphate
	Ammonium sulphate
	Ammonium chloride

 آزمایشات :

فشاری – کششی – جذب آب – یخ زدگی –فشار با 8 سیکل یخ بندان – خوردگی – سایش و....

 

نتایج آزمایش فیزیکی بتن گوگردی

 

    ضریب انبساط خطی برابر 

    چسبندگی به بتن بسیار بالاتر 

    چسبندگی با آرماتور بالاتر 

    خزش پائین تر 

    ضریب ارتجاعی بالاتر 

    ایجاد ترک کششی بالاتر 

    خاصیت ارتجاعی بالاتر 

    مقاومت فشاری بالاتر 

 

آزمایش فشاری برروی بتن گوگردی با سنگدانه از جنس آرملات

3 عدد نمونه فشاری با ابعاد 5* 5* 5 و مشخصات زیر 3 روز بعد از درست شدن دردمای  ^C °25 مورد آزمایش قرار گرفتند

 

(kg/cm^2)   مقاومت فشاری	آرملات  A/0.5	گوگرد+ماده مضاف	شماره نمونه
170	0	100	1
448	67	33	2
396	33	67	3

مشخصات نمونه های بتن گوگردی در ابعاد 5*5*5

 آزمایش فشاری برروی بتن گوگردی درست شده از ماسه بادی  شن و ماسه

 سوالات متداول در مورد بتن گوگردی:

1. آیا برای بتن گوگردی استاندارد وجود دارد؟
آری برای بتن گوگردی استاندارد ACI وجود دارد.

2. میزان مصرف سیمان گوگردی در بتن گوگردی چه مقدار است؟

بین 25 تا 30 درصد بستگی به دانه بندی مصالح مصرف شده در بتن گوگردی دارد. درشت دانه کمتر و ریزدانه بیشتر.

3. چه کشورهائی میتوانند بتن گوگردی مصرف کنند؟
هر کشوری که دارای معادن گوگرد و یا تولید گوگرد از گازهای ترش باشد و یا بتواند گوگرد ارزان به کشور خودش وارد کند میتواند آن را بعنوان سیمان گوگردی مصرف نماید و در کارهای عمرانی بکار بگیرد.

4. ساخت کارخانه سیمان گوگردی ارزان تر است یا کارخانه سیمان معمولی؟
ساخت کارخانه سیمان گوگردی بمنظور تولید سیمان گوگردی ارزان تر از کارخانه سیمان معمولی تمام میشود ولی برای ساخت کارخانه سیمان گوگردی لازم است که گوگرد لازم برای تولید سیمان گوگردی در محل وجود داشته باشد و یا هزینه حمل آن از لحاظ اقتصادی مناسب باشد تا قیمت سیمان گوگردی تولید شده قابل رقابت با سیمان معمولی باشد و یا قیمت واردات آن نسبت به قیمت سیمان وارداتی اختلاف مناسبی داشته باشد.

5. آیا در معادنی که گوگرد وجود دارد میتوانیم علاوه بر استفاده از گوگرد ، مصالح موجود در آن را نیز در تولید بتن گوگردی استفاده نموده و بعنوان مصالح ساختمانی آن را مورد استفاده قرار دهیم؟

اگر میزان گوگرد موجود در معدن بین 25 تا 30 درصد باشد میتوانیم آن را برای تولید مصالح بکار بگیریم و اگر کمتر باشد باید به آن گوگرد اضافه کنیم تا بتوانیم بعنوان مصالح مورد استفاده قرار دهیم و لی اگر میزان گوگرد موجود در معدن بیش از 30 درصد باشد میتوانیم مازاد آن را بیرون آورده و بصورت سیمان گوگردی تبدیل نموده در جای دیگر مصرف کنیم. نوع مصالح موجود در معدن مثل شن و ماسه و خاک و نوع و درصد هریک از آنها در مصالح معدن لازم است مورد بررسی قرار گیرد تا کاربرد مصالح ساخته شده مشخص شود.

6.آیا در سیمان گوگردی از سیمان معمولی هم استفاده میشود؟
خیر در تهیه سیمان گوگردی از سیمان معمولی استفاده نمیشود.

7. آیا برای تولید بتن گوگردی از آب استفاده میشود؟

برای تولید بتن گوگردی از سیمان گوگردی و مصالح بتنی استفاده میشود و نیازی به اضافه کردن آب در این نوع بتن نمیباشد زیرا این بتن از طریق گرم کردن مصالح بتنی و سیمان گوگردی و مخلوط کردن آنها با یکدیگر بدست می آید.

8. نحوه تولید بتن گوگردی به چه صورت است ؟

در این نوع بتن گرم کردن سیمان گوگردی سبب میشود که گوگرد در درجه حرارت 120 درجه بصورت مذاب در آمده و سبب خمیری شکل شدن مصالح بتنی شود و پس از اختلاط کامل آن را در قالب میریزند تا پس از سرد شدن محکم شده و شکل قالب را بخود بگیرد.

9. آیا غیر از شن و ماسه که در بتن مصرف میشود میتوانیم از مصالح دیگری که در یک منطقه موجود است استفاده کنیم؟

در ساخت بتن گوگردی میتوان از مصالحی نظیر ماسه بادی، پوکه، خاک سنگ، خاک رس، سنگ لاشه، خرده سنگ، ذغال سنگ و خرده چوب و نظایر آن استفاده نمود ولی مشخصات بتن گوگردی تولید شده نظیر مقاومت، میزان نفوذ آب، وزن، رنگ و غیره با توجه به مصالح مصرفی تفاوت میکند. با توجه به شرایط هر پروژه ، نوع مصالح مصرفی جهت تولید بتن گوگردی قابل تغییر میباشد.

10. از کجا میتوان دریافت که مصالح تولید شده توسط بتن گوگردی را میتوان جایگزین مصالح تولید شده توسط بتن معمولی نمود؟
استاندارد تهیه شده برای این بتن مقایسه کامل بین بتن معمولی و بتن گوگردی را انجام داده که لازم است به آن استاندارد مراجعه شود.

11. تاثیر حرارت روی بتن گوگردی چیست؟

در صورت گرم کردن بتن گوگردی این بتن در درجه حرارت 80 درجه سانتیگراد به بالا بتدریج مقاومت خود را از دست میدهد و در درجه حرارت 120 درجه خمیری شکل میشود. بهمین دلیل چنانچه بخواهند آن را برای ساختمان بکار گیرند لازم است یک پوشش از بتن معمولی یا گچ و یا سنگ روی آن بعنوان عایق کشیده شود.

 

 

ACI 548.2R.88 
Forming and reinforcement

    2.4.4. Both wood and metal forms can be used. Petroleum based form release agents should be used on wall pours but are not necessary on slab forms. When forming large surface areas (I.e. walls) with reusable metal forms, they should be preheated to prevent formation of a skin of sulfur cement caused by flash setting of the sulfur concrete when it contacts a cold form.

Forming and reinforcement 

    Sulfur concrete can be reinforced with grade 60 reinforcing steel (ASTM A 615, A 616, A 617, and A 706) (modified sulfur does not react with steel), epoxy coated reinforcing steel (ASTM A 775), or with glass fibers. Standard details for steel in Portland cement concrete is recommended for design with sulfur concrete

بررسی دوام بتن های ساخته شده با خاکستر پوسته برنج

بررسی دوام بتن های ساخته شده با خاکستر

پوسته برنج در محیط سولفاتی

مقدمه

دوام و پایایی بتن در مقابل عوامل مهاجم محیطی که ممکن است در خاک و آب و هوا وجود داشته باشد، بسیار با اهمیت است که این عوامل مهاجم عمدتاً از سولفات های محلول بخصوص سولفاتهای سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و کلرورها و قلیاییها که اغلب در خاک و آب بطور طبیعی در نقاط مختلف دنیا وجود دارند ، تشکیل شده است . بطور کلی واکنشهای مهم بین خمیر سخت شده سیمان و یونهای سولفات را می توان به دو دسته تشکیل سولفوآلومیناتها شامل منوسولفات و اترینگایت و تشکیل گچ تقسیم نمود. حجم واکنشهای سولفاتی به میزان قابل توجه ای بیشتر از حجم ترکیباتی که جایگزین نموده اند می باشد. بنحوی که واکنش با سولفاتها سبب انبساط و گسیختگی بتن می شود]1[. مطالعات بعمل آمده نشان مي دهد که بتن های حاوی پوزولان نسبت به بتن هاي ساخته شده با سیمان پرتلند معمولی، دارای مقاومت بالاتری در مقابل حمله سولفاتها و آب دریا هستند. دليل مهم مقاومت بالا در برابر کلرورها و سولفاتها ، کاهش نفوذ پذیری بتن در اثر واکنشهای پوزولانی می باشد.



برنامه آزمایشگاهی:

مشخصات مصالح مصرفی

شن مصرفی از نوع شکسته و ماسه مصرفی از نوع رودخانه ای می باشد. سیمان مصرفی، پرتلند نوع1 کارخانه سیمان خزر با وزن مخصوص 41/3می باشد. خاکستر پوسته برنج بعنوان پوزولان و با سطح مخصوص cm2/g 9768 استفاده شده است. میکروسیلیس مصرفی از تولید کارخانه فروسیلیس سمنان بوده که دارای سطح مخصوص برابر cm2/g 35500 است . برای کاهش آب مورد نیاز مخلوط از فوق روان کننده استفاده شده است که نوع آن ملات سولفونیک اسید می باشد.

ساخت نمونه ها

نمونه های بتنی برای انواع مخلوط (بتن معمولی، بتن حاوی دوده سیلیس ، بتن حاوی خاکستر پوسته برنج) با طرح اختلاط مورد نظر و اسلامپ ثابت 50 میلیمتر در کلیه مخلوطها با استفاده از فوق روان کننده ساخته شدند. کلیه مخلوطها با نسبت آب به سیمان ثابت 5/0 می باشند. برای بررسی تاثیر میزان آب به سیمان بر دوام نمونه ها، یک مخلوط بتنی با 20 درصد خاکستر پوسته برنج برای نسبت آب به سیمان 6/0 نیز ساخته شد. پس از تهیه هر مخلوط، نمونه ها به مدت 24 ساعت در داخل قالب نگهداری شدند، سپس نمونه ها به منظور عمل آوری به مدت 28 روز در آب و بعد از طی مدت عمل آوری، تحت شرایط محیطی مورد نظر(محیط آب معمولی و محیط مخرب حاوی محلول 4 درصد سولفات سدیم ) قرار گرفتند.




ارائه نتایج و تحلیل:

بررسی نتایج مقاومت فشاری بتن ها در شرایط محیطی سولفاتی:

در هر یک از سنین 28 ، 90 ، 180 و 270 روز مقاومت فشاری نمونه ها براساس استاندارد ASTM تعیین گردید. تغییر در مقاومت فشاری نمونه های موجود در محیط مخرب سولفاتی نسبت به نمونه های موجود در محیط آب معمولی بعنوان معیاری جهت کنترل دوام بتن ها در محیط مخرب سولفاتی در نظر گرفته می شود. بطوریکه از شکل1 استنتاج می شود مقاومت فشاری بتن های حاوی 15، 20 و25 درصد خاکستر پوسته برنج بدلیل واکنشهای پوزولانی، در ابتدا پایین تر از بتن کنترل است. ولی در سنین بالاتر با رشد این واکنش ها، مقاومت فشاری این بتن ها در حد مقاومت فشاری بتن کنترل است. همچنین از شکل1 ملاحظه می شود که درصد بهینه خاکستر پوسته برنج بعنوان جایگزینی نسبی سیمان % 15 می باشد. مشابه این نتیجه توسط ساکر [2] نیز گزارش شده است.


شکل 1- منحنی تغییرات مقاومت فشاری بتن های مختلف بر حسب زمان در محیط مخرب سولفاتی

کاهش مقاومت نمونه های داخل محیط مخرب سولفاتی نسبت به نمونه های نگهداری شده در داخل آب به عنوان معیاری برای مقایسه دوام بکار می رود. میزان درصد کاهش مقاومت فشاری نمونه های داخل محیط مخرب سولفاتی نسبت به نمونه های نگهداری شده در شرایط محیطی آب معمولی در سن 270 روز در جدول 1 آمده است.

جدول1 - درصد کاهش مقاومت نمونه های بتن در سن 270 روز در محیط مخرب سولفاتی نسبت به محیط آب معمولی

نوع بتن
C
CR15
CR20
CR20- 0.6
CR25
CM10

درصد کاهش مقاومت در سن 270 روز
25.6
52.2
01.3
87.4
34.4
1



بررسی نتایج انبساط نمونه ها

انبساط نمونه های بتنی بوسیله دستگاه Demec Gageاندازه گیری شد. نتایج اندازه گیری انبساط نمونه های منشوری بتن ها، در دو محیط مخرب سولفاتی و آب معمولی در سنین مختلف در شکل 2 نشان داده شده است.

شکل 2- منحنی تغییرات انبساط بتن ها در محیط مخرب سولفاتی و آب معمولی (m/m 5-10*)

از شکل 2 مشاهده می شود که بتن حاوی میکروسیلیس نسبت به سایر بتن ها از انبساط کمتری در محیط های مخرب سولفاتی برخوردار است. در مورد خاکستر پوسته برنج نیز مشاهده می شود که در شرایط محیطی معمولی افزایش درصد خاکستر پوسته برنج سبب انبساط بیشتری می شود ولی در محیط مخرب سولفاتی از مقاومت بهتری در مقابل انبساط برخوردار می باشد. مشابه این نتیجه توسط استیفنز و همکاران[3] با استفاده از خاکستر بادی نیز گزاش شده است.



نتیجه گیری

روند كسب مقاومت در بتن هاي حاوي خاكستر پوسته برنج در سنين اوليه بسيار كند بوده ولي مقاومت فشاري در زمانهاي بالاتر، حداقل معادل بتن هاي معمولي است. هرچه نسبت آب به سیمان بالاتر رود، نفوذپذیری نمونه ها بالا رفته و نفوذ یون سولفات در عمق نمونه ها بیشتر شده و انبساط نمونه ها افزایش می یابد و در نتیجه دوام نمونه های بتنی در محیط سولفاتی کم می شود. يونهاي سولفات در اثر واكنشهاي شيميايي اجزاء بتن، باعث ايجاد سولفات آلومينيم هيدراته مي شود كه باعث انبساط بتن مي گردد. استفاده از پوزولان (خاكستر پوسته برنج و ميكروسيليس) بعنوان جايگزين نسبي سيمان، پديده انبساط كه باعث خرابي در بتن مي شود را كاهش داده و در نتيجه بر دوام آنها افزوده مي شود. منبع:modernomran .  blogfa

بتن سبك و توانمند ، طرح اختلاط و مسابقات دانشجويي

بتن سبك و توانمند  ، طرح اختلاط و مسابقات دانشجويي

طرح اختلاط بتن سبك با مقاومت kg/cm ۲۴۰

در اين بخش يك نمونه از آزمايشاتي كه در ساخت بتن سبك انجام داده ام براي شما قرار خواهم داد.

در صورتي كه به آزمايشاتي با مقاومت بالاتر نياز داشتيد ميتوانيد در بخش نظرات درخواست خود را مطرح نماييد.

انتخاب اين نمونه براي قرار دادن روي سايت بدين سبب بود كه علاوه بر نياز افرادي كه تازه تصميم گرفته اند به تحقيقات در زمينه بتن بپردازند به داشتن يك طرح آغازين ، به خواسته هاي عده اي از بازديدكنندگان محترم كه به منظور كارهاي اجرايي با اينجانب تماس داشته اند پاسخ گويد.

در اين آزمايش نه ليكاي مصرفي و نه ماسه هيچيك دانه بندي نشده اند و تنها مشخصات عمومي آنها ذكر خواهد گرديد.

كه اين مسيله در زمينه اجرايي از فاكتورهاي خواسته شده ي اكثر متقاضيان در طول اين مدت بوده است.

اما در كار دانشجويي اين طرح پايه خوبي براي تازه كاران خواهد بود چرا كه آنها را به دروازه ساخت بتن سبك مقاومت بالا خواهد رساند.

چند نكته براي استفاده كنندگان:

1- براي دانشجويان توصيه ميشود در مرحله بعدي كليه مشخصات اين طرح اختلاط را ثابت نگه داشته و تنها ميزان ميكرو سيليس را 5% كاهش دهند. تضاد شكل گرفته خود مراحل بعدي را نشان خواهد داد.

2- به مجريان توصيه مي شود كه در كارهاي اجرايي آب را بهkg 175 افزايش داده و ميزان ميكرو سيليس را به 75kg كاهش دهيد. علاوه بر اينكه كاهش مقاومت چشمگيري نخواهيم داشت (كمتر از 5 مگا پاسكال) بتن بسيار روانتر و اقتصادي تر مي گردد.


استاندارد برای ارایه طرح اختلاط بتن سبک ACI 211.2Rمیبلشد



در طرح اختلاط زیر از پودر سنگ به میزان بالایی استفاده شده است برای آشنایی بیشتر با کاربرد

و اثرات پودر سنگ بر روی بتن مطالعه ۲ مقاله زیر را به شما پیشنهاد میکنم

بررسی تاثیر پودر سنگ آهک بر مقاومت فشاری بتن حاوی میکرو سیلیس

خصوصیات مکانیکی بتن با پودر سنگ آهک



--------------------------------------------------------------------------------



طرح اختلاط

- سيمان 450 kg

- ميكرو سيليس 100 kg

- فوق روان كننده 10 kg

- آب 160 kg

- ليكا 300 kg

- سنگدانه 450 kg

- پودر سنگ 200 kg



وزن مخصوص: (بتن مرطوب) kg/m3 1830

مقاومت 11 روزه: MPA35 (350kg/cm2)

مقاومت 32 روزه : ۴۰MPA




توضيحات:

1- ليكاي مصرفي متعلق به شركت ساوه ميباشد.

2- ماسه از نوع شكسته کوهی ميباشد كه بسيار درشت دانه بوده است.(خارج از محدوده ASTM)

3- ارزش ماسه اي برابر 70 ميباشد.

4- از سيمان تيپ2 استفاده گرديده است.

5- آب مصرفي ،آب آشاميدني مي باشد.

6- پودر سنگ از نوع سنگ آهكي است.

چگونه ساختماني بسازيم كه انرژي در آن هدر نرود

چگونه ساختماني بسازيم كه انرژي در آن هدر نرود

 

بهينه‌سازي مصرف انرژي، امروزه يكي از موضوعاتي است كه كشورها براي صرفه‌جويي در مصرف انرژي و كاهش هزينه‌هاي مالي آن را در اولويت كارهاي خود قرار داده‌اند.در ايران نيز ظرف چند سال گذشته به اين مقوله بيشتر از گذشته توجه شده است.مهندسي ساختمان يكي از عوامل تاثيرگذار در مصرف انرژي است و وسايل گرمايشي و سرمايشي در ساختمان‌ها هم كه عامل مصرف يا تامين‌كننده انرژي هستند، در اين ميان بسيار مهم تلقي مي‌شوند.به چند راهكار ساده كاملا قابل اجرا براي بهينه كردن مصرف انرژي در يك ساختمان توجه فرمایید:

اتاق‌هايي كه كاربرد همانند دارند را كنار هم قرار دهيد و اتاق‌هايي را كه كاربرد خاص دارند از بقيه اتاق‌ها جدا كنيد.

اين كار به شما كمك مي‌كند تا فقط اتاق‌هايي را گرم كنيد كه در آنها زندگي مي‌كنيد، مثلا نبايد از فضايي كه بين اتاق‌هاي خواب قرار گرفته به عنوان انباري استفاده كرد چون در اين صورت مجبور خواهيد بود، اين انباري را نيز مانند اتاق‌هاي خواب گرم كنيد و اين يعني مصرف سوخت بيشتر، هزينه‌هاي بالاتر و آلودگي بيشتر محيط زيست.

اگر با بازسازي توانستيد مصرف انرژي را در قسمتي از ساختمان بهينه كنيد، اين قسمت را با در يا پرده از قسمت‌هاي قديمي ساختمان جدا كنيد. در اين كار بايد كمي سليقه به خرج داد تا زيبايي ساختمان حفظ شود.

بخش‌هايي از ساختمان را كه نياز به آب دارند تا جايي كه مي‌توانيد نزديك هم قرار دهيد. اين قسمت‌ها عبارتند از آشپزخانه، دستشويي و حمام. با اين كار طول لوله‌هاي آب كم مي‌شود و در نتيجه حرارت كمتري از لوله‌هاي آب گرم به هدر مي‌رود. سقف را تا ارتفاع 7/2متر پايين بياوريد.

اگر انجام اين كار در تمام قسمت‌هاي ساختمان امكان‌پذير نبود، مي‌توانيد فقط سقف بعضي قسمت‌ها را پايين بياوريد. براي اين كار مي‌توانيد از سقف‌هاي كاذب نيز استفاده كنيد. بالا بودن سقف باعث افزايش تلفات حرارتي مي‌شود.

از طرفي بيشتر حرارت توليد شده توسط بخاري يا شوفاژ زير سقف جمع مي‌شود و قسمت پايين اتاق، گرم نمي‌شود.

يعني هم مصرف سوخت بالا مي‌رود و هم آسايش ساكنان تامين نمي‌شود. در اتاق‌هايي كه امكان كاهش ارتفاع سقف به 7/2 متر وجود ندارد، نصب يك پنكه سقفي كمك بسيار زيادي به گرم كردن خانه مي‌كند. بر خلاف تصور عموم، روشن كردن پنكه در زمستان با دور كم نه تنها خانه را سرد نمي‌كند، بلكه با راندن هواي گرم جمع شده در زير سقف به پايين، دماي اتاق را يكنواخت مي‌كند و از تلفات حرارت مي‌كاهد.

در صورتي كه امكان نصب پنكه سقفي وجود نداشته باشد مي‌توان به جاي آن از پنكه‌هاي روميزي استفاده كرد. براي گرفتن نتيجه مطلوب بايد جهت وزش باد را به طرف بالا تنظيم كرد.

در ساختمان‌هاي چند طبقه نبايد راه‌پله‌ها را در فضاهايي كه نياز به گرمايش دارند قرار داد زيرا در اين صورت هواي گرم از مسير راه پله بالا رفته و هدر مي‌رود. قسمت راه پله بايد به وسيله يك در از محيط زندگي جدا شود. رعايت اين نكات سبب مي‌شود جريان حرارت در خانه تحت كنترل درآيد و حرارت كمتري به هدر رود.

مصالح ساختماني

استفاده از مصالح ساختماني مناسب تاثير فراواني بر كاهش مصرف انرژي در ساختمان دارد. استفاده از مصالح سنگين كه ظرفيت حرارتي بالا دارند، مانند بتن و آجر باعث مي‌شود پايداري حرارتي خانه افزايش يابد.

يعني با تغيير دماي هواي بيرون، ‌هواي داخل زياد سرد يا گرم نمي‌شود.اين ويژگي به خصوص در اتاق‌هاي جنوبي، تاثير بسيار زيادي در كاهش مصرف انرژي و افزايش آسايش ساكنان دارد.

بنابراين هنگام بازسازي خانه خود تا جايي كه امكان دارد از مصالح سنگين مانند آجر و بلوك‌هاي سيماني استفاده كنيد و از نصب ديوارهاي سبك چوبي يا قطعات پيش ساخته سبك (به جز عايق‌هاي حرارتي) پرهيز كنيد.ديوارهاي خارجي را مي‌توان از آجرهاي حفره‌دار ساخت تا ظرفيت حرارتي ساختمان بالا رود. اما بهتر است بر روي اين ديوار يا در ميان آن از عايق‌هاي مناسب استفاده كرد تا كارآيي آن افزايش يابد.

اندازه و جاي قرارگيري پنجره‌ها

پنجره‌ها در مقايسه با ديگر اجزاي ساختمان حرارت را بيشتر از خود عبور مي‌دهند. از اين رو در زمستان مقدار زيادي حرارت مي‌تواند از آنها هدر رود و در تابستان نيز مي‌تواند مانند يك منبع حرارت عمل كرده و خنك كردن ساختمان را مشكل نمايد. از اين رو اندازه مناسب و جهت صحيح قرارگيري آنها نقش بسيار مهمي در كاهش مصرف انرژي يك ساختمان دارد.

تا جايي كه امكان دارد پنجره‌ها را در سمت جنوب ساختمان نصب كنيد و از قرار دادن هرگونه مانع، مانند درخت يا حصارهاي بلند،‌ بر سر راه ورود نور و گرماي خورشيد خودداري كنيد.

پنجره‌هاي غربي را تا حد امكان كم كنيد يا اصلا آنها را حذف كنيد.

وجود اين پنجره‌ها سبب گرم شدن خانه در بعدازظهر روزهاي تابستان مي‌شود. پنجره‌هاي شرقي اگرچه در صبح زمستان سبب گرم شدن خانه مي‌شوند، اما در تابستان مي‌توانند مشكل‌ساز شوند. از اين رو بايد تمهيداتي براي پوشاندن آنها در فصل تابستان انديشيده شود. روي هم رفته بهتر است اندازه اين پنجره‌ها نيز تا حد امكان كم شود.

پنجره‌هاي سمت شمال ساختمان بايد تا جايي كه مي‌شود كوچك در نظر گرفته شود زيرا خورشيد از سمت شمال تابشي ندارد و نصب اين پنجره‌ها تنها باعث مي‌شود حرارت بيشتري هدر رود.

براي خنك كردن ساختمان در فصل تابستان بهترين راه اين است كه به هواي بيرون اجازه دهيم در مواقع لازم آزادانه در كل ساختمان حركت كند. به اين ترتيب در روزهايي كه هواي بيرون خنكتر از هواي داخل ساختمان است، مي‌توان بدون نياز به كولر يا ديگر دستگاه‌هاي خنك كننده، ساختمان را خنك كرد. بهتر است از پنجره‌هايي استفاده كنيد كه بتوانند به مقدار زياد باز شوند.

عايق‌كاري

براساس مقررات ملي ساختمان، شما بايد ساختمان خود را عايق‌كاري كنيد تا ضريب انتقال حرارت آن از حد معيني بيشتر نباشد. مقدار عايق مورد نياز در مناطق مختلف متفاوت است، لذا بهتر است براي تعيين مقدار عايق مورد نياز و نصب آن از يك مشاور كمك بگيريد.

حفاظت‌ پنجره‌ها

تلفات حرارتي پنجره‌ها در زمستان حدود 25درصد از كل تلفات حرارتي ساختمان است. براي كاهش اين تلفات مي‌توان اقدامات زير را انجام داد:

- نصب پرده‌هاي چين دار و كاملا اندازه و پر كردن فاصله بالاي ميله پرده.

- نصب پرده‌هاي كرباسي يا پرده پارسيانا در بيرون پنجره.

- نصب پنجره‌هاي دو جداره در جاهايي كه استفاده از پرده ممكن نيست يا جاهايي كه پنجره‌هاي بزرگ وجود دارد.

در تابستان حدود 35درصد از كل گرما از طريق پنجره‌ها وارد ساختمان مي‌شود. براي كاهش اين تلفات مي‌توان كارهاي زير را انجام داد:

- بر روي پنجره‌هاي جنوبي مي‌توان سايبان، حصير يا پوشش‌هاي كدر قرار داد و جلوي ورود گرماي خورشيد را گرفت.

پنجره‌هاي شرقي و غربي را مي‌توان از بيرون با حصير، پرده يا پوشش‌هاي كدر كنترل كرد.

نورگيرها

نورگيرها نقش مهمي در تامين روشنايي منزل دارند اما اگر خوب محافظت نشوند مقدار زيادي حرارت را در زمستان به هدر مي‌دهند و در تابستان نيز باعث ورود حرارت به ساختمان مي‌شوند. براي كاستن از اثرات منفي نورگيرها مي‌توان اين كارها را انجام داد:

- تا جاي ممكن از نورگيرهاي كوچك‌تر استفاده كنيد.

- از شيشه‌هاي دوجداره يا ضخيم براي كاهش تلفات حرارتي استفاده كنيد.

- در جايي كه امكان دارد از سايبان استفاده كنيد تا جلوي تابش مستقيم آفتاب گرفته شود.

همچنين مي‌توانيد از شيشه‌هاي تيره يا رفلكس استفاده نماييد.

- از نصب نورگير در اتاق‌هاي خواب و نشيمن و پذيرايي پرهيز كنيد مگر آنكه واقعا به آنها نياز باشد.

- پنجره نورگيرها را كاملا ببنديد.

كاهش نفوذ هوا

در زمستان نفوذ هواي سرد بيرون به داخل ساختمان حدود 25درصد از كل مصرف انرژي ساختمان را سبب مي‌شود.

براي كاهش تلفات ناشي از نفوذ هوا مي‌توان اين كارها را انجام داد:

- گرفتن درز درها و پنجره‌ها به كمك نوارهاي درزگير

- نصب دريچه در دودكش شومينه‌ها و بستن دودكش بخاري‌ها در هنگامي كه از آنها استفاده نمي‌شود.

- نصب فن‌هايي كه دريچه آنها هنگام خاموش بودن به طور خودكار بسته مي‌شود.

- بستن دريچه‌هاي تهويه ديواري يا سقفي كه قبلا در ساختمان‌ها نصب مي‌شد.

سيستم گرمايش

انتخاب وسيله مناسب براي گرمايش ساختمان دقت بسياري نياز دارد. در اين انتخاب عوامل مختلفي چون نوع ساختمان و مصالح به كار رفته، ارتفاع سقف، وضعيت آب و هوايي و سيستم گرمايش موجود موثر هستند.

روشنايي

- بيشترين استفاده را از نور طبيعي ببريد به ويژه از پنجره‌هاي جنوبي.

- ديوار اتاق‌ها و ديگر قسمت‌هاي داخل ساختمان را با رنگ‌هاي روشن رنگ‌آميزي كنيد.

- در قسمت‌هايي از ساختمان كه در آن زندگي مي‌كنيد از لامپ‌هاي مهتابي يا كم‌مصرف استفاده كنيد.

- از نصب لامپ‌هاي متعدد داخل سقف پرهيز كنيد

زيرا:

-مصرف برق بالا مي‌رود.

- نفوذ هوا به داخل ساختمان افزايش مي‌يابد.

- تعويض آنها پرهزينه است.

انتخاب مجري

در صورتي كه مي‌‌خواهيد در بازسازي خانه خود اصول بهينه‌سازي مصرف انرژي را رعايت كنيد بايد كار بازسازي را به دست كسي بسپاريد كه در اين زمينه مهارت كافي داشته باشد و داراي دانش بهينه‌سازي باشد. زيرا انجام اين كار نياز به محاسبات دقيق و تجربه فراوان دارد و هر كسي كه چيزي از بنايي بداند حتي اگر تجربه زيادي هم در كار خود داشته باشد نمي‌تواند ادعا كند در بهينه‌سازي مصرف انرژي مهارت دارد.

بتن عبور دهنده نور (لایتراکان Litracon)

بتن عبور دهنده نور (لایتراکان Litracon)

 

 
 لایتراکان ،Litracon Light Transmitting Concrete ، بتن عبور دهنده نور، امروزه به عنوان یک متریال ساختمانی جدید با قابلیت استفاده بالا مطرح است. این متریال ترکیبی از فیبرهای نوری و ذرات بتن است و می تواند به عنوان بلوک ها و یا پانل های پیش ساخته ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد. فیبر ها بخاطر اندازه کوچکشان با بتن مخلوط شده و ترکیبی از یک متریال دانه بندی شده را تشکیل می دهند. به این ترتیب نتیجه کار صرفا ترکیب دو متریال شیشه و بتن نیست، بلکه یک متریال جدید سوم که از لحاظ ساختار درونی و همچنین سطوح بیرونی کامل همگن است، به دست می آید.
Litracon light

فیبر های شیشه باعث نفوذ نور به داخل بلوک ها می شوند. جالب ترین حالت این پدیده نمایش سایه ها در وجه مقابل ضلع نور خورده است. همچنین رنگ نوری که از پشت این بتن دیده می شود ثابت است به عنوان مثال اگر نور سبز به پشت بلوک بتابد در جلوی آن سایه ها سبز دیده می شوند. هزاران فیبر شیشه ای نوری به صورت موازی کنار هم بین دو وجه اصلی بلوک بتنی قرار می گیرند. نسبت فیبر ها بسیار کم و حدود ۴ درصد کل میزان بلوک ها است. علاوه بر این فیبر ها بخاطر اندازه کوچکشان با بتن مخلوط شده و تبدیل به یک جزء ساختاری می شوند بنابر این سطح بیرونی بتن همگن و یکنواخت باقی می ماند. در تئوری، ساختار یک دیوار ساخته شده با بتن عبور دهنده نور، می تواند تا چند متر ضخامت داشته باشد زیرا فیبر ها تا ۲۰متر بدون از دست دادن نور عمل می کنند و در دیواری با این ضخامت باز هم عبور نور وجود دارد.
ساختارهای باربر هم می‌توانند از این بلوک‌ها ساخته شوند. زیرا فیبر های شیشه ای هیچ تاثیر منفی روی مقاومت بتن ندارند. بلوکها می توانند در اندازه ها ی متنوع و با عایق حرارتی خاص نصب شده روی آنها تولید شوند.
این متریال در سال ۲۰۰۱ توسط یک معمار مجار به نام «آرون لاسونسزی» اختراع شد و به ثبت رسید. این معمار زمانیکه در سن ۲۷ سالگی در کالج سلطنتی هنر های زیبای استکهلم مشغول به تحصیل بود این ایده را بیان کرد و در سال ۲۰۰۴ شرکت خود را با نام لایتراکان تاسیس کرد و با توجه به نیاز و تمایل جامعه امروز به استفاده از مصالح جدید ساختمانی، از سال ۲۰۰۶ با شرکت های بزرگ صنعتی به توافق رسیده و تولید انبوه آن به زودی آغاز خواهد شد.
● موارد کاربرد
▪ دیوار: به عنوان متداول ترین حالت ممکن این بلوک می تواند در ساختن دیوارها مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب هر دو سمت و همچنین ضخامت این متریال جدید قابل مشاهده خواهد بود. بنابر این سنگینی و استحکام بتن به عنوان ماده اصلی «لایتراکان» محسوس تر می شود و در عین حال کنتراست بین نور و ماده شدیدتر می شود. این متریال می تواند برای دیوارهای داخلی و خارجی مورد استفاده قرار گیرد و استحکام سطح در این مورد بسیار مهم است. اگر نور خورشید به ساختار این دیوار می تابد قرار گیری غربی یا شرقی توصیه می شود تا اشعه آفتاب در حال طلوع یا غروب با زاویه کم به فیبر های نوری برسد و شدت عبور نور بیشتر شود. بخاطر استحکام زیاد این ماده می توان از آن برای ساختن دیوار های باربر هم استفاده کرد. در صورت نیاز، مسلح کردن این متریال نیز ممکن است، همچنین انواع دارای عایق حرارتی آن نیز در دست تولید است.
▪ پوشش کف: یکی از جذاب ترین کاربرد ها، استفاده از «لایتراکان» در پوشش کف ها و درخشش آن از پایین است. در طول روز این یک کف پوش از جنس بتن معمولی به نظر می رسد و در هنگام غروب آفتاب بلوک های کف در رنگهای منعکس شده از نور غروب شروع به درخشش می کنند.
▪ طراحی داخلی: همچنین از این نوع بتن عبور دهنده نور می توان برای روکش دیوار ها در طراحی داخلی استفاده کرد به صورتی که از پشت نور پردازی شده باشند و می توان از نور های رنگی متنوع برای ایجاد حس فضایی مورد نظر استفاده کرد.
▪ کاربرد در هنر: بتن ترانسپارانت برای مدتها به عنوان یک آرزو برای معماران و طراحان مطرح بود و با تولید لایتراکان این آرزو به تحقق پیوست. کنتراست موجود در پشت متریال تجربه شگفت آوری را برای مدت طولانی در ذهن بیننده ایجاد می کند. در واقع با نوعی برخورد سورئالیستی محتوای درون در ارتباط با محیط پیرامون قرار می گیرد و به این ترتیب بسیاری از هنرمندان تمایل به استفاده از این متریال در کارهای خود دارند. به طور کلی با پیشرفت های تکنولوژیکی و ارائه خلاقیت طراحان و مجسمه سازان با ابزار های مختلف، پتانسیل و قابلیت بتن توسط هنرمندان گوناگون در تمام جهان مورد استفاده قرار گرفته است.
● بلوکها
▪ مسلح کردن بلوک بتنی عبور دهنده نور: در صورت نیاز به مسلح کردن این بتن شیار هایی در داخل آن تعبیه می شوند. در حین ساختن دیوارها میلگرد ها بصورت عمودی یا افقی در این شیار ها قرار می گیرند و فیبر های اپتیکی بخاطر خاصیت انعطاف پذیری خود در اطراف میلگردها جمع می شوند و به این ترتیب میلگرد ها دیده نمی شوند. از این روش بصورت موفقیت آمیزی در چند پروژه و طراحی نمایشگاه استفاده شده است.
▪ رنگها و بافت ها: با توجه به رنگ خاکستری متداول بتن معمولی، لایتراکان دارای رنگهای متنوعی است و بافت سطوح بیرونی آن نیز می تواند متنوع باشد، به گونه ای که بلوکهای متنوع در کنار هم قرار گیرند و یک ساختار واحد را به وجود آورند.
▪ توزیع فیبرها: اندازه و ترتیب فیبر ها در هر بلوکی می تواند متفاوت باشد و این ترتیب قرار گیری می تواند کاملا منظم یا کاملا ارگانیک مانند مقطع چوب باشد.
● لامپ لایترا کیوب Litracub Lamp
یکی از محصولات موفق لایتراکان در زمینه طراحی، لامپ لایترا کیوب است که در آن بلوکها با قرار گیری روی هم مکعبی را تشکیل می دهند که منبع نور در داخل آن قرار دارد و نور با عبور از بتن به بیرون ساطع می شود.
به این ترتیب این ماده جدید می تواند در عرصه های مختلف طراحی و همچنین در ایجاد فضاهای پویا و انعطاف پذیر داخلی بسیار مورد استفاده قرار گیرد.

بتن سبک و مواد موجود در آن

سیمان , بتن سبک و مواد موجود در آن

مقدمه
مردم كشور ما از سال 1312 با احداث كارخانه سيمان ري با مصرف سيمان آشنا شدند و با پيشرفت صنايع كشور ، امروزه در حدود 26 الي 30 ميليون تن سيمان در سال توليد مي گردد . با آگاهي مهندسان از نحوه استفاده سيمان در كارهاي عمراني ، اين ماده جايگاه خودش را در كشورمان پيدا كرد
يكي از روشهاي ساختمان سازي كه امروزه در جهان به سرعت توسعه مي يابد ساختمانهاي بتني است . بعد از انقلاب اسلامي به علت كمبود تير آهن در نتيجه تحريمها و نيز گسترش ساخت و سازهاي عمراني در كشور ، كاربرد بتن بسيار رشد نمود . علاوه بر اين موضوع ساختمانهاي بتني نسبت به ساختمانهاي فولادي داراي مزايايي از قبيل مقاومت بيشتر در مقابل آتش سوزي و عوامل جوي ( خورندگي ) آسان بودن امكان تهيه بتن به علت فراواني مواد متشكله بتن و عايق بودن در مقابل حرارت و صوت مي باشند كه توسعه روز افزون اين نوع ساختمانها را فراهم مي سازد .
يكي از معايب مهم ساختمانهاي بتني وزن بسيار زياد ساختمان مي باشد كه با ميزان تخريب ساختمان در اثر زلزله نسبت مستقيم دارد . اگر بتوانيم تيغه هاي جدا كننده و پانل ها را از بتن سبك بسازيم وزن ساختمان و در نتيجه آن تخريب ساختمان توسط زلزله مقدار زيادي كاهش مي يابد . ولي كم بودن مقاومت بتن سبك عامل مهمي در محدود نمودن دامنه كاربرد اين نوع بتن و بهره گيري از امتيازات آن بوده است . استفاده از ميكروسيليس در ساخت بتن سبك سبب شده است كه مقاومت بتن سبك بالا رود و اين محدوديت كاهش يابد . در اين تحقيق ضمن توضيحاتي در مورد بتن و تاثير آب بر روي مقاومت بتن ، بيشتر در باره بتن سبك و روشهاي افزايش مقاومت آن با استفاده از ميكروسيلس ، خواص مكانيكي و همچنين موارد كاربرد آن بحث مي شود
1- سيمان
سيمان توليد شده در كشور ما با سيمان توليد شده در كشورهاي صنعتي متفاوت است كه لازم است تفاوت آن تا حد ممكن بررسي شود
طبقه بندي سيمان ها شناسايي شود
عدم تنوع در كيفيت سيمان نشانه ضعفهايي از سيستم ساخت و ساز مي باشد،
عدم استفاده از سيمان با كيفيت بالا از عوامل اوليه عمر كوتاه ساختمان در بحث مصالح مي باشد
2- شن و ماسه
معيارها و آئين نامه هاي توليد كلان شن و ماسه بررسي شود
توليد كلان شن و ماسه در كشور ما از نظر معيار و رعايت آئين نامه هاي توليد بررسي شود
معايب شن و ماسه توليدي در كشور در حد كلان بدلائل زير آنرا در درجه دوم و يا سوم كيفيت قرار مي دهد
الف : وجود گرد و غبار
ب : عدم شستشو
ج : دانه بندي نا صحيح
د : استفاده از شن و ماسه رودخانه اي بجاي شن و ماسه شكسته
استفاده از شن و ماسه درجه 2 و يا 3 از عوامل ثانوي عمر كوتاه ساختمان در بحث مصالح مي باشد
افزايش مقاومت بتن مد نظر تمام دست اندركاران صنعت توليد بتن مي باشد
ساختار بتن
بتن داراي چهار ركن اصلي مي باشد كه به صورت مناسبي مخلوط شده اند ، اين چهار ركن عبارتند از
الف : شن
ب : ماسه
ج : سيمان
د : آب
در برخي شرايط براي رسيدن به هدفي خاص مواد مضاف به آن اضافه مي شود كه جزﺀ اركان اصلي بتن به شمار نمي آيد
توده اصلي بتن مصالح سنگي درشت و ريز ( شن و ماسه ) مي باشد
فعل و انفعال شيميايي بين سيمان و آب موجب مي شود شيرابه اي بوجود آيد و اطراف مصالح سنگي را بپوشاند و مصالح سنگي را بصورت يكپارچه بهم بچسباند
استفاده از آب براي ايجاد واكنش شيميايي است
براي ايجاد كار پذيري لازم بتن مقداري آب اضافي استفاده مي شود تا بتن با پر كردن كامل زواياي قالب بتواند دور كليه ميلگرد هاي مسلح كننده را بگيرد
جايگاه استفاده آب در بتن به لحاظ انجام عمل هيدراتاسيون داراي حساسيت بسيار زيادي است
ويژگيهاي آب مصرفي بتن
آب هاي مناسب براي ساختن بتن
1- آب باران
2- آب چاه
3- آب بركه
4- آب رودخانه در صورتي كه به پسابهاي شيميايي كارخانجات آلوده نباشد و غيره
بطور كلي آبي كه براي نوشيدن مناسب باشد براي بتن نيز مناسب است باستثناﺀ مواردي كه متعاقبا توضيح داده خواهد شد: آبهاي نا مناسب براي ساختن بتن
آبهاي داراي كلر موجب زنگ زدگي آرماتور مي شود
آبها يي كه بيش از حد به روغن و چربي آلوده مي باشند
وجود باقيمانده نباتات در آب
آب گل آلود موجب پايين آوردن مقاومت بتن مي شود
آب باتلاقها و مردابها
آبهاي داراي رنگ تيره و بدبو
آبهاي گازدار مانند کربن دی اکسید
8-آبهاي داراي گچ و سولفات و يا كلريد موجب اثر گذاري نا مطلوب روي بتن مي شوند
نكته : 1- آبي كه مثلا شكر در آن حل شده است براي نوشيدن مناسب است ولي براي ساخت بتن مناسب نيست .
نكته : 2- مزه بو و يا منبع تهيه آب نبايد به تنهايي دليل رد استفاده از آب باشد
نكته : 3- ناخالصيهاي موجود در آب چنانچه از حد معين بيشتر گردد ممكن است بشدت روي زمان گرفتن بتن ، مقاومت بتن ، پايداري حجمي آن ، اثر بگذارد و موجب زنگ زدگي فولاد شود
نكته : 4- استفاده از آب مغناطيسي بعنوان يكي از چهار ركن اصلي مخلوط بتن مي تواند بعنوان تاثيرگذار بر روي يارامترهاي مقاومت بتن انتخاب گردد
تمايز بتن از نظر چگالي :
الف : بتن معمولي : چگالي بتن معمولي در دامنه باريك 2200 تا 2600 kg/m3 قرار دارد زيرا اكثر سنگها در وزن مخصوص تفاوت اندكي دارند ( ادامه اين مبحث از بحث ما خارج است )
ب : بتن سنگين : از اين بتنها در ساختمان محافظهاي بيولوژيكي بيشتر استفاده مي شود مانند ساختار ، آكتورهاي هسته اي و پناهگاههاي ضد هسته اي كه مورد بحث ما نمي باشد كه چگالي آن معمولا بيشتر از 2200 تا 2600 كيلوگرم بر متر مكعب مي باشد
ج : بتن سبك : مصرف بتن سبك اصولا تابعي از ملاحظات اقتصادي است ضمن اينكه استفاده از اين بتن بعنوان مصالح ساختماني داراي اهميت بسيار زيادي است اين بتن داراي چگالي كمتر از 2200 تا 2600 كيلوگرم در متر مكعب مي باشد . بدليل اينكه داراي چگالي كمتر از بتن سنگين است داراي امتياز قابل توجهي از نظر ايجاد بار وارده بر سازه مي باشد چگالي بتن سبك تقريبا بين 300 و 1850 كيلوگرم بر متر مكعب مي باشد يكي از امتيازات مهم امكان استفاده از مقاطع كوچكتر و كاهش مربوطه در اندازه پي ها مي باشد ضمن اينكه قالبها فشار كمتري را از حالت بتن معمولي تحمل مي كنند و همچنين در كاهش جابجايي كل وزن مصالح بدليل افزايش توليد جايگاه ويژه اي دارد
روش هاي كلي توليد بتن سبك :
روش اول : از مصالح متخلخل سبك با وزن مخصوص ظاهري كم بجاي سنگدانه معمولي كه تقريبا داراي چگالي 6/2 مي باشد استفاده مي كنند
روش دوم : بتن سبك توليد شده در اين روش بر اساس ايجاد منافذ متعدد در داخل بتن يا ملات مي باشد كه اين منافذ بايد به وضوح از منافذ بسيار ريز بتن با حباب هوا متمايز باشد كه بنام بتن اسفنجي ، بتن منفذ دار و يا بتن گازي يا بتن هوادار مي شناسند
روش سوم : در اين روش توليد ، سنگدانه ها ي ريز از مخلوط بتن حذف مي شوند . بطوريكه منافذ متعددي بين ذرات بوجود مي آيد و عموما از سنگدانه هاي درشت با وزن معمولي استفاده مي شود . اين نوع بتن را بتن بدون سنگدانه ريز مي نامند
نكته : كاهش در وزن مخصوص در هر حالت به واسطه و جود منافذ يا در مصالح يا در ملات و يا در فضاي بين ذرات درشت موجب كاهش مقاومت بتن مي شود
طبقه بندي بتن هاي سبك بر حسب نوع كاربرد آنها :
بتن سبك بار بر ساختمان
بتن مصرفي در ديوارهاي غير بار بر
بتن عايق حرارتي
نكته 1- طبقه بندي بتن سبك بار بر طبق حداقل مقاومت فشاري انجام مي گيرد
مثال : طبق استاندارد 77 – 330 ASTM C در بتن سبك ---- مقاومت فشاري بر مبناي نمونه هاي استوانه اي استاندارد از شده پس از 28 روز نبايد كمتر از Mpa 17 باشد . و وزن مخصوص آن نبايد از 1850 كيلوگرم بر متر مكعب تجاوز نمايد كه معمولا بين 1400 او 1800 كيلوگرم بر متر مكعب است .
نكته : 2- بتن مخصوص عايق كاري معمولا داراي وزن مخصوص كمتر از 800 كيلوگرم بر متر مكعب و مقاومت بين 7/0 و Mpa 7 مي باشد
انواع سبك دانه هايي كه به عنوان مصالح در ساختار بتن سبك استفاده مي شود :
الف - سبك دانه هاي طبيعي : مانند دياتومه ها ، سنگ پا ، پوكه سنگ ، خاكستر ، توف كه بجز دياتومه ها بقيه آنها منشاﺀ آتشفشاني دارند
نكته :1- اين نوع سبك دانه ها معمولا بدليل اينكه فقط در بعضي از جاها يافت مي شوند به ميزان زياد مصرف نمي شوند ، معمولا از ايتاليا و آلمان اينگونه مصالح صادر مي شود
نكته : 2- از انواعي پوكه معدني سنگي كه ساختمان داخلي آن ضعيف نباشد بتن رضايت بخشي با وزن مخصوص 700 تا 1400 كيلو گرم بر متر مكعب توليد مي شود كه خاصيت عايق بودن آن خوب مي باشد اما جذب آب و جمع شدگي آن زياد است . سنگ پا نيز داراي خاصيت مشابه است
ب - سبك دانه هاي مصنوعي : اين سبك دانه ها به چهار گروه تقسيم مي شوند
گروه اول : كه با حرارت دادن و منبسط شدن خاك رس ، سنگ رسي ، سنگ لوح ، سنگ رسي دياتومه اي ، پرليت ، اسيدين، ورميكوليت بدست مي آيند
گروه دوم : از سرد نمودن و منبسط شدن دوباره كوره آهن گدازي به طريقي مخصوص بدست مي آيد
گروه سوم : جوشهاي صنعتي ( سبكدانه هاي كلينكري) مي باشند
گروه چهارم : مخلوطي از خاك رس با زباله خانگي و لجن فاضلاب پردازش شده را مي توان به صورت گندوله در آورد تا با پختن در كوره تبديل به سبك دانه شود ولي اين روش هنوز به صورت توليد منظم در نيامده است
الزامات سبكدانه ها بتن سازه اي :
الزامات سبكدانه ها در آيين نامه هاي ASTM C330-89 ( مشخصات سبكدانه ها براي بتن سازه اي در آمريكا ) و BS 3797:1990 ( مشخصات سبكدانه ها براي قطعات بنايي و بتن سازه اي در بريتانيا ) داده شده اند . در استاندارد بريتانيايي مشخصات واحدهاي بنايي نيز مورد بحث قرار گرفته است . اين آيين نامه ها محدوديتهايي براي افت حرارتي ( 5% درASTM و4% در BS)و همچنين در BS براي مقدار سولفات 1 % 3 so (به صورت جرمي ) را مشخص نموده اند . برخي الزامات دانه بندي اين آيين نامه ها در جداول 2 ، 3 و 4 نشان داده شده اند
ذكر اين نكات براي فهم بهتر اين جداول مفيد است :
آيين نامه BS 1047:7983 1- مشخصات دوباره در هواي سرد شده ، كه منبسط نشده است را در بر مي گيرد
2- سبكدانه هاي به كار رفته در بتن سازه اي ، صرفنظر از منشأ آنها توليداتي مصنوعي مي باشند و در نتيجه معمولا يكنواخت تر از سبكدانه طبيعي مي باشند . بنابراين سبكدانه را ميتوان براي توليد بتن سازه اي با كيفيت ثابت مورد استفاده قرار داد.
نكته : سبكدانه ها داراي خصوصيت ويژه اي هستند كه سنگدانه هاي معمولي فاقد آن مي باشند و در رابطه با انتخاب نسبتهاي مخلوط و خواص مربوط به بتن حاصل داراي اهميت ويژه اي مي باشند .اين ويژگي عبارتست از توانايي سبكدانه ها در جذب مقادير زياد آب و همچنين امكان نفوذ مقداري از خمير تازه سيمان به درون منافذ باز ( سطحي ) ذرات سبكدانه (مخصوصا ذرات درشت تر ) در نتيجه اين جذب آب توسط سبكدانه ، وزن مخصوص آنها زيادتر از وزن مخصوص ذراتي مي شود كه در گرمچال خشك شده اند
روشهاي افزايش مقاومت بتن سبك :
كم بودن مقاومت بتن سبك عامل مهمي در محدود نمودن دامنه كاربرد اين نوع بتن و بهره گيري از امتيازات آن بوده است براي بدست آوردن بتن سبك با مقاومت زياد روشهاي زيادي مورد توجه قرار گرفته است
نكته : عامل موثر و مشترك در كليه اين پژوهشها مصرف ميكروسيليس در بتن مي باشد . در اينجا اجمالا به چند روش اشاره مي گردد :
تحقيقات مشترك V.Novokshchenov و W.Whitcomb 1- جهت افزايش مقاومت بتن سبك و بهبود ديگر خواص آن با استفاده از سبكدانه هاي سيليسي منبسط شده ، به اعتقاد آنان مقاومت بتن سبك تابعي از مقاومت سبكدانه ها و ملات است كه اين رابطه به صورت ذيل ارائه گرديد
fc = fm (vm)+fa (1-vm)
fc = مقاومت بتن fa = مقاومت سبكدانه
fm = مقاومت ملات vm = حجم نسبي ملات
بدين ترتيب مشاهده مي شود كه مي توان با افزايش مقاومت سبكدانه و مقاومت و حجم ملات مقاومت بتن سبك را افزايش داد

منبع: engineers - younger  .   blogfa

نگاهی به مبحث درز ها در كف سازی

نگاهی به مبحث « درز ها » در كف سازی

 

- پیش گفتار

عملكرد پوشش های بتنی تا حد زیادی به عملكرد رضایت بخش درزهای آنها بستگی دارد. طراحی محل درزها كه در واقع همراه با پیش بینی محل ترك خوردگی می باشد، نه تنها یك دانش كاربردی بلكه هنر ظریفی می باشد. دال های بتنی در معرض تغییر مكان های دائمی مختلف، از جمله تغییر مكان‌های ناشی از خشك شدن، انقباض و خزش می باشند. چنانچه در دال‌ها درزها به درستی تعبیه و طراحی نشوند نیروهای كششی ناشی از انقباض بتن باعث ترك خوردگی خواهد شد. مبحث ترك خوردگی در دال‌ها آنچنان مهم است كه بعضی از معماران و مشتریان ترك های انقباضی را نشانة گسیختگی دال می پندارند. بتن نیز مانند سایر مصالج با تغییر حرارت و رطوبت انبساط و انقباض می یابد. این تغییرات حجمی می توانند باعث ایجاد ترك خوردگی شوند. پیش بینی محل ترك و تعبیة درز در آن نقطه، از تمركز تنش و ترك خوردگی جلوگیری خواهد نمود. این درزها در واقع نیروهای به وجود آمده ناشی از تغییرات حرارتی و رطوبتی را باز توزیع و محو می نمایند. عدم وجود و یا كم تعداد بودن درزهای كنترلی باعث ایجاد ترك های نامرئی و البته مخرب می گردد.

اگر قرار باشد این درزها كاركرد ویژة خود را حفظ نمایند باید به درستی محل یابی و اجرا شوند. چنانچه اجزای یك مخلوط بتنی به درستی و به نحو یكنواختی با هم مخلوط شوند، حجم آن پس از اختلاط دارای بیشترین مقدار است. پس از این مرحله و همراه با تبخیر آب به علت حرارت محیط و نیز به سطح آمدن آب شركت نكرده در واكنش، به علت پدیده مویینگی، كاهش حجم بتن آغاز می شود. این كاهش حجم برای رسیدن بتن از حالت اشباع به حالت خشك تقریباً معادل 66/0 به ازای هر 100 فوت می باشد. باید توجه داشت اغلب خود پدیدة انقباض علت اصلی ترك خوردگی نمی باشد بلكه علت اصلی آن، قیود انقباضی و شرایط مقید بودن بتن می باشد. وجود اختلاف ارتفاع در سطح بتن ریزی، جنس سطح بتن ریزی و وجود دیوار و یا دیگر موانع سازه‌ای همگی از عواملی هستند كه در تعریف میزان مقید سازی سطح دخالت دارند. به طور كلی هر قیدی كه باعث ایجاد تمركز تنش در حین انقباض بتن شود، محركی برای ایجاد ترك می باشد مگر آنكه با تعبیة درزهای مناسب از وقوع ترك خوردگی جلوگیری نمود.

2- انقباض ناشی از خشك شدن

همان طور كه گفته شد، انقباض ناشی از خشك شدن یكی از عوامل مؤثر بر ترك خوردگی است. برای كاهش این انقباض می توان به موارد زیر توجه كرد:

·                 1- كاربرد نسبت آب به سیمان پایین تر

·               2- كاربرد حداقل ذرات ریزدانه در مقایسه با ذرات درشت تر. این مقدار حداقل برای دستیابی به  كاراریی مناسب و خصوصیات ماله خوری بتن تعیین می شود.

·                 3- انتخاب دانه های خوب دانه بندی شده و تمیز

·             4- كاربرد افزودنی های كاهندة آب به منظور كاهش نسبت آب به سیمان

·             5- كاربرد بتن با اسلامپ پایین

·                 6- تراكم مناسب بتن

·             7-     عمل آوری مناسب و پیوسته بتن بلافاصله پس از پرداخت سطح آن. این عمل ضمن آن كه حصول به مقاومت مورد نظر را تسریع می نماید، ترك های انقباضی را نیز كاهش می دهد.

3- انواع درزها

       3-1- درزهای انبساطی یا جداسازی

در واقع این درزها در یك محل مشخص تعبیه می شوند تا دال حین انبساط و یا حركت، به سازه های مجاورش صدمه نزند. هدف از كاربرد این درزها آن است كه امكان حركت آزادانه و مستقل قائم و افقی بین دال و سازه های مجاور بوجود آید. این سازه های مجاور می توانند دیوارها، ستون ها و پی ها و یا محل های بارگذاری باشند. حركت و درجة آزادی این المان های سازه ای نسبت به المان های مجاور برروی دال به علت متفاوت بودن شرایط تكیه گاهی متفاوت می باشد. لذا اگر دال به صورت صلب به ستون ها یا دیوارها متصل شود، ترك خوردگی محتمل خواهد بود. درزهای جداسازی ممكن است از نوع درزهای انبساطی باشند. به طور كلی این نوع درزها می توانند مربعی شكل یا دایروی نیز باشند. (مثلاً در اطراف ستون) مزیت شكل دایروی آن است كه در آن گوشه هایی كه محل تمركز تنش است، وجود ندارد. باید اذعان نمود كه امروزه طراحی های خوب و نگهداری مناسب درزهای ساخت و ساز (اجرایی)، نیاز به طراحی درزهای انبساطی را مگر در اطراف اجزاء ثابت ساختمان از بین برده است. حركت كف در طی زمان به تدریج درزهای انبساطی را می بندد و در نتیجه امر، ممكن است درزهای انقباضی مجاور باز شوند و درزگیرها و قفل و بست آنها دچار آسیب گردد.

عرض یك درز انبساطی به طور معمول 75/0 اینچ و یا بیشتر است. ابتدا در داخل درز به ارتفاع 75/0 تا 1 اینچ مصالح پركننده ریخته می شود و بقیه آن با مصالح درزگیر پر می شود. میلگردهای dowel به كار رفته در درزهای انبساطی باید از یك طرف با یك غلاف  (cap) مجهز شوند به نحوی كه در انتهای dowel فضای خالی ایجاد شود. این فضای خالی حركت dowel را حین انبساط دال جذب می‌نماید. ممكن است گاهی اوقات درزهای آزاد كنندة فشار (pressure relief joint) با درزهای انبساطی اشتباه شوند. این درزها كاركردی شبیه به درزهای انبساطی دارند و تنها فرق آنها این است كه آنها پس از ساخت اولیه كف و به منظور رها كردن فشار در مقابل سازه های دیگر و به منظور كاهش امكان بالقوه تخریب به وجود می آیند این درزها برای سازه های معمولی توصیه نمی شوند.

 

        3-2- درزهای ساخت و ساز (اجرایی)

این نوع درزها كه به درزهای سرد نیز معروفند(cold soint) برخلاف 2 نوع درز دیگر به منظور تسهیل حركت بتن و اجازة تغییر مكان آن ساخته نمی شوند بلكه معمولاً در پایان شیفت كاری یا روزكاری بالاجبار ساخته می شوند. البته نوع این درزها ممكن است بعدها به درزهای انقباضی یا درزهای طولی تبدیل شود.

 

3-3- درزهای كنترلی (انقباضی)

     تذكر: این درزها را "dummy joint" نیز می خوانند. این درزها محل ترك خوردگی ناشی از تغییر طول ابعاد دال بتنی را تنظیم می نماید به نحوی كه ترك ها به محل درزها منتقل می‌شوند. این درزها برای كنترل تركهایی است كه از تنش های كششی ـ خمشی به وجود آمده در بتن ناشی می‌شوند. این تنش ها خود ممكن است از عوامل مختلفی چون هیدراتاسیون سیمان، شرایط محیطی و بارهای عبوری استاتیكی و دینامیكی سرچشمه بگیرند. با توجه به آنكه تعداد این درزها زیاد است لذا اجرای آنها عملكرد بتن و كف پوش را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد.

بند 2-2-5 در آیین‌نامه ACI 224.3R تصریح می كند كه مرسوم است درزهای انقباضی در امتداد ردیف ستون ها اجرا شوند ولی به درزهای اضافی نیز نیاز می باشد. طراحی درزهای كنترلی كه درزهای انقباضی نیز خوانده می شود در دال های پوششی و در مكان هایی نظیر پلاژها، پاسیوها، سواره روها و پیاده روها و پاركینگ ها نیازمند توجه به چند موضوع اساسی است. از جمله این موارد انقباض ناشی از خشك شدن در حین عمل آوری اولیه، curling ناشی از اختلاف انقباض در بالا و پایین دال و تغییر مكان های حرارتی دال می باشند. به طور كاملاً تقریبی می توان گفت، بتنی با اسلامپ حدود 8 سانتیمتر به ازای هر 100 فوت طولی به اندازة 6/0 اینچ  انقباض خواهد داشت. ویژگی درزهای كنترلی خوب طراحی شده آن است كه ترك ها را دقیقاً به محل درز منتقل كرده و نقطة دیگری برروی دال ترك نخواهد خورد.

به طور كلی ویژگی های یك درز كنترلی (انقباضی) مناسب عبارت است از:

·            1- درزی كه به دال اجازة‌ دهد آزادانه منقبض شود.

·            2- اختلاف تغییر مكان عمودی دو طرف درز را محدود نماید.

·           3- توانایی انتقال برش از میان درز را داشته باشد.

·          4- توانایی ساخته شدن مطابق نقشة طراحی شدة قبلی را داشته باشد.

·           5- هزینة آن به صرفه بوده و اجرای آن نیاز به مهارت بالای كارگری نداشته باشد.

·           6- اجازه دهد كه بتن ریزی به طور پیوسته انجام شود و زمان زیادی در حالت انتظار برای بتن ریزی پانل های نواری منفرد به هدر نرود.

4- نكات مربوط به طراحی درزهای انقباضی و فواصل درزها

1.      1- بنا بر توصیة ACI (انجمن بتن آمریكا) و ACPA (انجمن پوشش های بتنی آمریكا) حداكثر فواصل درزها بین 24 برابر تا 36 برابر ضخامت دال می باشد. ACI تصریح می كنند این عدد برای بتن های با اسلامپ بالا (چنانچه حداكثر اندازة‌ دانه ها كمتر از 20 میلیمتر (ً 4/3) باشد) 24 برابر بوده ولی با كاهش اسلامپ بتن می توان فواصل درزها را تا 36 برابر ضخامت دال افزایش داد.

2.      حداكثر فواصل درزها به عدد 15 فوت محدود می شوند.

3.      پانل های تشكیل دهندة درزها باید حتی الامكان مربعی بوده و حداكثر نسبت طول به عرض آنها بنابر توصیة ACPA از 25/1 و بنابر توصیة ACI از 5/1 برابر، تجاوز نكند.

4.      بهتر است زاویة تقاطع درزها ْ90 باشد. باید از طراحی درزها با زاویة تقاطع كمتر از ْ60 جداً پرهیز نمود.

5.      عمق برش های زده شده در دا برای ایجاد درزهای انقباضی در جهت عرضی باید 4/1 ضخامت دال و در جهت طولی 3/1 ضخامت دال باشد. این عمق نباید كمتر از یك اینچ باشد.

6.      درزهای كم عرض‌تر اما با تعداد بیشتر نسبت به درزهای عریض‌تر اما با تعداد كمتر برتری دارند.

7.      در مورد پیاده روها فواصل این درزها معمولاً بین 5 تا 6 فوت می باشد. در مورد سواره روها، پاسیوها، پاركینگ ها به 15 فوت افزایش می یابد.

8.      زمانی كه از بتن مسلح در كف های پوششی استفاده می شود. لازم است فقط نیمی از المان های تسلیح از محل درزها عبور نمایند. (این امر به ایجاد یك صفحة ضعیف در محل یاد شده و تبدیل آن به درز كمك می كند)

5- تعیین فواصل درزها بر مبنای توصیه fhwa (انجمن بزرگ راههای آمریكا)

        5-1- عوامل مؤثر بر تعیین درزها (مطابق نظر fhwa)

تعیین فواصل درزها به عوامل بسیاری بستگی دارد كه می توان به موارد زیر اشاره كرد.

·          هزینه های اولیه

·            نوع دال (مسلح یا غیرمسلح)

·             مكانیسم انتقال بار

·             شرایط محلی

هر طراحی باید موارد زیر را در نظر داشته باشد.

·           1- اثرات حركات طولی دال بر مادة درزگیر و عملكرد ابزار انتقال بار

·           2- حداكثر طولی از دال كه در آن ترك های انقباضی ایجاد نمی شود.

·           3- میزان ترك خوردگی كه در یك پوشش بتنی مسلح قابل تحمل است. میزان تغییر طول دال در وهلة ‌اول تابع فاصلة‌ بین درزها و تغیرات حرارتی است.

  5-2- طراحی فاصله درز مطابق توصیه fhwa

خواص انبساطی دانه های به كار رفته در بتن و اصطكاك بستر و دال بر تغییر طول دال مؤثرند تغیر طول دال را می توان با فرمول زیر تقریب زد.

 تغییر طول مورد نیاز (اینچ)
 ضریب اصطكاك بستر (56/0 برای بسترهای تثبیت شده و 8/0 برای بسترهای دانه ای)
 طول دال (اینچ)
 ضریب انبساط حرارتی (جدول 2)
 حداكثر نوسان حرارتی (معمولاً از كم كردن دمای بتن در زمان بتن ریزی از درجة حرارت متوسط روزانة محل در ماه ژانویه (دی‌ماه) بدست می آید.)
 ضریب انقباض بتن (جدول 1)
در پروژه های مرمت و بازسازی به علت حذف پدیدة انقباض این ضریب حذف می شود.

	جدول 1 ـ ضرایب انقباض بتن
	مقادیر ضریب انقباض
مقاومت غیرمستقیم (psi)	ضریب انقباض
(یا كمتر) 300 ,/tr>	0.0008
400	0.0006
500	0.00045
600	0.00030
700	0.00020

 

 

	جدول 2ـ ضرایب انبساط حرارتی
	(10-6/ ْF) ضرایب انبساط حرارتی برای سنگدانه
كوارتز	6.6
ماسه سنگ	6.5
شن	6
گرانیت	5.3
بازالت	4.8
سنگ آهك	3.8

 

اگرچه برای فواصل بین درزها مقدار حداكثر 15 فوت توصیه می شود ولی عوامل دیگری چون شرایط آب و هوایی و سختی بستر و ضخامت پوشش براین مقدار حداكثر فاصله كه فراتر از آن باعث ایجاد ترك خوردگی در بتن می شود، تأثیر دارند. رابطه ای منطقی بین نسبت طول دال (L) به شعاع سختی نسبی و ترك خوردگی وجود دارد. شعاع سختی نسبی كمیتی است كه توسط وسترگارد برای یافتن ارتباط بین سختی فونداسیون و سختی خمشی دال ارائه گردید:

(in) = شعاع سختی نسبی
E = مدول الاستیستة‌ بتن
h = ضخامت كف
= ضریب پوآسون كف پوش
k = ضریب عكس العمل خاك

با افزایش نسبت از 5 ترك های عرضی به شدت افزایش خواهد یافت لذا با محدود كردن به مقدار حداكثر فاصله درزها به دست می آید. این فاصله با افزایش ضخامت افزایش می یابد ولی با سخت تر شدن شرایط تكیه گاهی كاهش می یابد.

6- خواص ماده درزگیر

  6-1- توصیه ACI

مبحث 5-2-4-4 از ACI 302.1R در مورد درزگیری تصریح می كند كه درزگیری برای تأمین اهداف زیر انجام می شود:

·         1- مانع نفوذ آب به داخل بتن شود. این آب در فصول سرد یخ بسته و مشكلاتی پدید می آورد. همچنین باعث خوردگی فولاد می شود.

·           2- بهبود عملكرد درز

·           3- تسریع و تسهیل در تمیز كردن درز

ACI 302.1R توصیه می كنند كه درزها در كف پوش های صنعتی كه در معرض ترافیك چرخ های سنگین قرار دارند با مصالحی نظیر اپوكسی پر شوند. این مصالح باید تكیه گاه مناسبی برای درز بوده و در مقابل سایش مقاومت خوبی داشته باشند. لازم است مصالح پركننده دارای سختی حداقل shore A 50 داشته باشند و كشش طولی آنها حداقل 6% باشد. پركردن درزها بین 3 تا 6 ماه پس از ساخت درز انجام می شود. درزهای الاستیك پیش ساخته (performed elastic) در مواقعی به كار می روند كه درز در معرض ترافیك چرخ های سخت و كوچك قرار نداشته باشد.

6-2- شكل درز و خواص درزگیر بنا به توصیه FHWA

•         1- هدف از كاربرد درزگیر جلوگیری از نفوذ آب و مصالح غیرقابل تراكم به داخل درز می باشد. اگر چه نتوان ورود آب را به طور كامل از بین برد، لاكم لازم است مقدار آن به حداقل برسد. نفوذ آب باعث تخریب درز می گردد. مصالح غیرقابل تراكم نیز از نزدیك شدن لبة درزها در حین انبساط دال جلوگیری كرده و به تخریب درز می انجامد.

•2- خواص مادة درزگیر، تأثیر بسزائی بر عملكرد درز خواهد شد. مواد درزگیر درجة بالا نظیر سیلیكون و درزگیرهای فشاری پیش ساخته برای درزگیری همة انواع درزها توصیه می شوند. از آنجا كه این مصالح گرانتر هستند، طول عمر مفید بیشتری دارند.

•3- در مواردی كه از سیلیكون به عنوان درزگیر استفاده می شود. یك ضریب شكل 1:2 توصیه می شود. حداكثر ضریب شكل نباید از نسبت 1:1 تجاوز نماید. برای نتایج بهتر، عرض حداقل درزگیر باید ً4/1 تا 375/0 اینچ پایین تر از سطح پوشش نهایی باشد به نحوی كه سطح درز در معرض سایش ترافیك عبوری قرار نگیرد. لازم است در زیر ماده درزگیر و در كف درز از یك میلة تكیه گاهی استفاده شود تا ضریب شكل مناسب برای درزگیر حاصل گردد و در عین حال مادة درزگیر به كف درز نچسبد. این میله می تواند از جنس فوم پلی اورتان و دارای قطر تقریبی 25 درصد بزرگتر از عرض درز باشد.

•4- وقتی از درزگیرهای فشاری پیش ساخته استفاده می شود، درز را باید به نحوی طراحی نمود كه درزگیر همیشه دارای كرنشی معادل 20تا 50 درصد باشد. سطح این مادة درزگیر لازم است 125/0 اینچ تا 375/0 اینچ پایین تر از سطح روكش نهایی باشد تا از ترافیك عبوری در امان باشد.

7- طراحی عرض درز بر مبنای توصیه SPEC

7-1- طراحی درزهای حركتی در دال ها

•         1- ضریب جذب (تغییر طول) : میزان حركتی است كه مادة درزگیر الاستومریك بدون آسیب زدن به مادة پوش دهنده تحمل می كند و معمولاً بر حسب درصدی از عرض درز و یا یك كسر بیان می شود.

•         2- ضریب انبساط حرارتی خطی: مصالحی نظیر فولاد، شیشه و آجر و بتن دارای ضرایب انبساط حرارتی كوچك هستند در حالتی ضریب انبساط آلومینیوم حدود 2 برابر آنهاست. بعضی از مصالح مثل چوب و سنگ در جهات مختلف دارای ضرایب مختلفی هستند. تذكر: در موقع محاسبة انبساط باید تغییر حرارت خود جسم و نه محیط اطراف بررسی شود. به طور مثال ممكن است دمای محیط در كویت در تابستان cْ 50 گزارش شود درحالیكه مثلاً دمای بتن به cْ 75 رسیده باشد.

  7-2- محاسبه عرض ترك كل تغییر طول= L × B × Tr + كل تغییر طول= عرض ترك

	جدول 3- ضرایب انبساط حرارتی
مصالح	ضریب انبساط حرارتی
آجر رسی	5.0
بتن	11.7
فولاد سازه ای	12.1
شیشه	9.1
صفحات اكریلیك	90 - 70

8- انتقال بار از میان درز

8-1- قفل و بست دانه ها

قفل و بست دانه ها از اصطكاك برشی در وجوه نامنظم ترك شكل گرفته در محل برش زده شده تأمین می گردد. آب و هوا و سختی دانه ها بر بازدهی انتقال بار مؤثرند. با كاربرد دانه های سخت تر. بزرگ، با دوام و گوشه دار می توان این بازدهی را افزایش داد. بسترهای تثبیت شده نیز می تواند بازدهی انتقال بار افزایش دهند. با این حال با افزایش عرض ترك اعمال و بارهای دینامیكی قفل و بست دانه ها كاهش می یابد. لذا توصیه می شود كه حساب كردن روی قفل و بست دانه ها در مواردی صورت پذیرد كه ترافیك عبوری سبك باشد. برای استفاده از قفل و بست عرض ترك باید به 0.04 اینچ محدود شود، دانه های خرد شده و نیز دانه بندی درست بهتر می تواند بار را منتقل نماید. (ACI 302.1R)

 8-2- dowel bars

توصیه می شود قطر حداقل dowel bar ها ، D/3 باشد كه D ضخامت پوشش می باشد. با این حال، قطر dowel نباید كمتر از اینچ باشد. همچنین توصیه می شود كه dowelهای با طول َ18 در فواصل َ12 به كار روند. این dowel ها باید در نصف عمق دال قرار گیرند. عملكرد dowelها، تركیبی از عملكرد برشی و خمشی خواهد بود. Dowel ها باید موازی یكدیگر و موازی طول دال كار گذاشته شوند. برای آنكه dowelها  بتنواند، آزادانه حركت افقی داشته باشد، در حداقل یك طرف درز نباید به بتن بچسبد و لازم است در داخل غلاف (cap) قرار گیرد. تنها باید از dowel های مسطح استفاده نمود. برای جلوگیری از چسبیدن dowel می توان آنها را چرب نمود یا روكش كرد.     (ACI 302.1R) علت این مسأله را این گونه بیان می‌كند كه 2 دال بتوانند مستقل از هم حركت كنند و تنش های كمتری ایجاد شود. تنها یك پوشش روغنی نازك برای این منظور كافی است زیرا پوشش ضخیم تر باعث ایجاد حفرات در اطراف dowel می شود.

9- روشهای ساخت درزها

9-1- روشهای ساخت درزها

سه روش عمده برای ساخت درزها عبارتند از:

• 1- قرار دادن (control – joint products) در داخل بتن در حین زمان بتن ریزی
• 2- استفاده از شیارزن دستی در بتن تازه ریخته
•  3- برش بتن پس از گیرش ابتدایی

از مزایای كاربرد (C.j.P) در طی بتن ریزی آن است كه همزمان با انقباض بتن درزها به وجود آمده و به كار می‌افتد. از مشكلات استفاده از (C.j.P) اجرای آن است زیرا صاف نگه داشتن لبة آنها و قرارگیری مناسب آنها نیاز به مهارت ویژه ای دارد. از مزایای ایجاد درزها در بتن تازه ریخته شده، آن است كه به محض آنكه نیروهای انقباضی به وجود می آیند این درزها نیز به كار می افتند ولی اجرای آنها دشوار می باشد. كارگران باید دقت كافی به خرج دهند كه عمق شیار حداقل 25/0 ضخامت لایه باشد. اما اگر از روش برش بتن (كه گیرش اولیه یافته است) استفاده شود می توان در طرح درزبندی دقت مناسبی اعمال كرد و لایه را تا عمق مورد نظر برش داد. در این روش باید زمان برش را به دقت تنظیم نمود چون در صورت تأخیر ممكن است، ترك خوردگی هرچند نامرئی در بتن آغاز شود. بر مبنای توصیة ACI زمان برش زدن به 3 عامل بستگی دارد:

• 1- قبل از آنكه بتن سرد شود.
•  2- به محص آنكه سطح بتن به آن اندازه سفت شود كه تحت اثر پره ها آسیب نبیند.
• 3- قبل از آنكه ترك های تصادفی و انقباضی در بتن ظاهر شود.

        9-2- انواع روشهای برش

• 1- early entry cut dry cut بین 1 تا 4 ساعت پس از پرداخت سطح انجام می شود. عمق آنها از saw-cuting كمتر است ولی حداقل 1 اینچ می باشد.

2- Saw – cuting بین 4 تا 12 ساعت پس از پرداخت سطح بتن انجام می شود.

 9-3- نكات مربوط به برش زدن بتن

در مورد برش زدن دالهای بتنی توجه به نكات زیر الزامی است:

 •1- برش درزهای انقباضی و طولی شامل یك عملیات 2 مرحله ای است. در مرحلة اول در محل از پیش تعیین شده، ترك ایجاد خواهد شد. عمق آن باید كافی بوده و با پره ای به عرض 125/0 اینچ برش زده شود. برش مرحلة‌ دوم ضریب شكل مورد نیاز برای مادة درزگیر را تأمین می نماید. این مرحله را می توان هر زمانی قبل از درزگیری انجام داد. توصیه می شود در فواصل زمانی منظم قطر پره اندازه گیری شود.

 •2- تعیین زمان انجام برش اولیه چه در مورد درزهای عرضی و چه درزهای طولی در جلوگیری از وقوع ترك های انقباضی غیرقابل كنترل بسیار تعیین كننده است. زمان آغاز عملیات زمانی است كه از یك طرف بتن به اندازه كافی سخت شده باشد كه بتواند وزن ابزار برش را تحمل نماید و هم اینكه از Ravelling در طی عملیات برش جلوگیری نماید.

 •3-  تمام درزها را باید در طی 12 ساعت پس از بتن ریزی برش داد. برش بتن ساخته شده برروی بستر قدیمی باید زودتر انجام شود. این مسأله در شرایط هوای گرم بحرانی تر می باشد. عملیات برش پس از آغاز باید به صورت پیوسته ادامه یابد و تنها در صورت آغاز Ravelling متوقف شود.      

 •4- برای درزهای انقباضی عرضی، برش اولیه D/3 توصیه می شود (به خصوص اگر ضخامت دال بیشتر از ً10 باشد). تحت هیچ شرایطی نباید عمق كف كمتر از D/4 باشد. درزهای انقباضی عرضی باید در مرحله اولیه به طور متوالی برش داده شوند. ابعاد درزها به جنس و خواص مصالح درزگیر و تغییر طول بتن ستگی دارد.

 •5- برای درزهای طولی، یك برش اولیه حداقل به عمق D/3 لازم است. حداكثر عمق برش باید مقداری باشد كه به آرماتورها و میل مهارها صدمه ای نرسد. لازم است برش نهایی حداقل عرض 375/0 اینچ و عمق یك اینچ داشته باشد.

 •6- درسالهای اخیر از اره های موتور الكتریكی یا بنزینی مجهز به قطعات سایندة نشكن و یا تیغه های مته الماسی برای برش استفاده شده است. تیغه مته الماسی سطح را چنان به سرعت برش می دهد كه مانع از آسیب دیدن و ترك خوردن آن توسط عمل برش می شود.

 • 7- پرة شیاز زن معمولاً V شكل بوده و از جنس فلز به طول ً6 و عرض ً3 تا ً4 ساخته می شوند. شكل V شكل آنها به این خاطر است كه از پوسته شدن بتن در محل فشار پره و سوراخ كردن جلوگیری شود.

 • 8- به منظور مؤثر كردن عملكرد درزهای انقباضی توصیه می شود كه عمق آنها حداقل 75/0 اینچ و در حالت ایده‌آل یك اینچ باشد.

 •9- درزهای ساخت شده با روش برش زدن باید یكنواخت بوده و لبه های آن صاف و تیز باشد.

 •10- در این روش برای خنك كردن پره ها لازم است از جریان مداوم آب به اندازة تقریبی 5/2 گالون در دقیقه استفاده شود.

  •11- چنانچه در دال بتنی از شبكه سیمی استفاده شده باشد باید آنها را در مكان های درزهای انقباضی قطع كرد. البته این شبكه مانع از ترك خوردگی نمی شود ولی ترك ها را به هم نزدیك می سازد.

بتن سبک هوادار

بتن سبک هوادار

بتن سبك تا كنون ( در ایران ) بصـورت سنتی و با استفاده از دانه های سبك وزن مانند پوكه های معـدنی ،‌پوكه صنـعتی وبتن سبك گازی تولید شده است و هر كدام از نظر جذب رطوبت ، تخریب طبیعت و ... معایبی دارند. ولی در حال حاضر در دنیا نوعی بتن سبك با تزریق حباب هوا به مخلوط ماسه و سیـمان تولید مـی شود كه علاوه برهر چه سبكتر شدن بتن ، ساز گاری كامل با طبیعت و محیط زیست را دارا می باشد.
امروزه در دنیای صنعت ساختـمان با وجـود بتن سبك دارای تــحولاتی شـده كه متاسـفانه در كشـور ما به چشـم نمی خورد.

بتن سبک هوادار

بتن سبك تا كنون ( در ایران ) بصـورت سنتی و با استفاده از دانه های سبك وزن مانند پوكه های معـدنی ،‌پوكه صنـعتی وبتن سبك گازی تولید شده است و هر كدام از نظر جذب رطوبت ، تخریب طبیعت و ... معایبی دارند. ولی در حال حاضر در دنیا نوعی بتن سبك با تزریق حباب هوا به مخلوط ماسه و سیـمان تولید مـی شود كه علاوه برهر چه سبكتر شدن بتن ، ساز گاری كامل با طبیعت و محیط زیست را دارا می باشد. امروزه در دنیای صنعت ساختـمان با وجـود بتن سبك دارای تــحولاتی شـده كه متاسـفانه در كشـور ما به چشـم نمی خورد.


استفاده از بتن سبك در ساختمان از دو جهت حائز اهمیت است :
اولاً‌: سبك كردن وزن ساختمان

ثانیا: صرفه جویی در مصرف انرژی كه به لحاظ اقتصادی نیز جایگاه خاصی دارد.

از بتن سبك ( فوم سٍم) جـهت مصـارف مختلف در ساختـمان می توان استـفاده كرد چرا كه می توان از آن به لحـاظ خواص فیزیكی منحصر بفردش بتنی عایق ، با كیفیت و همچنین با مقــاومت لازم ارائه كرد . این بتن از تركیب سیمان ، ماسه ، آب و فــوم با درصـد های مختلـف ( بسـته به نیاز) تشــكیل می شـود كه با یـك سری دستگا ه های مخصوص آماده می گردد و می توان از آن بصورت در جا و یا در قالبهای مختلف استفاده نمود . از این نوع بتن می توان ، بتنی با وزن مخصوص 300 الی 1600 كیلو گرم برمتر مكعب ساخت . ( بتن معمولی حدود 2400 كیلو گرم بر متر مكعب می باشد) ضمناً‌هر گونه نازك كاری براحتی روی آن قابل اجراست و چسبندگی بسیار خوبی با سیمان و گچ دارد.



خصوصیات بتن سبك :
صرفه جویی اقتصادی : استفاده از بتن سبك ( فوم سٍم ) مخارج ساختمـان را به میزان قابل توجـه ای كاهش می دهد كه می توان از دو جهت بررسی نمود:

‌كاهش بار مرده ساختمان : این عامل باعث كاهش هزینه اسكلت و همچنین فنداسیون می گردد . نكته : كاهش بار مرده ساختمان ، خسارت كمتری در زمان زلزله در پی خواهد داشت.

صرفه جویی در مصرف انرژی : با توجه به راحتی در عمل بریدن و سوراخ كردن این نوع بتن شاهد كاهش هزینه اجرا تاسیسات خواهیم بود و در زمان بهره برداری از ساختـمان نیز بعلت عایق بودن بدنه ساختمان ، كاهش هزینه قابل توجه ای در بر خواهد داشت .

عایق گرما ، سرماو صدا: بتن سبك ( فوم سٍم ) بعلت پائـین بودن وزن مخصوص و همـچنین متخلخل بودن آن یك عایـق مناسب برای گرما ، ســرما و صـدا می باشد و به همیـن علت باعث صرفه جـویی در استفاده از وسائل گرما زا وسـرما زا می گردد .( ضریب انتقال حرارت فوم سٍم بین 65./0 تا 5/. می باشد ولی بتن معمولی بین 3/1 تا 7/1 است)همچنین عایق صدابودن این نوع بتن باعث جلوگیری از ورود صداهای اضافی می گردد كه بعنوان یك فاكتور فاهی مورد توجه طراحان می باشد.

مقاوم در مقابل یخ زدگی : یكی ازخصوصیات این بتن عدم نفوذ پذیری آب( رطوبت) در آن می باشدكه خود باعث عدم یخ زدگی و فرسایش ناشی از آن می گردد و در نتیجه دارای طول عمر بیشتری برای مناطق سردسیر می باشد .

مقاوم در مقابل آتش : این نوع بتن ( فوم سٍم ) در مقابل آتش مقاومت فـوق العاده ای دارد ، بطوریكه یـك دیوار با ضخامت 8 سانتی متر با وزن مخصوص 600 تا 800 كیلو می تواند تا 1200 درجه سانتیگـراد را تحمل نماید و قاعد تاًدر وزن های كمتر غیرقابل احتراق می باشد .

سهولت در حمل ونقل قطعات پیش ساخته : قطعات پیش ساخته با بتن سبك نسبت به قطعات بتنی معمولی هزینه ی ترانسپورت كمتری دارد و همچنین نسبت آنهاآسانتر است . قابل برش بودن : این نوع بتن در وزنهای 600 الی 900 براحتی با اره بخاری بریده می شود كه كارهای بنایی و همچنین سیم كشی وتاسیسات بسیار سریع و راحت صورت می گیرد .



بتن سبک EPS
برای اولین‏بار در كشور و با بهره‏گیری دانش فنی كشور آلمان, بتن سبك EPS توسط تولیدكنندگان ایرانی ساخته شد. بتن EPS كه در سال 1349 برای اولین بار توسط مهندس شهربراز فرح مهر (پدر بتن ایران) وارد كشور شد, توسط این متخصص صنعت بتن طراحی و با استفاده از ماشین‏آلات داخلی ساخته شد. این محصول كه مخلوطی از سه ماده سیمان, ماسه و گرانول EPS است. در وزن‏های مختلفی اعم از 450 كیلو و 1500 كیلو در مترمكعب قابل ارایه برای ساختمان‏سازی است. گفته می‏شود؛ محصول فوق ضد حریق, ضد زلزله و با تبادل حرارتی بسیار عالی بوده و سبب تعدیل وزن تیرآهن و فونداسیون در ساختمان شده و توجیه اقتصادی بسیار بالایی خواهد شد. از دیگر مشخصات این محصول می‏توان به عایق صدا, سرعت عمل سه برابر آجر و سفال و عدم نیاز به خاك گچ و ملات ماسه و سیمان در نصب اشاره كرد. تولیدكنندگان این محصول معتقدند؛ تمامی جزئیات بتن سبك EPS در كشور فراهم شده و هیچ وابستگی به خارج در حال حاضر وجود ندارد. آنها همچنین, از تولید انبوه این محصول در آینده‏ای نه چندان دور و پس از به ثبت رسیدن آن به صورت روزانه خبر دادند. گفتنی است, ماشین‏آلات تولید این محصول نیز در صورت وجود امكانات مالی قابل تولید در كشور خواهد بود. لازم به ذكر است, استفاده از بتن EPS 30 تا 40 درصد هزینه‏های ساختمان را كاهش داده و از آنجایی كه عایق حرارتی بوده, بهینه‏سازی مصرف سوخت را نیز به همراه خواهد داشت. محصول فوق قابلیت نصب رنگ روغن, پلاستیك , كنیتكس, چسب موكت و كاشی را نیز داراست.



كاربرد بتن سبك ( فوم سِم ) در ساختمان :
شیب بندی پشت بام :بهترین مصالـح به لـحاظ سبـكی ، محكمی و همچنین اقتــصادی بـرای شیـب بندی بتن فوم سٍم می باشد و می توان آن را به صورت یكپارچه استفاده نمود .(بتن با وزن 300 الی 400كیلو ) ·


كف بندی طبقات : با توجه به خصوصیات فوم سٍم می توان بعد از اتمام كار تا سیسات ،تمامی كـف طبقات، محوطه و بالــكن ساختمان را با آن پوشانیدوعملیات بعدی را روی آن انجام داد.(بتن با وزن 300 الی 400 كیلو گرم) ·

بلوكهای غیر بار بر : با بــلوكهای تو پـر فــوم ســٍم می تــوان( بـا ابـعاد دلخـواه ) تــمام تیغـه بنـدیهـا،دیوار های جــدا كنــــنده ساختـمان رابـا استفاده از چسب بتن یـا ملات بتن انجام داد.بااستفاده از اینبلوكهاعلاوه برجلو گیری ازسنگین شدن ساختمان،عملیات حمل ونصب نیزبسیار سریع صورت می گیرد و دستمزد كمتری هزینه می شود . و پـس از اجـرای صحـیح دیــوار می توان مستقیـماً روی آن گچ یا دیگر پوششهای دلخواه را انجام داد.( وزن مخصوص 600 الی 800 كیلو ) ·

دیوار های جدا كننده یكپارچه : از این بتن می توان پنـلهای جدا كننـده مسلح ساخـت كه برای دیوار محوطه، نماهای ساختمـان ، دیـوار سوله و ...كاربرد دارد .همچنین بعلـت خصوصـیات عایـق بودن این بتــن می توان از آن برای دیوارهای سرد خانه ها ،گرم خانه ها( موتور خانه)سالنهای ضدصدا بصورت یكپارچه با قالب بندی عمری استفاده نمود.( وزن مخصوص 1200 كیلو )

كاربرد های دیگر بتن سبك ( فوم سِم ): عایق سازی لوله های حرارتی و برودتی · عایق سازی لوله های گاز و كابلهای برق · جایگزین بتن سبك هوادار بجای خاك در پشت دیوارهای حائل · پوشش سازهای زیر زمینی بجای خاك مانند كانال های زیر زمینی · استفاده در راه ، پل ، تونل ، فرودگاه ، سد سازی و ... · استفاده در ساخت فضاهای سبز · ساخت قطعات تزئینی ( مجسمه سازی ) · قابلیت استفاده ازبتن فوم سِم درساخت ساختمانهای پیش ساخت

MANUAL FOR ENGINEERED WOOD CONSTRUCTION

منبع : awc

MANUAL FOR ENGINEERED WOOD CONSTRUCTION

ASD/LRFD

American Forest & Paper Association

American Wood Council

2005 EDITION

در فرمت پي دي اف

به حجم 463 كيلوبايت

Download

زندگینامه سقراط

زندگینامه سقراط

سقراط‚ مشهور ترين فيلسوف يونان قديم است. او در سال 499قبل از ميلاد مسيح ‚ در آتن به دنيا آمد و پس ازهفتاد سال عمر ‚ در سال 399  قبل از ميلاد به جرم دفاع از حقيقت كشته شد . در تاريخ فلسفه غرب ‚سقراط اسرارآميز ترين و بزرگ ترين چهره است .او حتي يك سطر ننوشت ‚ ولي بااين همه ‚ يكي ازفيلسوفاني است كه برانديشه انسان اروپايي تأثير زيادي گذاشت .

سقراط ازنظرقيافه ،ظاهري زشت داشت ، اما باطنش دلپذير بود . او بيش تر عمرش را درميدان ها و بازارچه هاي شهر آتن به گفت وگو با مردم مي گذراند و سعي داشت ازاين راه ، گره هاي ذهني آن ها را باز كند واشتباهاتشان را آشكار سازد تا به سوي حق وحقيقت راهنمايي شوند . جوانان آتن، سقراط را بسيار دوست داشتند چون او با اين كه حكيم و فيلسوفي بزرگ بود، بسيار فروتن ، متواضع وخوش برخورد بود.او هرگز ادعاي دانايي نمي كرد، بلكه خود را دوستدار دانش و حكمت مي شمرد .

آغاز فلسفه او اعتراف به ناداني است. او مي گفت : «من تنها يك چيز مي دانم وآن اين كه هيچ چيز نمي دانم ‌‌‌. »

 

اطلاعات ما  درباره زندگي و عقايد فلسفي سقراط ، از راه مطالعه نوشته هاي شاگردش افلاطون است . افلاطون شماري گفت و گو يا بحث هاي نمايش گونه ، درباره فلسفه نوشت و درآن ها به شرح و توضيح بحث ها و نظريه هاي استادش سقراط پرداخت.

قبل از سقراط ، فيلسوفاني چون تالس ، هراكيتوس ، پارمنيدس و فيثاغورس زندگي  مي كردند كه مشهور به فلاسفه «طبيعي» بودند .فلسفه آنان چيزي جز جهان شناسي نبود.آن ها بيش از  هر چيز در فكر جهان طبيعي و رويدادهاي طبيعي بودند و مي كوشيدند تا اصل هستي و ماده همه اشياي جهان (مادة المواد) را بشناسند و بدانند كه اصل و ماده اشياي جهان چيست؟ 

سقراط تلاش فيلسوفان طبيعي را تحسين مي كرد و مي گفت : «اين ها خوب است ولي يك فيلسوف ، موضوعي بسيار جالب تر و شايسته تر از درختان ، سنگ ها وستارگان دارد كه بايد به آن بينديشد وآن روح انساني است .» از نظر سقراط اين كه انسان چيست وچه مي تواند بشنود؟مهم تر از پرداختن به طبيعت بود . او درباره روح انسان تحقيق  مي كرد. وي فرضيات را كشف مي كرد و روشن مي ساخت و با طرح سؤال ، دربارة آنچه مردم به آن يقين داشتند ، شك و ترديد ايجاد مي كرد. روش سقراط در تعليم فلسفه كه آن رااز راه گفت و گو انجام مي داد ، تظاهربه ناداني بود و وانمود مي كرد مايل است ازمخاطب چيزي بياموزد. درابتداي گفت و گو او فقط سوال مي كرد ، انگار كه هيج  نمي داند ، بعد فرد مخاطب خودرا در وضعيتي قرارمي داد كه او به ضعف عقيده و استدلال خود پي مي بردو ناچار مي شد درمقابل منطق صحيح وحرف حق او تسليم شود. سقراط مي گفت : « همان طور كه ماما كمك مي كند تا بچه به دنيا بيايد من هم وظيفه دارم كه ديگران را ياري دهم تا فكر صحيح وبينش درست به دنيا بياورند .» او معتقد بود كه درك واقعي از درون انسان مي آيد و ديگري نمي تواند آن رابه ما بدهد.            

كار اصلي سقراط مبارزه فرهنگي با تعليمات باطل ومسموم «سوفسطائيان»بود .سوفسطائيان عده اي فيلسوف دوره گرد بودند كه به آتن هجوم آوردند وازراه درس دادن به مردم عقيده داشتند انسان قدرت اين را ندارد كه حقيقت معماي طبيعت و جهان را دريابد و بنابراين ، نبايد به خود زحمت بدهد و به دنبال چيزي برود كه هر گز نمي تواند بيابد . سوفسطائيان مي گفتند :«حقيقت ثابتي وجود ندارد وهر كس بايد امور را بر حسب

طب ونيازهاي خود بسنجد وتفسير كند .» تشخيص اين كه حق وباطل يا خوب و بد چيست ، درتوان انسان نيست .

با اين فرضيه سوفسطائيان به مردم مي آموختند كه چگونه در مجادلات و منازعات ، خوب و قانع كننده سخن بگويند وحق را باطل و باطل را حق جلوه دهند تا پيروزشوند.سقراط از اين وضع بسيار ناراحت بود . او اعتقاد داشت كه حق و نا حق يا خوب وبد ذاتي است و ربطي به تفسير انسان ها ندارد. او مي گفت:«انسان مي تواند با نيروي عقل خود نيكي و بدي رااز يكديگر باز شناسد .» او اين عقايد رااز راه بحث و گفت وگو به مردم منتقل  مي كرد تا نا درستي گفته هايي سوفسطائيان را آشكار سازد و نشان دهد كه حق و باطل  يا خوب و بد حقايقي ثابت وذاتي هستند و خواست و سليقه افراد جامعه نمي تواند و نبايد آن ها را دگرگون كند.            

سقراط برخلاف مردم آتن كه به چند  خدا (خدايان اولمپ) متعقد بودند، خداي يگانه را مي پرستيد و اعتقاد داشت كه مرگ پا يان زندگي نيست . اين فيلسوف خدا پرست به خاطر تبليغ افكارش در بين مردم و روشن ساختن ذهن جوانان آتن درسال 399قبلا ازميلاد، به نوشیدن «زهر شوكران» محكوم شدو بدون طلب عفو يا درخواست بخشش، جام شوكران (نوعی سم) را سر كشيد.

سقراط در حال نوشیدن جام شوکران

نظر سقراط در باب هنر

 

سقراط در خصوص زیبایی اشاره می‌کند که وقتی چیزی زیباست، یگانه علت آن زیبایی آن است که از " خود زیبایی" چیزی در آن نهفته است. به عبارتی دیگر، او برای زیبایی یک منشاء الوهی قائل است، به این معنا که زیبایی را برآمده از یک عرصه یا مکانی می‌داند. او معتقد است که: ۱. زیبایی الوهی است. ۲. ماهیت واحد و یگانه زیبایی، همچون یک کلّ متشکل از اجزاء و عناصر متعدد است. این ماهیت یگانه و واحد در درون خود حالتی متکثر و تجزیه شونده دارد. اگر زیبایی را تنها و واحد فرض کنیم، این زیبایی به یک شیء تعلق می‌گیرد اما ما بسیاری پدیده‌های زیبا داریم که از جنبه‌های متفاوت زیبا هستند و این نیست جز خود زیبایی که در بسیاری پدیده‌ها حلول می‌کند. همان‌طور که در معرفت اسلامی فتبارک الله احسن الخالقین داریم. معنای سقراطی این گزینه به نسبی‌گرایی ارجاع داده می‌شود. ۳. در مباحثه‌ای که با سیمیاس و کبس دارد ( در رساله فیدون که افلاطون آن را از زبان فیدون نقل کرده است.) به یکی از تعاریف زیبایی که عبارت است از لذت بصری و شنیداری پرداخته است. مانند تصاویر و چهره‌های زیبایی که می‌بینیم و این لذت از زیبایی است. اساس حس‌گرایی و تجربه‌گرایی سقراط در این جا مطرح می‌شود که اساس زیبایی را در لذت تجربی و حسی تعریف می‌کند. اما خود لذت در شنیدن و دیدن خلاصه نمی‌شود، پس زیبایی را می‌توان حاصل از سایر افعال نیز دانست. به عبارت دیگر لذت معنوی، لذت تجربی ، لذت حسی و غیره. ۴. زیبایی از دید سقراط امری ماهوی و ذاتی است، که به صورت عنصر لاینفک پدیده‌ها در آمده است، همین‌طور سقراط آن را عارضی می‌داند. او می‌گوید : زیبایی همچون تابشی از منشا الوهی است پس عارضی است. در هر پدیده یا شیء، یک ماده مستعد ( طبیعت، ماهیت و یا جنم) وجود دارد. به تعبیری زمینه و بستر مستعد و پذیرای گرفتن کیفیت زیبایی وجود دارد. تا این بستر در شیء وجود نداشته باشد، هیچ شیء زیبایی نخواهیم داشت. اما وجود این پرتو نیز ضروری است. که البته، ماده مستعد همان خود زیبایی است.

جوهر « بهسازی لرزه ای » وفرق آن با « مقاومسازی » چیست ؟

جوهر « بهسازی لرزه ای » وفرق آن با « مقاومسازی »  چیست ؟

 « بهسازی لرزه ای »  (Seismic Rehabilitation) بیانگرمفهومی مرکب از دو مفهوم دیگر به شرح زیر است :
 اول، « بهسازی » ، که مفهومی است گسترده و فراگیر و دارای وجوه مختلف و متعدد
 
دوم، «  لرزه ای »  که مشخص می کند چه نوع بهسازی مورد نظر است. برای شناخت « بهسازی لرزه ای » باید دو مفهوم فوق مورد بررسی و واکاوی قرار داده شوند تا بتوان با نگاه کردن به امر « بهسازی لرزه ای » از زوایای مختلف، جوهراصلی آن را دریافت.

1-  بهســـازی

 « بهسازی »  (Rehabilitation) درلغت به مفهوم بهتر کردن،  اصلاح یا بهبود بخشیدن به وضعی یا شرایطی است .

 در صنعت ساختمان، بهسازی برحسب تعریف ، ایجاد قابلیت انجام وظیفه یا وظائفی است در ساختمان، سازة ساختمان یا اجزا (Components) و عناصر (Elements) آن ، که در وضع موجود قادر به انجام تمام و کمال آن وظیفه یا وظائف نیستند.

در این تعریف :

 -  منظور از « ساختمان » (construction) هر فضائی است که برای زیست ، کار ، خدمات ، تولید، ارتباطات ، جابه جا شدن انسانها و حمل ونقل تولیدات صنعتی و کشاورزی حاصل از کار انسانها، ساخته می شود.
- « سازه»  (Structure) مجموعه آن  « اجزا »   (Components) و « عنــــاصـر» (Elements) ساختمان است که بارها و اثر عاملهای دیگر را از قسمتهای مختلف ساختمان گرفته و به زمین منتقل می سازند.

- عدم توانائی ساختمان برای انجام وظیفه، که دراین تعریف مورد اشاره قرارگرفته، ممکن است ناشی از نارسائی طرح، نامناسب بودن اجرا، بهره برداری بی ضابطه یا فروپایگی ساختمان، سازه ساختمان یا اجراو عناصر آن در اثر از دست رفتن مشخصه های مصالح و تجهیزات به دلائل مختلف از جمله اثر فرساینده زمان،  سانحه، حادثه یا عوامل دیگر ، یا حاصل تغییر و تحول در شرایط زیست و کار وسنگین تر شدن وظائف مورد انتظار از ساختمان باشد.
 اگر بهسازی به منظور جبران فروپایگی و برگرداندن ساختمان، سازه ساختمان یا اجرا وعناصر آن به وضع اولیه باشد، « اعاده کیفیت » یا « اعادة وضع»  (Retrofitting) گفته می شود.

اگر بهسازی به منظور پاسخگوئی به تغییر و تحول شرایط بهره برداری و سنگین تر شدن وظائف مورد انتظار از ساختمان باشد، اعم از اینکه در ساختمان ، سازة ساختمان یا اجزا و عناصر آن فروپایگی به جود آمده باشد یا خیر، « ارتقای کیفیت » یا « ارتقای وضع» (Upgrading) نام دارد.

بهسازی طیفی گسترده از خدمات مهندسی و فعالیتهائی را در بر می گیرد که ممکن است به منظورهای مختلف فنی ، اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی، زیبائی شناسی وحتی سیاسی، انجام داده شوند، از جمله:
-  نمای ساختمان را به منظور تلطیف منظر یا هماهنگی با محیط اطراف بهسازی می کنند.

 -  به منظور کم کردن بار ساختمان، دیوارهای جداگر آن را تخریب و با مصالح سبک تر جایگزین
می نمایند.

- دیوارهای ساختمان را به منظور کاهش آلودگی صوتی، بهبود شرایط زیست و افزایش

رفاه بهره برداری کنندگان ، عایق بندی صدائی می کنند.

-  گردشکار داخلی بنا را به منظور پاسخگوئی به نیازهای جدید و هماهنگ کردن آن با شرایط وتکنولوژی روز تغییر می دهند.

- به منظور کاهش هزینه های تامین شرایط دمائی در داخل ساختمان و کاهش میزان تبادل حرارتی آن با بیرون، دیوارهای ساختمان را عایق بندی حرارتی می نمایند.

- برای بهتر کردن شرایط دمائی در فضاهای داخل ساختمان و کاهش هزینه های گرمایش، خنک کردن وتهویه، موتورخانه ها وسیستمهای تاسیساتی را تعویض و با سیستمهائی کاراتر جایگزین می کنند.

- با تغییر یافتن وضع شبکه های زیربنائی سراسری آب ، فاضلاب ، گاز وبرق، به منظور تامین هماهنگی ، شبکه های داخلی را اصلاح یا تعویض می نمایند.

- به منظور ایجاد قابلیت های لازم در ساختمان برای استفاده از کامپیوتر و سیستمهای ارتباطی و مخابراتی  روز آمد، تغییراتی در فضاهای داخل بنا داده می شوند.

- بناهائی را به عنوان میراث فرهنگی باقیمانده از گذشتگان ، احیا، تعمیر یا مرمت می کنند تا بتوان آنها را حفظ کرده وسالم به آیندگان سپرد.

- محتمل است یک بنا را که جنبه ملی و نمادین دارد، مثلا" ساختمانی را که اتفاقی ویژه ومهم در آن رخ داده، منزل یک رهبر سیاسی، یک دانشمند یا یک هنرمند را از طریق بهسازی حفظ نمایند.

- ممکن است سازه یک ساختمان و اجزا وعناصر متشکله آن، به منظور افزایش ایمنی و عمر مفید ساختمان، مورد بهسازی قرار داده شوند.

- به منظور « ایمنداشت » (Preservation)  یعنی حراست زندگی انسان در مقابل بلاهائی که خود به وجود آورده ، نظیر خطرات  امواج الکترو مغناطیسی ، تابشهای رادیو اکتیو و آلودگیهای زیست محیطی، محتمل است که تغییراتی کوچک یا بزرگ در اجزا و عناصر ساختمان داده شوند.

- بهسازی صرفنظر از نوع و گستردگی آن ، مستلزم «دخالت » (Intervention) در وضع موجود ساختمان است و همانطور که بهسازی، طیفی گسترده را شامل می شود، میزان دخالت در وضع ساختان،اجزا و عناصر آن نیز طیفی گسترده از بسیار کم تا بسیار زیاد را پوشش می دهد که از ترمیم (Make up, Clean up) آغاز شده و پس از عبور از تعمیر (Repair) ، تقویت (Strengthening)، باز پیرائی (تعمیر و رنگ) (Refurbishing) ، نوکاری (تعمیر و رنگ کلی) (Renovation) ، تعمیرسازگاری (Adaptation)،
 (تعمیر اساسی)(Reconditioning)، تغییرنوع بهره برداری و گردشکار (Remodeling) ، بازسازی (Rebuilding) ،  جـــایگزینی (Substitution) یـا تعویض (Restoration) در ساختمانهای پیش ساخته،  به احیای (Restoration) ، بناهای قدیمی می رسد که وارد جزییات آنها نمی شوم . بدیهی است که اگر هیچ یک از این راه حلها وافی به مقصود نبود، اگر ساختمان مزاحمتی نداشت، به حال خود رها می شود یا تخریب و به جای آن بنائی دیگر با مشخصه های دیگر احداث می گردد که  « نوسازی» (Reconstruction) گفته می شود.

2- مفهوم « لرزه ای»

مفهوم « لرزه  ای» از زمانی در نوشته ها وخدمات مهندسی وارد شد ، که مهندسان به تجربه دریافتند که برای تامین ایمنی آنچه می سازند، ناگزیر باید اثر تکانهای شدید زمین را ، که به صورت ادواری حادث می شوند، در نظر بگیرند.

در واقع، لطمات ناشی از زلزله های بزرگ وکوچک و کوشش برای احتراز از این لطمات، محمل اصلی تکوین ورشد روشها و مشخص شدن معیارهای تامین ایمنی ساختمانها در برابر زلزله بوده اند و بطور بدیهی، هرچه مراکز تجمع جمعیت بزرگتر شده اند، به دلیل افزایش آسیب پذیری بالقوه آنها در برابر زلزله، ضرورت تامین ایمنی آنها در برابر زلزله محسوستر وتلاش برای یافتن راه حلی به منظور تامین ایمنی بیشتر شده است. پیشگامان این راه دانشمندان کشور ژاپن و در پی آنان دانشمندان ایالات متحده آمریکا بوده اند.

اولین اقدام عملی در این راه ، انجام پژوهشهائی در دانشگاه توکیو از سالهای 1910 برای شناختن رفتار ساختمانها در موقع زلزله و تامین پایداری آنها ، به ابتکار دکتر ر.سانو (Dr.R.SANO) بوده است.

در ایالات متحده آمریکا پس از زلزله سال 1906 سانفرانسیسکو و حریق فراگیر ناشی از آن در ساختمانهای چوبی ، ابتدا حریق در مرکز توجه قرار گرفت ولی بتدریج توجه به سمت تامین پایداری ساختمانها در برابر زلزله معطوف شد و درسال 1925 پس از زلزله سانتاباربارا ، برای اولین بار ضوابط و معیارهائی برای تامین پایداری ساختمانها در برابر زلزله در آئین نامه متحدالشکل آمریکا U.B.C. مطرح شدند که رعایت آنها اختیاری بود و حدود 10 سال طول کشید که رعایت این ضوابط از حالت اختیاری خارج و اجباری گردد. این امر در سال 1935 در U.B.C. تصریح شد.

تدوین ضوابط برای تامین ایمنی ساختمانها در برابر زلزله، بتدریج در سایر کشورها هم آغاز گردید و هنوز تلاش برای تدقیق و پالایش این ضوابط، بطور گسترده وجهانی ادامه دارد. در کشور ما نیز پس اززلزله ویرانگر بوئین زهرا در سال 1341، تلاش برای تدوین اولین مدرک آئین نامه ای به منظور تامین ایمنی ساختمانها در برابر زلزله ، به ابتکار و هدایت آقای مهندس علی اکبر معین فر در چارچوب دفتر فنی سازمان برنامه آغاز گردید.

با توجه  به اینکه تلاش مهندسان برای طراحی ساختمانها در برابر زلزله وقتی شروع شدکه دهها سال از تدوین ضوابط طراحی و تامین ایمنی ساختمانها در مقابل بارهای قائم می گذشت، بطور طبیعی برای طراحی ساختمانها  در برابر زلزله، از همان الگوی تامین ایمنی در مقابل بارهای قائم کمک گرفتند و همانطور که تامین ایمنی در مقابل بارهای قائم و گاه بارهای جانبی باد، با برداشتی « یقین اندیشانه» به «تامین مقاومت» اجزا و عناصر سازه ای مشخص، در محیط ارتجاعی ، در مقابل نیروهای مشخص، محدود می شد، کوشش به عمل آمد که اثر زلزله را هم به صورت نیروئی جانبی در نظر گرفته و بر روی ساختمان اثر بدهند.

در اولین ضوابط مربوط به طراحی ساختمانها در برابر زلزله، با این استدلال که در موقع زلزله ، ساختمان تحت اثر(شتاب زمین) شتاب می گیرد واین شتاب به پدید آمدن نیروی اینرسی می انجامد، در صدی از وزن ساختمان و اشیاء، مواد و بارهای دیگر موجود در آن را به صورت نیروئی افقی برساختمان اثر دادند و تصور حاکم این بود که با تامین «مقاومت» اجزا و عناصر سازه ای در برابر این نیرو در محیط ارتجاعی ، می توان ایمنی در برابر زلزله را تامین کرد و مانع خرابی ساختمان شد. به این ترتیب « طراحی برای مقاومت در برابر زلزله»  شکل گرفت . ولی به دلیل قدرت تخریبی زیاد مشاهده شده در زلزله های شدید ونامشخص بودن سقف آن، در هر تجدید نظر، درصد منظور شده در ضوابط افزایش داده می شد و  خیلی زودآشکار گردید که با پذیرش رفتار ارتجاعی اجزا و عناصر سازه ای، ابعاد این اجزا وعناصر بطور غیر متعارف بزرگ می شوند وعملا" امکانات موجود انسان پاسخگوی این راه حل نیست. رسوبات ذهنی آن دوره هنوز هم کاملا" از بین نرفته  وهنوز هم عده ای از مهندسان، تامین ایمنی در برابر زلزله را به « تامین مقاومت» تعبیر می کنند.

وقتی مهندسان دریافتند که تامین ایمنی ساختمانها در برابر نیروهای زلزله با همان  الگوی تامین ایمنی در برابر بارهای قائم عملی نیست، جستجوی راه حلهای دیگر را در دستور کارشان قراردادند.

در اولین پژوهشها، مشخص گردید که باید فرق ماهوی موجود بین بارهای قائم ونیروهای اینرسی ناشی از زلزله را در بررسی ایمنی ساختمانها در برابر زلزله مد نظر داشت. مقادیربارهای قائم در جریان زلزله تغییری
نمی کنند و ثابت اند ولی نیروهای اینرسی تابع شتاب داده شده به ساختمان دراثر زلزله اند و با تغییر مقدار شتاب تغییر می کنند و در واقع نمایانگر انرژی حرکتی القا شده به ساختمان می باشند که باید توسط ساختمان جذب و مستهلک شوند. با عنایت  به اینکه بخشی از این انرژی می تواند با تغییر شکلهای ارتجاعی و بخشی دیگر با تغییر شکلهای فرا ارتجاعی جذب شوند واگر ساختمان قادر به جذب و اتلاف انرژی حرکتی از این طریق نباشد، خرابی آن حتمی خواهد بود، مهندسان کوشش کردند با پذیرش خرابیهای محدود قابل کنترل وبا قبول درهم شکستن موضعی بخشهائی از اجزا وعناصر متشکله سازه ساختمان که خرابی آنها باعث فروپاشی ساختمان نمی شود وپس از زلزله، بسادگی قابل بهسازی اند، نیروهای زلزله را جذب و مستهلک نمایند. به عبارت دیگرسعی کردند که اگر نمی توانند از بروزخرابی جلوگیری کنند، آن را به جائی منتقل نمایند که آثار زیانبارش کمتر وجبران آنها پس از زلزله آسانتر باشد.به علاوه برای محدود کردن آثار جانبی خرابی، سعی کردند که پدیدار شدن گسیختگی در اجزا و عناصر سازه  حالت ترد و ناگهانی نداشته و به صورت تغییر شکلهای فرا ارتجاعی و تشکیل مفصلهای خمیری باشد. به این ترتیب بتدریج ، اهمیت تغییر شکلهای فرا ارتجاعی برای جذب و اتلاف انرژی القا شده به ساختمان در اثر زلزله ، روشن شد و ابتدا مفهوم « شکل پذیری » در ضوابط طراحی منعکس و سپس «طراحی برای ظرفیت» شکل گرفت.

موضوع محوری « طراحی برای ظرفیت» جذب و اتلاف انرژی حرکتی زلزله به کمک تغییر شکلهای فرا ارتجاعی و تشکیل مفصلهای خمیری در مقاطع و مناطق از پیش تعیین شده سازه می باشد که بطور بدیهی مستلزم آن است که سازه نا معین (هیپرستاتیک) و دارای پیوندهای اضافی مناسب باشد، بطوریکه با از بین رفتن تعدادی از این پیوندها دراثر تغییر شکلهای فرا ارتجاعی ، سازه فرو نریزد.

بموازات این تغییر وتحولات ، اهمیت تغییر مکانهای جانبی نقاط مختلف اجزا و عناصر سازه ای در پایداری سازه ها روشن و محدود کردن این تغییر مکانها به منظورتامین ایمنی در برابر نیروهای زلزله ضرورت یافت، بویژه توجه به این نکته معطوف گردید که گرچه بروز تغییر شکلهای فرا ارتجاعی وتشکیل مفصلهای خمیری کار جذب و اتلاف انرژی حرکتی ناشی از تکانهای شدید زمین را تسهیل می نماید، ولی تغییر مکانهای جانبی سازه نسبت به تغییر مکانهای نظیر رفتار ارتجاعی بیشتر می شوندو این مسئله از لحاظ انطباق با ضوابط و قیود آئین نامه ای مربوط به تغییر مکانهای جانبی باید در طراحی ملحوظ شود.

همچنین بتدریج با توجه به اینکه در همه احوال منظور از طراحی ، تامین و حفظ قابلیت بهره برداری از ساختمان است و سازه فقط بخشی از این قابلیت را فراهم می کندو اجرا و عناصر غیر سازه ای هم در تامین قابلیت
بهره برداری از ساختمان نقش اساسی دارند، بتدریج ضوابط و قیودی، هرچند کمرنگ، در آئین نامه ها وضوابط تایمن ایمنی ساختمانها در برابر زلزله وارد شدند.

3- بهسازی لرزه ای

با آنچه در مورد «بهسازی» و مفهوم لرزه ای گفته شد، اکنون می توان «بهسازی لرزه ای » را بررسی کرد.
گفتیم «بهسازی» موقعی صورت می گیرد که نارسائی یا کمبودهای در ساختمان وجود داشته باشد وبرخی از موارد بهسازی را نام بردیم.

همچین دیدیم که مفهوم « لرزه ای» به چه مقولاتی مربوط می شود و بویژه دیدیم که آئین نامه ها در مورد سازة ساختمان، از دیدگاه این مفهوم روی چه نکاتی تاکید می ورزند.

حال می توانیم بگوئیم «بهسازی» وقتی مطرح می شود که ساختمانی، بهر علت، آسیب دیده یا احتمال آسیب دیدنش در شرایط مختلف و به صورت عام وجود داشته باشد. اما بهسازی لرزه بطور عمده موقعی مطرح
می شود که کاهش احتمال آسیب پذیری و بروز نارسائیهای کوچک یا بزرگ در ساختمان در اثر زلزله مد نظر باشد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که گرچه بهسازی به قدمت ساختن و در واقع همزاد آن است، تا چند دهه پیش ، «بهسازی» کار مهندسی محسوب نمی شد و آن را به حرفه مندان رده های پایین ، یعنی معماران (به مفهوم سنتی) و بنایان واگذار می کردند و بطور استثنائی در موارد ویژه و برای ساختمانهای خاص از مهندسان کمک گرفته می شد. کارمهندسان ساختن فضاهای زیست و کار وارتباطات بود ودر واقع مهندسان کالبد فیزیکی زندگی مدنی را می ساختند و اکنون هم می سازند، ولی با پیچیده تر شدن ساختمانها و بالطبع بغرنج شدن بهسازی آنها، بتدریج حضور مهندسان در این عرصه بیشتر شد ووقتی در حدود ربع قرن پیش شورای اقتصادی سازمان ملل متحد در یک اقدام بی سابقه، کتابی در زمینه بهسازی وبرخی ضوابط حاکم بر آن منتشر کرد، مسئله جایگاهی دیگر یافت. بویژه انتشار این کتاب اهمیتی نمادین از لحاظ نشان دادن جایگاه مهم بهسازی در اقتصاد جهان داشت.

حدود بیست سال پیش، وقتی پیشنهاد کردم که  «بهسازی» به عنوان درسی مستقل و واحدی اختیاری، برای اولین بار در دانشکده فنی ارائه شود، شاید برخی از همکاران هم به خاطر داشته باشند که می گفتم  « اگر قرن بیستم قرن ساختن است، قرن بیست و یکم قرن بهسازی خواهد بود» و  در قرن بیست و یکم، «ساختن» و
« بهسازی»  همعنان و رکاب به رکاب حرکت خواهند کرد. ولی اکنون وضع ازاین هم  فراتر رفته و بهسازی جلوتر از ساختن و نوسازی حرکت می کند. یکی از علل عمده این مسئله ، این است که مهندسان در نوسازی بطور عمده در چارچوب مقررات و مفاهیم کلاسیک و متداول باید حرکت کنند ولی در بهسازی امکان مطرح کردن افکار نو و راه حلهای غیر متعارف بیشتر است. یکی از ثمره های بزرگ این نحوة برخورد با مسئله ، «طراحی ساختمانها دربرابر زلزله برمبنای عملکرد» است که اول بار در بهسازی مطرح شد وسپس راه خود را به سمت آئین نامه های ساختن ساختمانهای نوگشود وگسترش یافت.

در اولین کارهای بهسازی که مهندسان به عهده گرفتند، بطور طبیعی تلاشها متوجه تعمیم مقررات تامین ایمنی ساختمانهای نو، بر امر بهسازی ساختمانهای موجود بود ولی تجربیات حاصل نشان  دادند که رعایت این مقررات در بهسازی خواه به منظور « اعاده کیفیت» (اعاده وضعیت) ساختمانهای آسیب دیده و خواه به منظور «ارتقای کیفیت» (ارتقای وضعیت) ساختمانهائی که انجام وظیفه یا وظائفی سنگین تر از آنها مورد نظر است ، دخالت بسیار در وضع موجود ساختمان را ایجاب می کند و به مراتب پرهزینه تراز اعمال مقررات مزبور در ساختمانهای در دست طراحی و ساخت است و امکاناتی قابل ملاحظه می طلبد که فراهم کردن این امکانات اگر غیر ممکن نباشد، اغلب بسیار مشکل است بطوریکه دراغلب موارد پافشاری در کاربرد مقررات نوسازی در امر بهسازی ، کار را به بن بست می کشاند. کوشش برای یافتن راه حل ادامه یافت و مهندسان دست اندرکار بهسازی بتدریج به این نتیجه رسیدند که اگر نمی توان باهزینه ای منطقی و معقول ایمنی ساختمانی را تا حد یک ساختمان
نو بالابرد، دلیلی ندارد که آن را به حال خود رها کنیم. بلکه عقل سلیم و منطق مهندسی حکم می کنند که با تساهل و تسامح واختیار کردن میزان دخالت در وضع ساختمان متناسب با امکانات، هرمیزان ایمنی را که دستیابی به آن درچارچوب منطق وامکانات میسر است، تامین کنیم.

اهمیت این راه حل موقعی بیشتر شد که از سوئی ، برمبنای شناخت بیشتر از پدیدة زلزله، آئین نامه های روز آمد تامین ایمنی ساختمانها در برابر زلزله، محدودیتهائی بیشتر برای طراحی ساختمانها در نظر گرفتند و از سوئی دیگر ، توقع جوامع انسانی برای تامین ایمنی، با سرعت رو به افزایش نهاد و « بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود» در دستور روز قرار گرفت. زیرا مسئله از دو حال خارج نبود، یا ساختمانها براساس آئین نامه ای معتبر برای زلزله طراحی نشده بودند یا  براساس آئین نامه های پیشین طراحی شده بودند که نیروها و محدودیتهائی کمتر نسبت به آئین نامه های جدیداعمال می کردند ولذا در هر دو حال ، ایمنی ساختمانها در برابر نیروهای زلزله مورد تردیدبود و می بایست  مورد واکاوی قرار می گرفت و بطور بدیهی، با توجه به حجم زیاد ساختمانها و محدودیت امکانات، تامین ایمنی همه ساختمانهای موجود در حد ساختمانهای نو میسر نبود و چاره ای جز این نبود که به تامین ایمنی نسبی در حد مقدورات اکتفا شود. وقتی که به این ترتیب بهسازی با تساهل و تسامح برای تامین ایمنی محدود ضرورت یافت ، برای احتراز از اعمال سلیقه های متفاوت و ضابطه مند کردن امر بهسازی با پذیرش ایمنی نسبی، فکر تدوین ضوابطی برای بهسازی ساختمانهای موجود، در مجامع مهندسی پدید آمد.
کار تدوین این ضوابط با تعریف «سطوح عملکرد ساختمان» شامل «سطوح عملکرد سازه ای» و
«سطوح عملکرد غیرسازه ای » از یک سو و تعریف سطوح مخاطرات زلزله تهدید کنندة ساختمانها از سوئی دیگر، آغاز شد و بتدریج به تدوین « ضوابط بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود» انجامید.

به این ترتیب، با تجدید نظر در فلسفه بهسازی ، بهسازی از قید آئین نامه های طراحی و ساخت ساختمانهای نو رها گردید.

براساس این ضوابط، «بهسازی لرزه ای» را می توان نوعی « بهینه سازی » در « بهسازی» دانست که شاخصه اصلی آن تامین ایمنی بطور نسبی، متناسب با مقدورات  وامکانات ، برای تمام اجزا و عناصر ساختمان،  اعم از سازه ای و غیر سازه ای است واین را می توان «جوهر اصلی بهسازی لرزه ای» دانست .

در کشور ما نیز، تقریبا" همزمان با اکثر کشورهای زلزله خیز جهان، این ضوابط توسط «سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور» تدوین و تحت عنوان «دستورالعمل بهسازی ساختمانهای موجود» منتشر گردید و در اختیار دست اندرکاران قرارگرفت .

براساس این دستوالعمل ، وقتی صحبت از بهسازی لرزه ای ساختمانی به میان می آید، مفهومش این است که ساختمان مزبور، کم یا بیش، عملکرد لازم را در برابر زلزله ندارد.

عملکرد ساختمان ، همانطور که دیدیم ، مشتمل بردو مولفه است ، عملکرد سازه ای و عملکرد غیرسازه ای . عملکرد سازه ای بطور بدیهی به سازه ساختمان مربوط می شود و عملکرد غیرسازه ای ،اقلام معماری و تاسیساتی را شامل می گردد.

وقتی می گوئیم سازه یک ساختمان عملکرد لازم ندارد، محتمل است که یکی یا تعدادی از نارسائیهای مشروحه زیررا داشته باشد:

- برخی از اجزای سازه یا کل آن ، « مقاومت»کافی دربرابر نیروهای ناشی اززلزله را نداشته باشند و تلاشها و تنشها در مقاطع مختلف سازه از حد قابل پذیرش فراترروند.

- برخی از اجزای سازه یا کل آن ، فاقد «سختی» مناسب در برابر اثر نیروهای ناشی از زلزله باشند و تغییر مکانهای جانبی سازه از حد قابل پذیرش تجاوز نمایند.

-  برخی از اجزای سازه یا کل آن از «شکل پذیری» کافی برخوردار نباشند و نتوانند انرژی منتقله از زلزله به ساختمان را گرفته ، از طریق احراز تغییر شکلهای فرا ارتجاعی در مقاطع واجزای از پیش تعیین شده ، بدون درهم شکستن و فروریختن ساختمان ، تلف نمایند.

وقتی عملکرد غیر سازه ای ساختمانی در برابر زلزله نارسائی داشته باشد، ممکن است در موقع زلزله کاستیهای زیر درآن پدید آیند:

- شبکه برق ساختمان آسیب ببیند و زندگی درداخل ساختمان مختل شود (مثلا" آسانسورها متوقف شوند) یا در اثر اتصالی مدارها و جرقه زدن آنها سبب ایجاد حریق گردد.

- چراغها جداشده ، فروافتاده و گردشکار در داخل ساختمان و راههای خروج اضطراری به دلیل از بین رفتن سیستم تامین روشنائی ، مختل شود.

- در ساختمانهای خاص نظیر بیمارستانها، سیستم تامین و توزیع برق اضطراری آسیب دیده و قادربه انجام وظیفه نباشد.

- شبکه تلفن ، سیستم ارتباطی ومخابراتی، تجهیزات پیام رسانی ، تجهیزات شبکه کامپیوتر ، تجهیزات اعلام حریق و پیشگیری از آن آسیب دیده و کارشان دچار اختلال شود.

- شبکه لوله کشی آب آسیب دیده و آب به داخل فضاها نشت نماید یا حتی  لوله ها شکسته و جریان آب قطع گردد.
- لوله کشی فاضلاب آسیب دیده و نشت فاضلاب، بهداشت فضاها را مختل کرده و سلامتی بهره برداران از ساختمان را به مخاطره اندازد.

- لوله کشی گاز آسیب دیده ، گاز به بیرون نشت نماید وخطر انفجار و آتش سوزی درساختمان پدید آید.
- سیستمهای گرمایش ،سرمایش ،تهویه و تعویض هوا و موتورخانه ها آسیب دیده و شرایط نامناسب رفاهی برای زندگی پدیدآورند و سبب پخش شدن موادی نظیر آمونیاک و گازهای هالوژنه شده و بهداشت ساکنان را به مخاطره اندازند.

- تیغه ها و دیوارهای جداگر فروریخته ، باعث لطمات جانی ومالی شده و گردشکارفضاها را برهم زنند.
- سقفهای کاذب فروریخته یا دراثر ضربه زدن به دیوارها و جداگرها وحتی به اجزای سازه ای ، باعث تشدید خرابیهای ناشی اززلزله و افزایش لطمات و تلفات گردند.

- شیشه های درها و پنجره ها شکسته و فضاها غیرقابل استفاده گردند.

- درها و پنجره ها در نتیجه تغییر شکلهای ماندگار ناشی از حرکات زلزله ، بازوبسته نشوند.

- .........................

     از این موارد باز هم می توان یافت ، به عبارت دیگر موارد کاستیهای ناشی از نقص عملکرد سازه ای ، بویژه نقص عملکرد غیرسازه ای به موارد فوق محدود نمی شوند و طبعا" در « بهسازی لرزه ای» بایدبه همه این کاستیها اندیشید و آنها را رفع کرد و توجه داشت که نه با تامین عملکرد سازه ای ساختمان به تنهائی و نه تنها با تامین عملکرد غیره سازه ای ساختمان، عملکرد مورد انتظار ساختمان تامین نمی شود. به عنوان مثال ساختمان بیمارستانی را درنظر بگیرید که سازه آن همه جانبه بهسازی شده بطوریکه در مقابل زلزله خدشه ای به عملکرد آن وارد نیامده است ولی تمام شبکه های آن شامل شبکه آب ، فاضلاب ، برق، گازآسیب دیده ، شیشه های درها و پنجره ها شکسته اند. آیا چنین بیمارستانی می تواند عملکرد مورد انتظار را در موقع زلزله و پس از زلزله داشته باشد؟

      با توجه به آنچه گذشت می توان نتیجه گرفت که « مقاوم سازی» جزئی از یک کل به نام               
« بهسازی لرزه ای» است واطلاق نام جزءبه کل و کاربرد واژه « مقاوم سازی » به جای « بهسازی لرزه ای» گمراه کننده است و این شبهه را ایجاد می کند که همانند یک قرن پیش، هنوز تنها به مقاومت می اندیشیم و  می خواهیم سازه و اجزای سازه ای ساختمان موجودی را چنان تقویت کنیم که دربرابر زلزله مقاومت نمایند. این کاراگر غیرممکن نباشد، بسیار مشکل ، پرهزینه و زمان براست ، در حالیکه « بهسازی لرزه ای »

جامع نگر و فراگیر است و همه اجزا و عناصر ساختمان، اعم از سازه ای و غیر سازه ای را شامل می شود و می تواند به درجات مختلف صورت گیرد و با رعایت موازین بهسازی لرزه ای،  متناسب با امکانات می توان ایمنی راکم یا زیاداختیار نمود و زمان و هزینه لازم برای بهسازی را کاهش یا افزایش داد. به عبارت دیگر، فرق  « مقاوم سازی» با « بهسازی لرزه ای» ، فرق موجود بین یک « جزء» محدود و غیر قابل انعطاف با یک  «کل» فراگیرو انعطاف پذیر است.
     با توجه به تعددساختمانهای موجود در سطح کشور و اینکه بطور طبیعی آئین نامه های جدید طراحی ساختمانها در برابر زلزله ، که ملحوظ داشتن نیروهای بیشتری رادرطراحی ساختمانها طلب می کنند،
نمی توانسته اند درطرح واجرای آنها رعایت شوند، حجم عملیات لازم برای «مقاوم سازی » ساختمانهای مزبور زیادو هزینه های مربوطه بقدری گزاف خواهند بودکه عملا" قابل تامین نیستند و صحبت از
«مقاوم سازی » آنها ، تعلیق کار به محال است .

     ولی می توان براحتی از ایمن سازی فنی وبهسازی لرزه ای صحبت کردزیرا « ایمنی » مقوله ای نسبی است و می توان حتی بدون هزینه یا با هزینه ای ناچیز، از بخشی از لطمات و خسارات جانی و مالی ناشی از زلزله جلوگیری کرد. به عنوان مثال می توان با انتقال بارهای سنگین (مثل بایگانی و آرشیو) از طبقات بالای ساختمان یک اداره به طبقات پائین یا به زیرزمین ، میزان ایمنی دربرابرزلزله را افزود. یا با بستن قفسه ها، یخچال و غیره به دیوار، آسیب پذیری آنها را کاهش داد. بدیهی است که هرچه امکانات بیشتر باشند، میزان ایمنی را بیشتر می توان افزود و میزان ایمنی را متناسب با عملکرد مورد انتظار از ساختمان ، زیاد یا کم اختیار کرد.

نکات اضافی در زمینه اتصالات در سازه های فضاکار

نکات اضافی در زمینه اتصالات در سازه های فضاکار

 

گوی ها:

گوی های اتصال مرو از جنس آلیاژ فولاد فرچ شده کوبین کاری شده سیکا 45 میباشد.مهمترین عیب سیکا 45 اینست که چنانچه نیاز به جوش روی آن باشد،جوش پذیری خوبی ندارد و باید با پیش گرمایش امکان جوش روی گوی را فراهم نمود.گوی استاندارد با زوایای مابین پیچ برابر 45 درجه میباشد.
ضخامت های معمول گوی ها از 60-90 میلیمتر شروع میشود تا 30 سانتیمتر
قطر معمول خارجی گوی ها به طور استاندارد در اندازه های 60-90-110-130-150 سانتی متری میباشد
آنچه در طراحی اتصالات بخصوص طراحی گوی ها حائز اهمیت است بررسی عدم تداخل بولت های درون آن بررسی شود که این مورد می تواند با نرم افزار های جانبی یا بصورت دستی کنترل گردد.

طول رزوه و طول بولت و اسلیو:
در استاندارد DIN برای پیچ ها دو نوع کلاس بندی نموده است:
پیچ کلاس 8.8 : 8 اولی به معنای Fu=8Ton\cm2 و 8 دومی به معنای Fy=6.4 Ton/cm2
پیچ کلاس 10.9 : 10 اولی به معنای Fu=10Ton\cm2 و 9 دومی به معنایFy=9 Ton/cm2
طول رزوه موجود در بولت ها بستگی به قطر بولت ها دارد که برای پیچ کلاس 8.8 مقدار رزوه 0.9 برابر قطر پیچ و برای پیچ کلاس 10.9 مقدار طول رزوه 1.1 برابر قطر پیچ
برای محل هایی که مقدار کشش بیشتری داریم مجبور به استفاده از پیچ با مقاومت بالا 10.9 خواهیم بود که طول رزوه مناسبی دارد.
بولت های رایج از نوع های خاص M12-M20-M24-M27-M32-M64 میباشد که به طور اختصاصی برای سازه های فضاکار همراه با تعبیه پین های کنترل کننده با طول های متفاوت ساخته میشود که طول بولت ها بستگی به نیروهای کششی طرح دارد.
در طراحی اتصالات مهمترین نکته بررسی هندسه گوی و عدم تداخل طول رزوه پیچ های درون گوی میباشد.
معمولا طول قطر گوی ها را دست بالا انتخاب میکنیم تا تعداد تیپ های موجود کاهش یابد.
همچنین در لوله های اتصال مرو برای ورود پیچ در محل اتصال پس از میزان نمودن لوله سوراخی در نقاط انتهایی لوله ها تعبیه شده است گه اگرچه مقاومت هم وند ها را می تواند تا حدی کاهش دهد اما برای خروج وتبخیر آب میتواند مفید باشد.
اگر هم وند در فشار باشد: نیرو از عضو مخروطی و از آن به وسیله اسلیو و از طریق سطح صاف به گوی منتقل میگردد.اما اگر هم وند ها در کشش باشند: پیچ ها و طول رزوه شده درون گوی بیشترین تاثیر را در انتقال نیرو دارند.

اسلیو(غلاف)
جهت محکم کردن و اطمینان از ورود کافی بولت درون رزوه از اسلیو یا غلاف استفاده میکنیم که طول آن بستگی به نیروی موجود در اتصال و طول بولت دارد.پین روی اسلیو(غلاف) برای کنترل میزان فرورفتگی پیچ درون گوی تعبیه گردیده است.
غلاف ها در دو نوع فرچ کاری یا نوع استفاده ا دستگاه تراشکاری اتوماتیک CNC تولید میشود.

---

انواع گنبد ها:

1-گنبد های دنده ایRibbed Dome

برای جلوگیری از ازدحام دنده ها درمحل تاج میتوان هم وند هایی در بالای گنبد را به صورت منظم حذف یا به اصطلاح حرص نمود.
2-گنبد اشودلر Schwedler Dome
در این نوع گنبد ها هم وند های مورب به دو صورت میتواند به هم وند های قائم اتصال یابد یا به صورت صلب یه آن متصل گردد یا آنکه از روی آنها بگذرد که در این صورت اقتصادی تر خواهد بود
علت استفاده تسمه به صورت ضربدری غیر متصل به هم اینست که چون یکی از اعضا در کشش می افتد و دیگری در فشار،بنابراین نیازی به عضو فشاری نیست و دو عضو یکی در میان به کشش در خواهند آمد.
3- گنبد های لملا Lamella Dome (دارای اعضای مورب)

4- گنبد دیامتیک Diamatic Dome
از تعدادی قاچ تشکیل شده که هرکدام از آنها در سه جهت شبکه بندی می شوند.گنبد های دیامتیک نیاز به اصلاح ندارند.اما مهترین عیب این نوع گنبد ها اینست که به جهت نوع بخصوصش تعداد تیپ بندی ها به میزان قابل توجهی نسبت به سایر انواع گنبد ها افزایش خواهد یافت.

5- گنبد برایی: Leric Dome
در این نوع گنبد ها هم اگر تک لایه باشند باید اتصالات از نوع صلب باشد

6- گنبد ژئودزیک (افلاطونی)
این نوع گنبد ها با اشکال منظم هندسی و از تصویر نیمرخ های چند وجهی روی کره (که معمولا از 5رخ بالای 20 رخی منظم میباشد) تشکیل می شود.
گنبد های ژئودزیک نسبت به گنبد های دیامتیک شباهت زیادی دارد اما تفاوت اصلی آن اینست که بدلیل تشکیل هندسه منظم تر ، تعداد تیپ های کمتری از اعضاء ایجاد میکند

7- گنبد اسکالوپ Scallop Dome
گنبد چند قوسی.از این نوع گنبد ها اغلب برای دهانه های بالای 100 متر استفاده می شود و همانند گنبد های دیامتیک مشکل عمده آنها زیاد شدن تعداد تیپ اعضاء در این نوع گنبد ها میباشد. مقالات عمران و مقالات معماری

---

 

 نورگير سقفي دانشكده علوم دانشگاه سمنان" طراحي و اجرا: دكتر نصرالله ديانت" 

 

پوشش دو مخروطي بر روي حياط - پاسداران تهران - طراحي و اجرا: دكتر نصرالله ديانت 

 

 منبع ایران ساز